1. Tekshiriladigan korxona (mijoz) faoliyatini o’rganish Buxgalterlik hisobining tashkil etilishini o’rganish Korxona hisob siyosatini o’rganish

Hisob siyosati to’grisidagi buyruqni dastlabki
tekshirish uchun anketa-test(namuna)

Tekshiriladigan ob’ekt	Javob		eslatma
	Ha	yo’q
Tashkiliy – texnik 1. Hisob yuritishning tashkiliy shakli qanday? a) bosh buxgalter boshqaradigan tarkibiy bo’linma. b) shtatdagi buxgalter lavozimi v) ixtisoslashtirilgan tashkilot bilan tuzilgan shartnoma asosida. g) hisob rahbar tomonidan yuritiladi
2. Tasdiqlanganmi? buxgalteriya to’g’risida Nizom. xizmat vazifalari royxati
3. Qo’llaniladigan buxgalteriya hisobi shakli: jurnal-order shakli. memorial-order shakli soddalashtirilgan hisob tizimi. kompyuterlashtirilgan.
4. Ishchi schyotlar rejasi ishlab chiqilgan va tasdiqlanganmi?
5. Hujjatlar aylanish qoidalari va hisob axborotlariga ishlov berish texnologiyasi: dastlabki hujjatlarning unifikatsiyalangan shakllarini qo’llash. namunaviy shakllari mavjud bo’lmagan dastlabki hujjatlar shakllarini tasdiqlash. boshlangich hujjatlarni imzolash huquqiga ega shaxslar royxatini tasdiqlash. hujjatlar aylanish reja-grafigini tasdiqlash. buxgalteriya hujjatlarini saqlash muddatlarini hisobga olgan holda hujjatlar jildlarining royxatini ishlab chiqish. Hujjatlarni saqlash uchun mas’ul shaxslarni aniqlash.
6. Mulklarni baholash: xarid uchun qilinadigan ishlab-chiqarish xarajatlarini jamlash yo’li bilan to’lov hisobiga sotib olingan. kirim qilingan paytdagi bozor bahosi boyicha tekinga olingan. korxonaning o’zida ishlab chiqarilgan uning haqiqiy tannarxi boyicha.
7. Inventarizatsiya o’tkazish tartibi: muddatlarini belgilash. doimiy faoliyat ko’rsatadigan komissiya tuzish. inventarizatsiya o’tkazish to’g’risida buyruq tayyorlash.
8. Hisobot hajmi, taqdim qilish muddatlari va manzilgohi: hisobotni buxgalteriya hisobiga oid meyoriy hujjatlarda belgilangan hajm va muddatlarda tuzish. Yillik moliyaviy hisobotni taqdim qilish: a) soliq organlariga; b) korxona ta’sischilariga; v) davlat statistika organlariga; g) qonun hujjatlariga muvofiq boshqa organlarga;
9. Auditorlik tashkiloti bilan o’zaro munosabatlar tizimi.
10. Doimiy faoliyat ko’rsatadigan komissiya tarkibini tuzish: domoddiy aktivlardan foydalanish muddatlarini belgilash uchun; asosiy vositalarning maqsadga muvofiqligi va yaroqsizligini aniqlash uchun.
11. Hisobdor shaxslar royxati va bo’nak hisobotlarini taqdim qilish muddatlarini tasdiqlash.
12. Vakillik xarajatlari smetasini tasdiqlash
II. Buxgalteriya hisobini yuritish usullari. 1. Asosiy va aylanma mablag’lar o’rtasidagi qiymat chegarasini belgilash.
2. Asosiy vositalarga amortizatsiya hisoblash usullari:
3. Asosiy vositalarni ta’mirlashni hisobga olish tartibi: Ta’mirlash meyoriga qarab.
4. Asosiy vositalarni qayta baholash
5. Nomoddiy aktivlarga amortizatsiya hisoblash tartibi:
6. Materiallarni sotib olish va tayyorlashni hisobga olish tartibi:
7. Ishlab chiqarishga berilgan materiallarni hisobdan o’chirish usullari: har bir birligining tannarxi boyicha. o’rtacha tannarx boyicha (AVECO). moddiy ishlab chiqarish zahiralarining birinchi sotib olingan tannarxi boyicha navbati bilan (FIFO)
8. Tovarlarni tayyorlash va omborga tashib keltirish sarflarini hisobga olish: tovarlarni tayyorlash va tashib keltirish xarajatlari muomala sarflari tarkibida (9411 saqlash va tashish xarajatlari schyoti) «Transport xarajatlari» moddasi boyicha; ombordagi tovarlar qoldigiga to’g’ri keladigan muomala sarflarining summasi transport xarajatlarining o’rtacha foizi boyicha
9. Xarajatlarni va muomala sarflarini hisobga olish uslubi: Mahsulot (ish, xizmat)lar tannarxini shakllantiradigan xarajatlarni hisobga olish (2010, 2310, 2510) balans schyotlarida amalga oshiriladi. to’liq bo’lmagan ishlab chiqarish tannarxi.
10. Umumishlab chiqarish xarajatlarini taqsimlash va hisobdan o’chirish tartibi.
11. Kelgusi davr xarajatlarini hisobdan o’chirish tartibi: bir tekisda; mahsulot hajmiga mutanosib ravishda.
12. Boshqaruv va tijorat sarflarini tan olish tartibi: hisobot yilida ular to’liq tan olinadi. sotilgan va sotilmagan tovarlar (mahsulotlar) o’rtasida taqsimlanadi.
13. Kelgusi davr sarflari va to’lovlari uchun rezervlar yaratish tartibi.
14. Foydani taqsimlash va ishlatishni hisobga olish variantlari: korxona maxsus maqsadlar uchun mo’ljallangan fondlar tashkil qilmaydi. sof foyda fondlarga taqsimlanadi.
Debitor va kreditor qarzlarni hisobdan o’chirish tartibi:
III. Hisob siyosatining soliqqa tortishga doir jihatlari. 1. Korxonada daromadni tan olish tartibi: pul mablag’larining korxona hisob-kitob schyotiga yoki kassasiga kelish meyoriga qarab (kassa usuli) haqiqatan mahsulot (ish, xizmat)larni sotish va xaridorlarga hisob-kitob hujjatlarini taqdim qilish meyoriga qarab (hisoblash usuli)
2. Qo’shilgan qiymat solig’i (QQS)ga tortiladigan tovarlarni sotishda ishlatiladigan moddiy resurslar boyicha QQSni alohida hisobga olish tartibi.
3. QQSni hisoblash uchun xarajatlarni alohida (ajratib) hisobga olish tartibi
IV. Hisob siyosati to’g’risidagi buyruq (farmoyish) bilan tanishish tartibi:

Bunday tartibda test sinovi o’tkazish auditorga eng avvalo, hisob siyosatining qaysi jihatlari to’liq yoritilmagan-ligi va qamrab olinmaganligi to’g’risida xulosa qilishga yordam beradi.
Agar xo’jalik yurituvchi sub’ekt buxgalteriya hisobining u yoki bu usullarini mustaqil ishlab chiqadigan bo’lsa, u holda auditor ularning buxgalteriya hisobiga oid meyoriy hujjatlarda belgilangan qoida va talablarga mos kelishini tek-shirishi lozim.
Hisob siyosatida ko’rsatilgan buxgalteriya hisobini yuritish qoidalari xo’jalik yurituvchi sub’ektning barcha tarkibiy bo’linmalarida qo’llaniladi. Shunday qilib, buxgalteriya hisobi va hisobotining ishonchliligini tasdiqlovchi auditorlik xulosasi hisob siyosati to’g’risidagi axborotlarga ham bir xilda taalluqli bo’lishi lozim. Buxgalteriya hisobotiga berilgan tushuntirishlarning korxonadagi haqiqatan foydalanilayotgan buxgalteriya hisobini yuritish usullariga nomuvofiqligi aniqlanganida auditorlik hisobotining xotima qismida maxsus izohlar berilishi zarur.