1. Termodinamikaning I qonuni
Download 50.85 Kb.
|
|
Kirxgoff qonuni
Reaksiya olib borilayotgan temperatura o’zgarishi bilan issiqlik effektining qiymati ham o’zgaradi, ya‘ni ΔH = (Т0). Bu qonun shu o’zgarishni miqdoriy jihatdan ifodalaydi. Masalan, o’zgarmas bosimda quyidagi reaktsiya borayotgan bo’lsin: аА + вВ + ... = dD + gG + ... а, в, d, g – stexiometrik koeffitsientlar. Bu reaksiyada entalpiyaning o’zgarshi: ΔH=ΔHмаh–ΔHdast.=(dHD+gHG)...–(aHa+vHv+...) (2.1) bo’ladi. ΔH = (Т) ifodasini topish uchun tenglama T bo’yicha differentsiallanadi: Ma‘lumki: Demak: bo’ladi. Bu yerda ΔСp – mahsulotlar issiqlik sig’imining yig’indisi bilan dastlab moddalarning issiqlik sig’imi yig’indisi farqi. va (2.2) (2.3) bunda, ΔH2, ΔH1 lar Т1 va Т2 dagi entalpiya o’zgarishlaridir. (2.4) Bu Kirxgof qonuni tenglamasidir. XULOSA
Respublikamizda kimyo sanoati mahsulotlarini ishlab chiqarishga katta e’tibor qaratilmoqda. O’zbekiston Respublikasini rivojlantirishning “2017 – 2021 yillarda Нarakatlar strategiyasi” da «yuqori texnologiyali qayta ishlash tarmoqlarini, eng avvalo, mahalliy xom ashyo resurslarini chuqur qayta ishlash asosida yuqori qo’shimcha qiymatli tayyor mahsulot ishlab chiqarishni jadal rivojlantirishga qaratilgan sifat jihatidan yangi bosqichga o’tkazish orqali sanoatni yanada modernizatsiya va diversifikatsiya qilish», «printsipial jihatdan yangi mahsulot va texnologiya turlarini o’zlashtirish» va «mamlakat oziq-ovqat havfsizligini yanada mustahkamlash, ekologik toza mahsulotlar ishlab chiqarishni kengaytirish»ga qaratilgan muhim vazifalar belgilab berilgan. Bundаn 250 yil оldin fizik kimyoning аsоschisi M.V.Lоmоnоsоv bu fаngа quyidаgichа tа’rif bеrgаn edi: “Fizik kimyo–fizikаviy ko’rsаtmа vа tаjribаlаrgа аsоs-lаnib murаkkаb jismlаrdа kimyoviy rеаksiyalаr оrqаli qаndаy jаrаyonlаr sоdir bo’lishini tushuntirаdigаn fаndir”. Оrаdаn ikki yarim аsrdаn ko’prоq vаqt o’tgаn bo’lsа hаmki, bu tа’rif o’z kuchini yo’qоtgаni yo’q. Fizik kimyoning hоzirgi zаmоn tа’rifi esа quyidаgichа: Fizik kimyo kimyoviy jаrаyonlаr bilаn fizikаviy hоdisаlаr оrаsidаgi o’zаrо bоg’liqlikni o’rgаnаdi. Kimyoviy tаrkib bilаn mоddаlаrning tuzilishi vа хоssаlаri оrаsidаgi qоnuniyatlаrni аniqlаydi. Rеаksiya tеzligi vа mехаnizmini, ulаrning bоrish shаrоitigа qаrаb o’rgаnаdi. FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO`YHATI Mirziyoyev Sh.M., “Milliy taraqqiyot yo`limizni qat`iyat bilan davom ettirib, yangi bosqichga ko`taramiz” – Toshkent, “O`zbekiston” – 2017 Bayramov V.M. “Osnovo’ ximicheskoy kinetiki i kataliza”. Moskva “Akademiya” - 2003. Boboyev T.M., Rahimov X.R. “Fizikaviy va kolloid kimyo”. Toshkent, “G’. G‘ulom”- 2004 Rahmonberdiyev G’, Do‘stmurodov T., Sidiqov A.S. “Fizik va kolloid kimyodan masalalar” “Fan va texnologiya” - 2006 Akbarov H.I. “Fizikaviy kimyo kursidan uslubiy qo’llanma”. Toshkent: O’zMU, 2006. Karimova D.A. “Fizikaviy va kolloid kimyo” fanidan o‘quv- uslubiy majmua Navoiy-2009. Yoriyev O.M., Karimova D.A. “Fizikaviy kimyo” Toshkent “Tafakkur bo’stoni” Toshkent - 2013 Avezov H.T., Tursunov M.A. “Fizik va kolloid kimyo fanidan laboratoriya ishlari” Buxoro - 2013. Akbarov H.I., Tillaev R.S., Sa’dullaev B.U. “Fizikaviy kimyo”. ”Universitet” - 2014, Talipova X.S., Sidikov A.S., Boboqulova O.S., Qayumov J.S. “Fizikaviy kimyo” - o‘quv qo'llanma. Toshkent, “Sano-standart nashriyoti” – 2015. Xoldarova T., Xaydar J, “Fizikaviy va kolloid kimyodan masalalar: o‘quv qo‘llanma”. Toshkent, “Tafakkur bo‘stoni” – 2015 Internet saytlari www.ziyo.net www.chemfort.ru www.ximik.ru www.chemexpresstotal.ru www.chem.km.ru Download 50.85 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|