1. Sohadagi muommolar Respublikada sohaga qaratilgan e'tibor va qarorlar

Mavzuv: O‘ZBEKISTONDA VA XORIJDA PEDAGOGIK TESTNING RIVOJLANISHI
Reja:
1. Sohadagi muommolar
2. Respublikada sohaga qaratilgan e'tibor va qarorlar
3. Xulosa

Keyingi yillarda mamlakatimizda ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishning ustuvor yoʻnalishlariga hamda xalqaro standartlar talablariga mos keladigan oliy ta’lim tizimini yaratish boʻyicha keng koʻlamli ishlar amalga oshirilmoqda. Hududlarda yangi oliy ta’lim muassasalarining tashkil etilishi, kadrlar tayyorlashning zamonaviy ta’lim yoʻnalishlari va mutaxassisliklari hamda sirtqi va kechki boʻlimlarning ochilishi, oliy ta’lim muassasalariga qabul kvotalarining oshirilishi mazkur yoʻnalishdagi muhim islohotlar hisoblanadi.

Shu bilan birga oliy ta’lim muassasalarida ta’lim sifatini oshirishga, respublikada amalga oshirilayotgan keng qamrovli islohotlar, ijtimoiy va iqtisodiy sohalardagi yangilanishlarda ushbu muassasalarning faol ishtirokini ta’minlashga toʻsiq boʻlayotgan bir qator muammolar saqlanib qolmoqda, xususan:
- birinchidan, oliy ta’lim tizimida oʻqitishni tashkil etish jarayoni, ta’lim olayotgan talabalar bilimini baholash tizimi bugungi kun talablariga javob bermayapti; -ikkinchidan, professor-talabalarning faoliyatini, bilimini va pedagogik koʻnikmasini baholashning zamonaviy tizimi mavjud emasligi ta’lim sifatiga salbiy ta’sir koʻrsatmoqda; -uchinchidan, oliy ta’lim muassasalariga kirish test savollari abituriyentning mantiqiy fikrlash qobiliyatini aniqlash imkonini bermayotganligi iqtidorli yoshlarni oliy ta’lim muassasalariga qabul qilishda muammolar keltirib chiqarmoqda; -toʻrtinchidan, oliy ta’lim muassasalaridagi ta’lim jarayoni ustidan samarali jamoatchilik nazoratining oʻrnatilmaganligi ushbu sohada koʻplab muammolarning, eng avvalo, korrupsiya holatlarining saqlanib qolishiga sabab boʻlmoqda; -beshinchidan, oliy ta’lim muassasalarining mamlakatda amalga oshirilayotgan keng qamrovli va tizimli oʻzgarishlardagi ishtiroki hamda tashabbuskorligi sezilmayapti, ularning ushbu yoʻnalishdagi faoliyati hanuzgacha qoniqarsiz boʻlib qolmoqda; -oltinchidan, respublikamizda olib borilayotgan tub islohotlarning mazmuni va mohiyatini ommaviy axborot vositalari orqali xalqimizga, keng jamoatchilikka tushuntirishda oliy ta’lim muassasalarining faol ishtiroki yoʻlga qoʻyilmagan;
-yettinchidan, oliy ta’lim muassasalari innovatsion va texnologik g‘oyalar bilan fikr almashadigan muloqot markazlariga aylanmagan, tegishli sohalarda mavjud muammo va kamchiliklarni tizimli oʻrganish, tahlil qilish va ularning yechimi boʻyicha taklif kiritish borasida professor-talabalar, yosh olimlar va talabalarning tashabbus koʻrsatishlari uchun zarur shart-sharoitlar yaratish lozim.
Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2019 yil uchun moʻljallangan eng muhim ustuvor vazifalar toʻg‘risidagi Oliy Majlisga Murojaatnomasida ham dolzarb masalalar qatorida ilm-fan va ta'lim, ta'lim va ijtimoiy-iqtisodiy hayot munosabatlariga alohida urg‘u berilganligi bejiz emas. Modomiki, ta'lim tizimining markazida inson kapitali, uni toʻg‘ri taqsimlash, undan samarali foydalanish va maqsadli yoʻnaltirish turar ekan, bunda maktabgacha, umumiy oʻrta va oliy ta'lim tizimini jamiyatning barcha manfaatdor tomonlari, ta'lim jarayonining barcha sub'ektlari bilan yaxlit bir butunlikda bugungi kun talablari asosida tashkil etish hamda ta'limning toʻliq uzluksizligiga erishish oldimizda turgan muhim vazifalardandir.
Keyingi yillarda yuz berayotgan tub oʻzgarishlar jamiyat hayotining barcha sohalariga yangicha innovatsion yondashuvlar, mavjud qarashlar, tushunchalar va munosabatlarni taraqqiyot koʻzgusi va samaradorlik mezonlari bilan qayta koʻzdan kechirishni taqozo etmoqda. Istiqlol yillarida ta'lim va kadrlar tayyorlash sohasida koʻplab ijobiy ishlar amalga oshirilganini ta'kidlagan holda, aytishimiz joizki, maqsadlar va ularga erishish usul va vositalarini aniq belgilay olmaslik, mehnat bozori talablarini chuqur oʻrganmaslik, undagi talab va taklifning nomuvofiqligi, odamlarning ijtimoiy ahvoli va xohish-istaklarini inobatga olmaslik oqibatida anchagina jiddiy xato va kamchiliklar ham kuzatildi. Natijada, “Ta'lim toʻg‘risida”gi qonun va “Kadrlar tayyorlash Milliy dasturi”da nazarda tutilgan talablar toʻliq ijrosini topmadi. Oʻtgan yillar davomida biz barcha sohalar kabi ta'lim va kadrlar tayyorlash sohasida ham oʻzimizga xos va mos yoʻlni topishga koʻproq e'tibor qaratdik.
Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev soʻnggi yillarda ta'lim sohasini isloh qilishga, kadrlar tayyorlash sifatini tubdan takomillashtirishga, xususan, tizimga rivojlangan xorijiy mamlakatlar tajribasini tatbiq etishga jiddiy e'tibor qarata boshladi. Bu boradagi islohotlar 2017 yil 14 martdagi “Oʻrta maxsus, kasb-hunar ta'limi muassasalari faoliyatini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari toʻg‘risida”gi, 2017 yil 20 apreldagi “Oliy ta'lim tizimini yanada rivojlantirish chora-tadbirlari toʻg‘risida”gi, 2017 yil 22 maydagi “Oliy oʻquv yurtidan keyingi ta'lim tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari toʻg‘risida”gi, 2017 yil 8 avgustdagi “Oʻzbekiston Respublikasi Xalq ta'limi vazirligi faoliyatini takomillashtirish toʻg‘risida”gi, 2017 yil 30 sentyabrdagi “Oʻzbekiston Respublikasi maktabgacha ta'lim vazirligini tashkil etish toʻg‘risida”gi Prezident Qarorlarida oʻz aksini topgan.

Mazkur qarorlarda uzluksiz ta'lim tizimining deyarli barcha turlari qamrab olinganligini koʻrishimiz mumkin. Qolaversa, “2017–2021 yillarda Oʻzbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish boʻyicha Harakatlar strategiyasi”da ham ta'lim sohasini tubdan takomillashtirishga e'tibor qaratilgan. Ta'lim tizimini rivojlantirish va takomillashtirishga qaratilgan mazkur hujjatlarning barchasida sohaga innovatsiyalarni kiritish, xorijiy tajribalarni oʻzlashtirish, ijodiy yondashuvlarni qoʻllab-quvvatlash, ta'lim turlari oʻrtasidagi integratsiya jarayonlarini kuchaytirish bilan bog‘liq umumiy jihatlar mavjud.

Xulosa.
Pedagogik ta'limning jamiyat barqaror rivojlanishidagi yuqori ijtimoiy ahamiyatidan kelib chiqqan holda zamonaviy talablar, tizimdagi muammolar va ularni hal qilishda fan va ta'lim boʻg‘inlari oʻrtasidagi aloqadorlikni ta'minlash uzluksiz pedagogik ta'limni rivojlanish tizimiga oʻtkazish kerakligini koʻrsatadi.

Adabiyotlar.
Fayllar.org
Pedagoglar.uz