1. Tashlandiq chiqindilarni kamaytirish. Chiqindilarni qayta ishlash III xulosa IV foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati Tashlandiq chiqindilarni kamaytirish

Mavzu:Chiqindilarni zararsizlantirish va ulardan foydalanish.
Reja:
I Kirish
II Asosiy qisim
1. Tashlandiq chiqindilarni kamaytirish.
2.Chiqindilarni qayta ishlash
III Xulosa
IV Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati
Tashlandiq chiqindilarni kamaytirish.
Bugungi kunda dunyo miqyosida chiqindilar muammosi eng dolzarb ekologik masalalardan biriga aylanib bormoqda. Tahlillar shuni koʻrsatadiki, soʻngi yillarda maishiy va sanoat chiqindilari yildan-yilga koʻpayib boryapti. Ayniqsa, XXI asrda maishiy chiqindilar hajmining oʻsishi ekologik barqarorlikka juda katta salbiy taʼsir koʻrsata boshladi.
Mamlakatimizda atrof-muhitni muhofaza qilish, aholi salomatligini taʼminlash, tabiiy resurslardan oqilona foydalanish, sanitariya va ekologik holatni yaxshilash borasida izchil ishlar olib borilmoqda. Ishlab chiqarish sohalarini zamonaviy texnologiyalar bilan jihozlash va qayta jihozlash natijasida atmosferaga chiqarilayotgan zararli moddalarning miqdori 2,1-martaga, oqava suvlarning tashlanishi 2-martaga kamaydi.
Shu bilan birga, bu borada oʻtkazilgan tahlil natijalari atrof-muhitni muhofaza qilish sohasida davlat funksiyalarini amalga oshirishda kompleks yondashuv va strategik rejalashtirishning mavjud emasligi, shuningdek, qoʻyilgan vazifalarni samarali bajarish uchun tabiatni muhofaza qilish organining vakolatlari yetarli emasligidan dalolat beradi.
Atrof-muhitni muhofaza qilish sohasida davlat siyosatining ustuvor yoʻnalishlarini belgilash, tabiatni muhofaza qilish sohasidagi qonun hujjatlari buzilishlari profilaktikasi, ularni aniqlash va oldini olishning samarali mexanizmlarini joriy etish, respublika aholi punktlarining sanitariya va ekologik holati uchun davlat organlari, xoʻjalik yurituvchi subyektlar rahbarlari va fuqarolarning shaxsiy javobgarligini kuchaytirish Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi palatalarining Qoʻshma qarori bilan tasdiqlangan “Toʻgʻridan-toʻgʻri amal qiluvchi qonunlarda tizimlashtirilishi va unifikatsiya qilinishi lozim boʻlgan qonun hujjatlarini qayta koʻrib chiqish boʻyicha «Yoʻl xaritasi”ga kiritilgan yangi tahrirdagi “Chiqindilar toʻgʻrisida”gi qonun loyihasida oʻz aksini topgan.
Mazkur hujjat chiqindilar boʻyicha muammolarni hal etishda amalga oshiriladigan ishlarning strategik yoʻnalishi va muvofiqlashtirishning asosi boʻlib xizmat qiladi. Bu jarayonda asosiy eʼtibor avvalo, chiqindilarni boshqarish sohasidagi davlat siyosatini va harakatlar samaradorligini oshirishga va ularni qisqartirishga, imkon darajasida ulardan qayta foydalanish hamda ikkilamchi qayta ishlashga qaratilgan.
Chiqindilar bilan bogʻliq ishlarni amalga oshirish sohasidagi munosabatlarni tartibga solish hamda chiqindilarga oid ekologik siyosat yuritish maqsadida amaldagi bir qancha normalarning eskirgani sababli yangi tahrirdagi “Chiqindilar toʻgʻrisida”gi qonun loyihasi ishlab chiqilmoqda. Qonunning asosiy vazifasi chiqindilarning fuqarolar hayotiga va sogʻligʻiga, atrof-muhitga zararli taʼsirining oldini olish hamda chiqindilar hosil boʻlishini kamaytirishdan iboratdir. Shuningdek, qonun loyihasida chiqindilar bilan bogʻliq ishlarni amalga oshirish borasida aniq vakolatli davlat organini belgilash koʻzda tutilmoqda. Mulkchilik shaklidan qatʼiy nazar, sohada faoliyat koʻrsatayotgan yuridik shaxslarga shart-sharoit yaratib berish, ishlab chiqarish chiqindilarini qayta ishlash, maishiy roʻzgʻor chiqindilarini utilizatsiya qilishni tashkil etgan holda atrof-muhitga, insonlar sogʻligʻi va mulkiga salbiy taʼsirini kamaytirish bilan bogʻliq meʼyorlar belgilanyapti. Chiqindilarni qayta ishlash sohasini rivojlantirishda iqtisodiy usullardan foydalanishni yoʻlga qoʻyish, xorijiy investitsiyalarga yoʻl ochish, ishlab chiqarishni modernizatsiya qilish hisobiga zamonaviy texnologiyalarni joriy etishning huquqiy asoslarini mustahkamlash maqsadga muvofiqdir.
— Mamlakatimizda atrof-muhitni muhofaza qilish, aholi salomatligini himoyalash, tabiiy resurslardan oqilona foydalanish va ekologik xavfsizlikni taʼminlashga yoʻnaltirilgan islohotlar yana-da izchil davom etishi, chiqindilar boʻyicha muammolarni hal etishda amalga oshiriladigan ishlarning huquqiy asoslari mustahkamlanishi fraksiyamiz elektorati manfaati nuqtayi nazaridan muhim ahamiyatga egadir, – deydi
Aylanmoqda.Insoniyat tomonidan ishlatiladigan texnologiya birinchi navbatda qayta tiklanmaydigan tabiiy resurslardan foydalanishga yo'naltirilgan. Bular neft, ko'mir, ma'dan va boshqalar. Shu bilan birga, ularning texnologik jihatdan atrof-muhitni buzishlar: tuproq unumdorligi va toza suv miqdori kamayadi, atmosfera ifloslanadi.
Yil davomida faqat karbonat angidrid atmosferasida yiliga 5 milliard tonna. Natijada, ozon qatlami yupqalangan, ozon teshiklari paydo bo'ladi. Ultrabinafsha nurlari bu teshiklarga tushib, ulardan iqtidorli kasalliklarga ega. Er yuzidagi kislorod kamroq va kamroq bo'ladi. Qora va kimyo sanoati, qozonxonalar, transport xonalari, transport turlari ko'proq cho'qqini chiqaradi.
Olimlarning hisoblashicha, har yili suv omborida butun dunyo 10 ming sayohatchini to'ldirish mumkin bo'lgan juda zararli moddalar mavjud. Hatto Arktikaning suvlarida kir yuvish kukuni topilgan.
Tuproq asta-sekin shakllanadi: bu yuzlab va hatto ming yillarni talab qiladi. Ammo uni juda tez yo'q qilish mumkin. O'tgan yuz yil ichida barcha unumdor tuproqlarning taxminan 1/4 qismi er yuzida vayron qilingan.
Bugungi kunda belgilangan texnologiyalardan foydalangan holda insoniyat barcha turdagi chiqindi va sanoat ishlab chiqaradigan turli xil tarkibga ega. Ushbu chiqindi asta-sekin to'planib, haqiqiy ofatga aylandi.Eng keng tarqalgan Yaqin vaqtgacha, shahar chiqindilarini shaharlarga qarshi kurashish usuli - ularni poligonlarga eksport qilish - bu muammoni hal qilmaydi, ammo shunchaki aytadi, og'irlashadi. Axlatxona nafaqat epidemiologik xavf tug'diradi, ular muqarrar ravishda biologik ifloslanishning kuchli manbaiga aylanadi. Biogaz - metanning asosiy tarkibiy qismi issiqxona ta'siri sodir bo'lishi, atmosfera qatlamining yo'q qilinishi va boshqa global baxtsizliklarning yo'q qilinishi hisoblanadi. Umuman olganda, yuzdan ortiq zaharli moddalar atrof-muhit muhitiga tushadi. Ko'pincha poligonlar yonmoqda, atmosferaga zaharli tutunga tashlaydi.
Axlatlar uchun o'nlab yillar davomida axlat uchun, ulkan hududlar begonalar bo'lib, ular ko'proq foyda keltiradi. Va nihoyat, ko'pburchakni jihozlash va uni zamonaviy atrof-muhit talablari darajasida saqlash uchun sizga katta mablag 'kerak. Yopiq (endi harakatsiz) ko'pburchaklar juda qimmat. Bu barcha choralar, maqsad atrof-muhitga, shu jumladan tuproq va er osti suvlariga zararli ta'sirini to'xtatishdir. Axlat axlatining atigi bitta gektarini bugungi kunda 6 million rubl miqdorida eslab qolish mumkin. Chiqindilarni tashish uchun katta va transport xarajatlari, qoida tariqasida, shahardan uzoqda joylashgan.
To'plangan axlat sonlari doimiy ravishda o'sib bormoqda. Endi bu yiliga har bir fuqaro bo'yicha yiliga 150 dan 600 kg gacha. Norvegiya, Ispaniya, Gollandiya, Nidrlandiya, 200-300 kg, Moskvada AQShda (yiliga yiliga 520 kg) ishlab chiqariladi - 300-320 kg.
Tabiiy muhitda tabiiy muhit ikki yildan o'n yilgacha talab qilinadi - 90 yildan ortiq vaqtdan ko'proq vaqt talab qilinadi - sigaretdan filtr 100 yosh, plastik sumka, plastik qopqoq, plastik - 500 yil, stakan - 1000 yildan ortiq. O'rmonda eski plastik sumka yoki shishani tashlashdan oldin buni eslang.
Zamonaviy uy xo'jaliklari va sanoat axlatining tarkibi plastmassa (polimer materiallar) tarkibiy qismidir. Yangi polimer materiallar bilan vaziyat yaxshiroq - ularning tarkibida fotosentiv molekulyar guruhlar mavjud bo'lib, ular mikroorganizmlar tomonidan oson so'riladi. Bunday polimer chiqindilarining parchalanish tezligi
u ko'p marotaba o'sib boradi, ularni yuqori haroratli pechlarda yoqishning hojati yo'q.
Amerika Qo'shma Shtatlari dunyoning eng muhim "kemasidan" bo'lib qolmoqda, u yiliga 160 million axlatni tashkil etadi. Ushbu axlatga yuklangan tegning toltone yuk mashinasi erdan oyga, 18 milliard dollargacha tezroq chiqariladi, bu esa erdan 7 marta oygacha cho'zilishi mumkin.
Bir martali ishlatiladigan ko'zoynagi qilingan ekologik xavfli niqobli stirroformalar. Agar biz yilida ishlatiladigan bir qator stakanlarni qo'ysak, ular erni ekvatorga 463 marta xohlashdi. Ushbu plastmassa tabiatda parchalanmaydi va qimmat neftdan atmosferaga olib boradigan atmosferaga, xlorokorbonlar ajralib turadi.
AQShda axlatning atigi 20 foizi mavjud, qolganlari esa poligonlarda joylashgan. Ushbu axlatning 1/3 qismiga qadoqlash. Qadoqxonada amerikaliklar tomonidan 75% ishlab chiqarilgan stakan, 50% qog'oz, 40% alyuminiy, 40% plastmassa, 8% po'latdan o'tkazadi. Har soatda amerikaliklar 2,5 million plastik idishlardan foydalanadilar. Rivojlangan mamlakatlarning hukumatlari ekologik muammolarga e'tibor qaratish va tegishli texnologiyalarni yaratishni rag'batlantirishga yordam beradi. Axlatdan tozalash tizimlari va uning yonishi texnologiyasi rivojlanmoqda. Biroq, axlat yonayotgan texnologiyalari halokatga uchraganiga ishonish uchun juda ko'p sabablar mavjud. Hozirgi vaqtda yoqilganda, 200 kg axlatning narxi 65 tsentni tashkil qiladi. Agar siz chiqindilarni yo'q qilish uchun boshqa texnologiyalarga o'tmasangiz, xarajatlar o'sadi. Shuni yodda tutish kerakki, bunday yangi texnologiyalar kerak, bu vaqt o'tishi bilan bir tomondan, iste'molchilar populyatsiyasining talablari, boshqa tomondan, atrof-muhitni saqlashni ta'minlashi mumkin.
Tibbiyot muassasalarini tozalash
Afsuski, mamlakatimizda chiqindilarning 90% axlat qutisiga (depozit) yoqilgan (omonat), garchi bu transport xarajatlari va yirik hududlarni begonalashtirish bilan bog'liq. Bundan tashqari, ko'pburchaklar ko'pincha yo'q
boshlang'ich sanitariya va gigiena talablariga javob beradi va atrof-muhitning ifloslanishining ikkilamchi manbalari. Lekin
agar omonatdan qutulish uchun ko'p chiqindilar hali ham xavfsiz bo'lsa, ularda ba'zi qarashlar, masalan, tibbiy
chiqindilar majburiy qayta ishlash uchun mo'ljallangan. Ular boshqa chiqindilardan sezilarli darajada farq qiladi va alohida e'tiborni talab qiladi. Ular odam uchun xavf ostida, ularda doimiy ishtirok etishlari sababli
turli xil yuqumli kasalliklar, toksik va ko'pincha radioaktiv moddalarning patogenlarining tarkibi.
2005 yilga kelib, umumlashtirilgan ma'lumotlar bo'yicha dunyoda ular allaqachon 1,8 milliard tonna yig'ilgan, bu sayyoraning aholisiga taxminan 300 kg.
In'ektsiya ignalar va shpritslar ma'lum bir xavfdir, chunki ulardan keyin ularni noto'g'ri davolash takrorlanishiga olib keladi.
Xulosa.Atrof-muhit inqirozidan chiqadigan samimiy nuqtai nazar - insoniy mahsulotlar faoliyatini o'zgartirish, uning turmush tarzi, uning ongini o'zgartirish. Ilmiy-texnik ishlar nafaqat tabiat uchun ortiqcha yukni keltirib chiqaradi; Eng ilg'or texnologiyalarda salbiy ta'sir ko'rsatishning oldini olish uchun mablag 'beradi, ekologik toza ishlab chiqarish imkoniyatlarini yaratadi. Bu nafaqat shoshilinch ehtiyoj, balki texnologik tsivilizatsiyaning mohiyatini o'zgartirish, uni atrof-muhit xarakterini berish qobiliyatini rivojlantirdi. Bunday rivojlanish yo'nalishlaridan biri bu xavfsiz tarmoqlarni yaratishdir. Ilmiy yutuqlaridan foydalanish, texnologik taraqqiyotni ishlab chiqarish chiqindilari atrof-muhitni ifloslantirmasligi va yana ikkilamchi xom ashyo sifatida ishlab chiqarish tsikliga kiritilishi mumkin. Tabiatning misoli keltirilgan: Hayvonlar tomonidan ajratilgan karbonat angidrid hayvonlar nafas olish uchun zarur bo'lgan kislorodni ajratib turadigan o'simliklar tomonidan so'riladi. Agar boshlang'ich xom ashyoning 98% zamonaviy sanoat chiqindilarga tarjima qilinishini ko'rib chiqsak, u chiqindilarni bo'shatishga olib keladigan vazifa uchun zarur bo'ladi.
Ba'zi alternativalar ekologik jihatdan toza (issiqlik, atom va gidroenergetika zavodlariga nisbatan) energiya manbalari.
Foydalanilgan adabiyotlar
1. Gorshkov S.P. Rivojlangan hududlarning ekskudiy dinamik jarayoni. - m .: SUPRAZ, 1999 yil.
2. Grigorev A.A.. Shaharlar va atrof-muhit. Kosmik tadqiqotlar. - Fikr, 2002 yil.
3. Nikitin DP, Novikov Yu.V. Atrof-muhit va odam. - 2007 yil.
4. Odo Y. Ekologiya asoslari. - Jahon, 2004.
5. Radzievich N.N., Pashshng K.V. Tabiatni himoya qilish va aylantirish. - Ta'lim, 2005.
6. Samsonov A. L. Magazin "Ekologiya va hayot" - G. D. Xankova, 2000 yil.
Chiqindilarni to'g'ri tasarruf etish ekologiyani takomillashtirish yo'lidagi katta qadamdir.
Axlatni qayta ishlashning hech qanday usuli yo'q.