P3(x)= x3–x2–8x+12 =(x–2) 2(x+3) (12)
tenglik o‘rinli.
3-TEOREMA: Agar x=a soni (9) tenglamaning, ya’ni R(x)=Qm(x)/Pn(x) ratsional kasr maxrajining s karrali ildizi bo‘lsa, unda R(x) kasrning (6) yoyilmasida
ko‘rinishdagi bitta I tur va s–1 ta II tur eng sodda ratsional kasrlardan iborat qo‘shiluvchilar qatnashadi.
Masalan, (12) tenglikdan
ratsional kasrning maxraji uchun x=2 ikki karrali va x=–3 oddiy ildiz ekanligi kelib chiqadi va bunda
yoyilma o‘rinli bo‘lishini tekshirib ko‘rish mumkin.
Agar biror x1=a+bi kompleks son (9) algebraik tenglamaning ildizi bo‘lsa, unda x2=a–bi qo‘shma kompleks son ham bu tenglamaning ildizi bo‘lishini isbotlash mumkin. Demak, Pn(x)=0 tenglama kompleks ildizlarga ega bo‘lsa, bu ildizlar albatta qo‘shma kompleks sonlar juftliklaridan iborat bo‘ladi.
Agar x1,2=a±bi qo‘shma kompleks sonlar Pn(x)=0 tenglamaning oddiy ildizi bo‘lsa, unda
Pn(x)=(x–x1)(x–x2)Ln–2(x)=(x2+px+q)Ln–2(x) [Ln–2(x1,2)≠0, p=–2a, q=a2+b2]
tenglik o‘rinli bo‘ladi.
Masalan,
P4(x)=2x4–17x3+77x2–107x–75
ko‘phad uchun x1,2=3±4i oddiy kompleks ildiz bo‘ladi. Bu holda
(x–x1)(x–x2)= x2–6x+25 => P4(x)=(x2–6x+25)(2x2–5x–3) (13)
ekanligini ko‘rsatish mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |