1. Tarmoq operatsion tizimlari haqida umumiy tushunchalar. Tarmoq operatsion tizimlari turlari. Tarmoq operatsion tizimlari imkoniyatlari

1. Tarmoq operatsion tizimlari haqida umumiy tushunchalar. Tarmoq operatsion tizimlari turlari. Tarmoq operatsion tizimlari imkoniyatlari.
Tarmoq operatsion tizimlari - tarmoqlarda ma`lumotlarni saqlash, uzatish va qayta ishlashni ta`minlovchi kompleks dasturlaridir.
Tarmoq OT turli xildagi tarmoq xizmatlarini foydalanuvchilarga taqdim etadi.
Tarmoq operatsion tizimlari klient server yoki bir turli arxitekturadan foydalanadi.
Markaziy boshqariladigan tarmoqlarda tarmoq OT serverning operatsion tizimi deb ham ataladi va u fayl tizimini quvvatlovchi, masalalarni rejalashtirish xotirani boshqarish kabi bazaviy vazifalarni ta`minlaydi.
Tarmoq OT va abonent tizimining ishchi stantsiyasining operatsion tizimini birbiriga mutonosib emas (bir-biriga tushmaydi), shuning uchun ishchi stantsiyaga tarmoq qobig`i deb ataladigan maxsus dastur kiritilgan. qobiq ishchi stantsiyaning operativ xotirasiga rezident dastur kabi yuklanadi. U tarmoq foydalanuvchilaridan amaliy so`rovlar qabul qiladi va ularni lokal OT stantsiyasida yoki tarmoq OT serverida, qayta ishlanish joyini aniqlab beradi.
Mijoz - server uchun to`rtta chet el tarmoq OT juda keng tarqalgan:
Bular: Novell firmasining NetWare, IBM firmasining LAN server, Microsoft firmasining LAN manager, Banyan firmasining VINES OT laridir. Oxirgi yillarda Windows NT OTlari keng qo`llanilmokda.
Bu tarmoq OTlar mustahkamligi, qulayligi va tarmoqni boshqarish uchun administrativ vositalarni turli tumanligi, foydalanuvchilarning ishlashi, ajratilgan resurslardan foydalanish, rezident qismining hajmi, tarmoqda bir nechta serverlardan foydalanish imkoniyatlari va boshqalar bilan bir-birlaridan farq qiladi. Novell NetWare 386 3.11 versiyadagi tarmoq OT keng tarqalgan ommabop tarmoq OT hisoblanadi. U 332 razryadli ko`p vazifali, real vaqtli tarmoq OT bo`lib, himoyalangan 80386 yoki 80486 protsessorlarda ishlaydi. YAngi ishlab chiqilgan
Tarmoqning dasturiy ta`minoti quyidagilarga bo`linadi:

1. 
   Umumtarmoq DT (dasturiy ta`minot) bu taqsimlangan tarmoq sistemasi bilan va texnik xizmatining dastur komleksiga kiruvchi dastur vositalaridan tashkil topgan.
   
2. 
   Maxsus DT – bu amaliy dasturiy vositalarini tashkil etadi: bunga funktsional va integratsiyalashgan. Amaliy paketlar dasturlari hamda tarmoq amaliy dasturlar va boshqalar kiradi.
   
3. 
   EHM abonent tizimining bazaviy dasturlashni ta`minlash – tarkibiga EHMning operatsion sistemalari, tizimni avtomatlashtirish dasturi, tekshiruvchi va diagnostik test dasturlari kiradi.
   

tarmoq operatsion tizimi - bu ichki samarali bir tarmoq kosmosda faoliyat uchun ruxsat ixtiyoriy xususiyatlari, masalan, bir operatsion tizimi, bo'ldi. Bu xususiyatlar o'z ichiga oladi:
- tarmoq uskunalari keng qo'llab-quvvatlash bilan ta'minlash;
- tarmoq protokollari foydalanish;
- foydalanish va qo'llab-quvvatlash ta'minlash tarmoq protokollari yo'l-yo'riq;
- trafik filtrlash;
- uzoq tarmoq resurslari (disklar va ulamolar) doimiy foydalanish ta'minlash;
- tarmoq muammolarini uchun masofaviy erkin foydalanish yechimlari amalga oshirish.
eng keng tarqalgan tarmoq operatsion tizimlari: Novell NetWare, albatta GNU / Linux operatsion tizimi, ZyNOS va turli versiyalari, eng keng tarqalgan Microsoft Windows (95, NT, XP, Vista, 7).