1. Pedagogik dasturiy vositalar Ta’lim jarayonida amaliy dasturlar


Download 0.72 Mb.
Pdf ko'rish
bet6/6
Sana28.12.2022
Hajmi0.72 Mb.
#1014422
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
AKT

Multimedia ilovalari quyidagilarga bo‘linadi:
Taqdimot/prezentatsiyalar(ing.presentation)–audiovizual 
vositalardan 
foydalanib ko‘rgazmali shaklda ma’lumot taqdim etish shakli. Taqdimot yagona 
manbaga umumlashgan kompyuter animatsiyasi, grafika, video, musiqa va 
tovushni o‘zida mujassam etadi. Odatda taqdimot ma’lumotni qulay qabul qilish 
uchun syujet, stsenariy va strukturaga ega bo‘ladi.
Animatsion roliklar. Animatsiya – multimediali texnologiya; tasvirning 
harakatlanayotganligini ifodalash uchun tasvirlarning ketmaket namoyishi. Tasvir 
harakatini tasvirlash effekti sekundiga 16 ta kadrdan ortiq videokadrlarning 
almashinishida hosil bo‘ladi.
O‘yinlar. O‘yin dam olish, ko‘ngil ochish ehtiyojlarini qondirish
organizmdagi zo‘riqishni yo‘qotish hamda ma’lum malaka va ko‘nikmalarni 
rivojlantirishga yo‘naltirilgan multimedia ilovalaridandir.
Videoilovalar – harakatlanuvchi tasvirlar ishlab chiqish texnologiyasi va 
namoyishi. Video tasvirlarni o‘qish qurilmalari – videofilmlarni boshqaruvchi 
dasturlar.
Multimedia-galereyalar. Galereyalar–tovush jo‘rligidagi harakatlanuvchi 
suratlar to‘plami.
Audioilovalar. Tovushli fayllarni o‘quvchi qurilmalar – raqamli tovushlar 
bilan ishlovchi dasturlar. Raqamli tovush– bu elektrik signal amplitudasining 
diskret sonlar bilan ifodalanishi.
Web uchun ilovalar – bu alohida veb-sahifalar, uning tarkibiy qismlari 
(menyu, navigatsiya v.b.), ma’lumot uzatish uchun ilovalar, ko‘p kanalli ilovalar, 
chatlar va boshqalar.


3D texnologiyalar. Multimedianing kirib kelishi axborot texnologiyalari 
sohasida yangi davrni boshlab berdi. “D” atamasi inglizcha “dimensions” so‘zidan 
olingan bo‘lib, “o‘lchamlar” ma’nosini beradi. 3D texnologiyasi tasvirni vizual va 
tovushli uzatib berishning dunyodagi eng ilg’or usuli hisoblanadi. Hozirgi kunda 
uch o‘lchamli haykallar, yirik ob’ektlarning kichraytirilgan modellari (mashinalar, 
samolyotlar, binolar), shuningdek, turli ilmiy ishlanmalar modellarini yasash 
imkoniyati mavjud. Buning uchun albatta 3D printerlardan foydalanilmoqda. 


3D- printerlar va ular yordamida ishlab chiqilgan mahsulotlar
3D printerlar - uch o‘lchamli chizmalar asosida narsa-buyumlar "chop 
etuvchi" printerlardir. Hozircha bu kabi ishlanmalar tor doirada amalga 
oshirilayotgan bo‘lsa, yaqin kelajakda bemalol uy sharoitida 3D-printerdan 
masalan bir juft krossovka, kiyim yoki ro‘zg’or buyumi chiqarib olishning imkoni 
bo‘ladi.
Uch o‘lchamli chop etiladigan mahsulotlarning narxi pasayishini inobatga 
olsak, ushbu texnologiyaga talab oshmoqda. Bugungi kunda Boeing kompaniyasi 
o‘z samoliyotlarining 200da ortiq detallarini 3D chop etish texnologiyasi asosida 
ishlab chiqmoqda.
1. Ta’lim dasturlari assimilyatsiya qilish orqali boshqarilishi mumkin 
bo‘lgan kichik qismlarga yaxshi tuzilgan materialni o‘rganishda foydalaniladi. Har 
bir talabaga o‘quv ma’lumotlarining bir qismi, keyinchalik bilimlarni nazorat qilish 
taklif etiladi.
2. Boshqarish dasturlari o‘quvchilarning bilim va ko‘nikmalar darajasini 
aniqlashda foydalaniladi. O‘quvchi taklif qilingan savollarga javob beradi yoki 
muammolarni hal qiladi. So‘rov natijalari va muammolarni hal qilish o‘rnatilgan 
algoritm yordamida tahlil qilinadi va baholanadi. Monitoring dasturlarining 
maxsus turi hisoblanadi test dasturlari, u bilan ishlashda talaba taklif qilingan 
javoblar ro‘yxatidan to‘g‘ri javob yoki javobni tanlaydi yoki ma’lum 
elementlardan javob tuzadi. 
3. Simulator dasturlar ko‘nikma va malakalarni shakllantirish va 
mustahkamlash, shuningdek, o‘quvchilarning o‘z-o‘zini tayyorlash uchun 


mo‘ljallangan. Bunday dasturlarni qurish to‘g‘ri javobni mustahkamlash 
tamoyiliga asoslanadi. Shaxsiy kompyuter tasodifiy ketma-ketlikda o‘quv 
topshiriqlarini yaratadi, ularning qiyinlik darajasi o‘qituvchi tomonidan 
belgilanadi. Agar talaba to‘g‘ri echimni taklif qilsa, unga bu haqda xabar beriladi. 
Aks holda, talabaga to‘g‘ri javob beriladi yoki yordam so‘rash imkoniyati beriladi.
4. Ko‘rgazmali dasturlar tavsiflovchi xarakterdagi o‘quv materialini vizual 
tasvirlash uchun mo‘ljallangan. Namoyish dasturida kompyuter yangi materialni 
tushuntirish uchun ko‘rgazmali yordam vazifasini bajaradi.
5. Axborot va ma’lumot dasturlari kerakli ma’lumotlarni ko‘rsatish uchun 
ishlatiladi. Kompyuter yordamida talaba ma’lumotlarni markazlashtirilgan saqlash 
va jamoaviy foydalanishni amalga oshiradigan turli ma’lumotlar banklariga 
kirishni ta’minlaydi.
6. Simulyatsiya dasturlari ob'ektlar va hodisalarni "taqlid qilish" uchun 
mo‘ljallangan. Ta’lim sharoitida u yoki bu hodisani "jonli" amalga oshirish 
mumkin bo‘lmagan yoki qiyin bo‘lgan hollarda ulardan foydalanish maqsadga 
muvofiqdir. Bunday dasturlar asosida bolalar va hatto butun mikrodunyolar 
(mashhur "simpsonlar" kabi) uchun alohida qiziqish uyg‘otadigan didaktik va 
rivojlantiruvchi kompyuter o‘yinlari yaratiladi.
7. Simulyatsiya dasturlari. Masalan, grafik muharrirlar yordamida uch 
oʻlchamli obʼyektlar yaratish (geometriya oʻqitishda qoʻllaniladi).
8. Hisoblash dasturlari.
9. Laboratoriya dasturlari.
10. O'quv va o‘yin dasturlari.
11. Muammoli o‘quv dasturlari kognitiv psixologiya g‘oyalari va 
tamoyillari asosida qurilgan, o‘quvchi faoliyatini bilvosita nazorat qilish imkonini 
beradi, ularga turli xil tahliliy vazifalar, hal qilish uchun muammolar taklif etiladi. 


Nazorat savollari: 
1. Pedagogik dasturiy vositalar nima? 
2. Ta’lim jarayonida amaliy dasturlar haqida tushuncha bering. 
3. Multimedia texnologiyalarining asosiy maqsadi nimadan iborat? 
4. 3D texnologiyalar nima? 

Download 0.72 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling