1-savol: Amaliy dasturiy taʼminot va ularning turlari

102- OPERATSION TIZIMNING ICHKI BUYRUQLAR SONI.
MS DOS operatsion sistemasida ishlash uchun ichki va tashqi buyruqlar berilgan bo‘lib, ichki buyruqlar COMMAND.COM buyruq faylida, tashqi buyruqlar esa alohida fayl ko‘rinishida bo‘ladi. Quyida DOS ning ichki buyruqlari ro‘yxati keltirilgan. Ichki buyruqlar:
Break - to‘xtatish;
CD - joriy katalogni o‘zgartirish;
CLS - ekranni tozalash;
COPY - fayl yoki kataloglardan nusxa olish;
DATE - joriy sanani kiritish;
DEL - faylni o‘chirish;
DIR - joriy katalogdagi fayllar ruyxatini ekranga chiqarish;
FOR - takrorlash buyrug‘i;
GOTO - buyruq faylidagi belgiga o‘tish;
IF - buyruq faylidagi shartni tekshirish;
MD - yangi katalog tuzish;
PATH - buyruqlar izlanadigan katalog ro’yxatini tuzish;
PAUSE - buyruq faylini ishini to‘xtatish;
PROMPT - DOS taklifi belgisini o‘zgartirish
REM - buyruq faylidagi izoh;
REN - fayl nomini o‘zgartirish;
RD - katalogni o‘chirish;
SET - o‘zgaruvchini belgilash;
SHIFT - buyruq fayli parametrlari nomerlarini surish;
TIME -vaqtni kiritish;
TYPE - fayl tarkibini ekranda ko‘rish;
VER - DOS versiyasini aniqlash;
VOL - formatlash jarayonida diskka qo’yilgan belgini ko‘rsatish.


103-Operatsion tizimning yangi turlarining imkoniyatlari.
103-Operatsion tizim (OT).
Kompyuterning yoqilishi bilan ishga tushuvchi ushbu dastur kompyuterni va uning resurslarini (tezkor xotira, diskdagi o‘rinlar va xokazo) boshqaradi, foydalanuvchi bilan muloqotni tashkil etadi, bajarish uchun boshqa dasturlarni (amaliy dasturlarni) ishga tushiradi. Zamonaviy operatsion tizim foydalanuvchi va boshqa dasturlar orasida qulay muloqotni ta'minlaydi (interfeys). Dastlabki opetarsion tizim - DOS (Disk Operation System) 1981 yili Microsoft firmasi tomonidan chiqarilgan. 16 razryadga ega bo'lgan operatsion tizim foydalanuvchi «buyruqlar satri» bilan muloqot qilgan va hech qanday grafik interfeysga ega bo'lmagan. Hozirda ushbu operatsion tizim kompyuterlarga o'rnatilmaydi. Hattoki IBM firmasi tomonidan chiqarilayotgan PC-DOS 2000 modifikatsiyalangan rusumlari ham.
80-yillar oxirida yangilik olamida dastlabki Windows 3.x grafik mUhitga ega bo'igan operatsion tizimlar chiqa boshladi. Windows 95 (yoki boshqacha nomlanishi Chicago) barcha kompyuter industriyasida yangi bosqichni vujudga keltirdi.
Bugungi kunda kompyuterlarga asosan Microsoft firmasining operatsion tizimlari o'rnatilmoqda. Ular Windows 98, Memphis, Windows 2000, Windows Millennium Edition, Windows NT, Windows XP, Windows Vista, Windows 7. Ba'zi foydalanuvchilar boshqa firma tomonidan ishlab chiqilgan alternative sanalgan Linux, Unix, OS/2 kabi operatsion tizimlarni ishlatadi.