1. Tesla kompaniyasi rivojlanish tarixi byd o’zbekistonga kirib kelishi

BYD Auto Co, Ltd — Xitoyning BYD Co Ltd korporatsiyasining tarkibiga kiruvchi kompaniya boʻlib, Shaanxi provinsiyasi, Sian shahrida joylashgan. U 2003-yil yanvar oyida, BYD Company tomonidan 2002-yilda Tsinchuan avtomobil kompaniyasini sotib olganidan keyin tashkil topgan. Korxonada avtomobillar, avtobuslar, elektr velosipedlar, karalar, qayta zaryadlanuvchi batareyalar va yuk mashinalari ishlab chiqariladi. Avtomobillarning hozirgi model qatoriga elektr transport vositalari, plagin gibridlari va benzin bilan ishlaydigan transport vositalari kiradi.
Daimler AG bilan qoʻshma korxonasi mavjud boʻlib Denza brendi ostida hashamatli elektr avtomobillarini ishlab chiqaradi.
BYD Auto 2003-yil yanvar oyida BYD Company tomonidan 2002-yilda Qinchuan avtomobil kompaniyasini sotib olganidan keyin tashkil topgan. Dastavval, kompaniya Qinchuan brendi ostida avtomobillar ishlab chiqargan.. Qinchuan kompaniyasi 1987-yildan beri avtomobillar ishlab chiqaradi. Uning birinchi modeli — 0.5l hajmli dvigatelga ega boʻlgan QJC7050 avtomobili. BYD Qinchuani sotib olish paytida, QCJ7181 Flyer ishlab chiqarishda edi, 2005-yildan boshlab „BYD Flyer“ nomiga oʻzgartirildi.
2008-yilda BYD F3 ixcham sedanining plagin gibrid versiyasi taqdim etildi. 2009-yilda jami sotuvlar 448,4 mingtani tashkil etdi. Xuddi shu-yili BYD oʻz avtomobillarini Afrika, Janubiy Amerika va Yaqin Sharqqa eksport qila boshladi, bu yerda mashinalar sifat boʻyicha emas, balki narx boʻyicha raqobatlashdi.
2012-yilda Shenzhen shahar hokimiyati taksi sifatida foydalanish uchun 500 BYD E6 rusumli avtomashinalarni sotib oldi. 2013-yilda Xitoyda jami kompaniyaning 506,189ta yengil avtomobili sotilgan boʻlib, bu savdo boʻyicha oʻninchi oʻrinni egallaydi.
2013-yilda, BYD kompaniyasi 2013-yilning „The Top Crash Facility“ mukofotiga sazovor boʻldi.
2014-yilda BYD Qin gibridi jami 14 747 ta sotuvga erishdi (Lotin Amerikasida nisbatan kam miqdordagi sotuvlar), 2015-yilda Qin savdosi 31,898 gacha koʻtarildi. Qin Xitoyda eng koʻp sotiladigan 88-sedan edi. 2016-yilda BYD Tang gibridli krossoverining sotuv koʻrsatkichi 31,405 ta edi, Qin kompakt sedanining plagin gibrid versiyasi 21,868 ta sotuvga ega edi va BYD e6 elektromobili 20,605 ta sotuvga ega edi. 2016-yilda Qin modellarining umumiy sotuvi 68 655 ta mashina edi.

AQShning Los-Anjelesdagi bosh qarorgohi
2015-yilda kompaniya Braziliyada elektr avtomobillari va avtobuslar ishlab chiqaradigan zavodlarni ochishni rejalashtirgan edi. 2015-yil iyul oyida Ukrainadagi urush va Rossiya valyutasining pasayishi sababli Rossiyaga eksport toʻxtatildi. BYD avtoulovlar tomonidan ishlab chiqarilgan engil avtoulovli elektr transport vositalarining eng koʻp sotiladigan markasi (plagin gibridlari va akkumulyatorli elektr mashinalar uchun birgalikda sotuv), 61,772 yoʻlovchi transport vositasi bilan sotilgan, asosan plagin gibridlari. BYD 2016-yilda dunyodagi eng koʻp sotiladigan plagin ishlab chiqaruvchi avtomobil ishlab chiqaruvchisi sifatida davom etdi, 100000 donadan koʻproq sotildi, bu 2015-yilga nisbatan 64 % ga koʻp. BYD 2016-yilda Xitoyda 100 000 dan ortiq elektromobillarni sotdi. BYD Tang 2016-yilda 31,405 dona sotuvi bilan Xitoydagi eng koʻp sotilgan plaginli mashina edi.
BYD 2015 JD Powerʼs Quality Study-ning eng yaxshi reytinglariga erishdi.
2016-yil sentabr oyida kompaniya plaginli avtomobillarning uchinchi yirik ishlab chiqaruvchisiga aylandi, 2008-yildan beri jami 161000 ta plaginli avtomobillar ishlab chiqarildi. Shuningdek, 2016-yil sentabr oyida kompaniya Pekinda ishlatilishi mumkin boʻlgan bir qator elektr sanitariya yuk mashinalarini taqdim etdi.
2017-yildan beri BYDga Xitoy hukumati tomonidan berilgan subsidiyalarning kamayishi salbiy taʼsir koʻrsatdi.
Oʻzbekistonda BYD
2023-yil 23 yanvar kuni UzAuto va BYD kompaniyalari rasman O‘zbekistonda yangi energiya manbalarida harakatlanuvchi avtomobillarni ishlab chiqarish va sotish bilan shug‘ullanuvchi „BYD Uzbekistan Factory“ MChJ Qo‘shma Korxonasini ro‘yxatdan o‘tkazildi.
„BYD Uzbekistan Factory“ kompaniyasi BYD kompaniyasining Xitoy hududidan tashqaridagi ilk hamkorlik loyihasi hisoblanadi. Qo‘shma korxona O‘zbekistonga yangi BYD avtomobillarini yetkazib berish, ishlab chiqarish va sotish bilan shugʻullanadi. Keyinchalik O‘zbekistonda BYD avtomobillarini mahalliylashtirish maqsadida ishlab chiqarishga mo‘ljallangan to‘liq sikl ishga tushiriladi.
„BYD Uzbekistan Factory“ elektromobillardan tashqari, O‘zbekiston bozoriga BYD brendi ostidagi eng mashhurlardan hisoblangan Plug-in (PHEV) gibrid elektromobillarini ham olib kirmoqchi. Bu turdagi avtomobillar bitta zaryad va zapravka bilan 1 000 kilometrdan ortiq masofaga yura oladi.


Foydalanilgan adabiyotlar.

1. 
   „BYD Company Limited Annual Report 2017“. BYD Company Limited. 15-fevral 2019-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 9-aprel 2020-yil.
   
2. 
   „BYD USA · Build Your Dreams · International Manufacturer of Electric Cars, Trucks, Buses, Forklifts, Monorail, and Battery Systems“. BYD USA.
   
3. 
   „BYD Contacts“. BYD Auto. 1-aprel 2018-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 30-noyabr 2018-yil. Wayback Machine saytida arxivlandi (2018-04-01).