1 Tranfert tolovlar bu tovarlar va xizmatlarni sotib olishga hukumat tomonidan qilingan xarajatlar

1 Tranfert tolovlar bu -
- tovarlar va xizmatlarni sotib olishga hukumat tomonidan qilingan xarajatlar
2 Quyidagilarning qaysi biri yalpi ichki mahsulot tarkibiga kiradi?
- brokerdan sotib olingan yangi aksiya qiymati
3 Agar milliy daromaddan korporatsiya foydasidan olinadigan soliqni, taqsimlanmagan foydani hamda ijtimoiy sugurta tolovlarini ayirsak, songra sof transfert tolovlarini yuqoridagilarga qoshilsa, olingan mikdor teng boladi:
- shaxsiy daromadga
4 Ishlab chiqarish imkoniyatlari egri chizigi nimani bildiradi?
-ishlab chiqarish vositalari va istemol buyumlari ishlab chiqarishning mumkin bolgan maksimal hajmini ifodalaydi
5 YAlpi Milliy daromad, bu:
- YAIM +mamlakat yuridik va jismoniy shaxslari tomonidan chet ellarda olingan va mamlakatga olib kirilgan daromad chet el yuridik va jismoniy shaxslari tomonidan mamlakatda olingan va olib chiqib ketilgan daromadlar
6 Keltirilgan malumotlarga asoslanib yalpi ichki mahsulot korsatkichini aniqlang:
1.Sof investitsiyalar-51,2; 2.Eksport hajmi-15,3;
3.Amortizatsiya-12,7; 4.Davlat xaridi- 57,4;
5.Biznesga egri soliqlar-13,3; 6.Tranfert to憀ovlari-14,8;
7.Import hajmi- 12,4; 8.Foyda solig慽-40.8;
9.SHaxsiy istemol xarajatlari- 223,1; 10. Ish haqi-250;
11. Korporatsiya foydasiga soliq-12.
- 347,3
7 Quyidagi korsatkichlardan qaysi biri xarajatlar yigindisi korinishida hisoblangan YAIM tarkibiga kirmaydi?
- ish haqi va qoshimcha tolovlar
8 Oldingi ikki yil davomida nominal YAIM 500 mlrd.dollardan 560 mlrd.dollarga kopaydi. SHu ikki yild ichida YAIM deflyatori 125%dan 140 % gacha ozgardi. Bu shuni anglatatadiki, real YAIM:
- Ozgarmadi
9 Berilgan malumotlar asosida xususiy jamgarmalar miqdorini aniqlang:
Daromadlar(U) 400, transfert tol憀ovlari (TR) 80, davlat zayomlari boyicha foiz tolovlari(N)-20, soliqlar (T)-70, istemol (S)-370.
- 100
10 Yaqin orada yana ish olishga umid qilayotgan odam:
- ishsizlar guruhiga kiradi
11 Iqtisodiyotning pasayishi tufayli ishini yoqotganlar qaysi toifaga kiradi?
- davriy ishsizlar
12 Toliq bandlik sharoitida friksion ishsizlik bolishi kerak:
- 1%dan kam
13 Ouken qonuniga binoan haqiqiy ishsizlik darajasining tabiiy ishsizlikdan 2% oshishi YAIM real (hakikiy) hajmini % hisobida uning potensial miqdoridan orqada qolishiga olib keladi:
- 5% ga
14 Iqtisodiyot quyidagi malumotlar bilan ifodalangan: aholining umumiy soni 65mln. kishi; mehnat resurslari soni 44mln.kishi. Ishsizlar soni 4mln. kishi. Ish bilan bandlar soni 36 mln. kishi. Bu holatda ishsizllik darajasi teng boladi:
- 10%

15 Ishsizlikning tabiiy darajasi 6 %, ishsizlikning haqiqiy darajasi 7,33 %, potensial YAIM yiliga 3 %ga oladi, YAIMning davriy ishsizlik dinamikasiga tasirchanligi koeffitsenti 3 ga teng. Keyingi yilda tabiiy ishsizlik darajasida resurslarning toliq bandliligi taminlanishi uchun ishlab chiqarishning haqiqiy darajasi qanday suratda osishi lozim?

- 7 % ga
16 Agar istemol baholari indeksi otgan davrga nisbatan osgan bolsa, unda YAIM deflyatori:
- Togri javob yoq
17. 2017 yilda 2012 yilga nisbatan istemol narxlar indeksi 500% ni, 2016 yilda esa 2012 yilga nisbatan 400% ni tashkil etdi. 2017 yildagi inflyasiya suratini aniqlang:
- 25%
18 Agar nominal daromad 5% ga , baho darajasi esa 10% oshsa, u holda real daromad:
- 5% ga kamayadi
19 Nominal foiz stavka 20% ga teng, inflyasiya darajasi yiliga 15% ga teng bolganda, real foiz stavka nimaga teng boladi?
- 5%

20 Agarda potensial mahsulot ishlab chiqarish 550, xaqikiy ishlab chiqarish esa 500 ga teng bolsa, unda YAMMdagi uzilish yoki orqada qolish nimaga teng?

- 9%
21 Inflyasiya surati yiliga 4% teng bolsa, narxlar darajasi necha yildan keyin ikki baravarga osadi?
- 17,5 yildan keyin
22 Quyidagi korsatkichlar vositasida ikkinchi yilda birinchi yilga nisbatan real foiz stavkasi qancha miqdorga ozgarganini toping?
Yillar Inflyasiya darajasi Nominal foiz stavkasi
1 3% 8%
2 8% 3%
- 10 foizga kamaydi
23 Fillips egri chizigining zamonaviy talqiniga kora, inflyasiya darajasi quyidagi bilan musbat bogliqlikka ega:
- yuqorida keltirilgan barcha javoblar togri
24 Nominal yalpi ichki mahsulotning va baholar darajasining bir vaqtda pasayishi klassik model boyicha quyidagicha tushuntiriladi:
- faqatAD egri chizigi chapga siljiydi
25 Baholar darajasi ozgarmagan holda YAIMning pasayishi klassik model buyicha quyidagicha tushuntiriladi:
- bir vaqtning ozida yalpi talab va potensial YAIM kamayadi
26 AD egri chizigining chap va ong tomonga siljishi baholar darajasiga tasir etmaydi, agar:
- bu siljish AS egri chizigining gorizontal kesimida bulsa;
27 Agar baho darajasi oshsa, ishlab chiqarish pasayadi, bu holat AD AS modelida izohlanadi:
- AS egri chizigining chapga siljigani bilan
28 AS egri chizigi Keyns kesimida -
- gorizontal korinishga ega
29 Iqtisodiyot ASning klassik kesimida bolganda, AD ning osishi quyidagiga olib keladi:
- baholarning osishiga, lekin real YAIM (darajasi) dinamikaga tasir qilmaydi
30 YAlpi talab AD egri chiziq boylab yuqoriga suriladi, agar:
- baholar darajasi oshsa
31 YAlpi talab egri chizigi tenglamasi: U=2500-500R, ishlab chiqarishning potensial hajmi 2000. Agar shu vaziyatda iqtisodiyotdagi baholar darajasi 1,3 ga teng bolsa, unda uzoq muddatli davrda baholar darajasi:
- osish tendensiyasiga ega boladi
32 Agar dastlab iqtisodiyot uzoq muddatli muvozanat holatida bolsa unda neft baholarining osishi natijasida kelib chiqqan taklif shoki qisqa muddatli davrga olib kelishi mumkin:
- baholar darajasining osishi va ishlab chiqarish hajmining kamayishiga
33 Agar istemolchilar tasarrufdagi daromadlaridan joriy istemolga qilinadigan xarajatlari ulushini kopaytirsalar, qisqa davrda:
- ishlab chiqarish hajmi va bandlilik darajasi ozgarmagani holda baholar darajasi kotariladi

34 YAlpi talab egri chizigi siljiydi:

- ongga, agar iqtisodiyotda pul taklifi kopaysa
35 YAlpi taklifning klassik modelida:
- iqtisodiyot toliq bandlik sharoitida turgan holat aks ettiriladi
36 Faraz qilaylik,mamlakatda daromad otgan yilga nisbatan 100 birlikka osgan va bu istemolni 75 birlikka ozgarishiga olib kelgan.Unda jamgarishga bolgan chegaraviy moyillik (MRS) va istemolga bulgan chegaraviy moyillik MPC) nimaga teng boladi?
- 25%va75%
37 Agarda ixtiyoridagi daromad (U) 200ga istemol (S) 180 ga teng bolsa, unda istemolga bolgan ortacha moyillik (ARS) va jamgarishga bolgan ortacha moyillik (ARS) nimaga teng boladi?
- 90% va 10%
38 Keyns modeliga kora:
- qisqa muddatdi davrga baholar va nominal ish haqi qayd etilgan
39 Keynsning makroiqtisodiy muvozanat modelida YAIMning muvozanatli darajasi, bu:
- keltirilgan barcha javoblar togri
40 Agar daromadlar rejalashtirilgan xarajatlardan yuqori bolsa, u xolda firma ishlab chiqarishini qisqartiradi,chunki rejadan tashkari mahsulotlar miqdori (ularning zahirasi) :
- Kopayadi

41 Agar soliqlar 100 birlikka kotarilsa, foiz stavkasi ozgarmasdan qolsa, istemolga chegaraviy moyillik 0,6 ga teng bolsa keyns xochini qollagan holda hisoblangan ishlab chiqarish hajmi...

- 150 ga kamayadi
42 Otgan yili YAIM 2000 ni, davlat xarajatlari esa 500 ni tashkil qildi.Xarajatlarni 50 ga oshirib hukumat YAIMni 200 ga oshirishga erishdi. MRS (istemolga bolgan chegaralangan moyillik) nechaga teng?
- 0,75 ga
43 Istemol funksiyasi quyidagi korinishga ega:
C=400+0,8 Yd Avtonom xarajatlar multiplikatori teng:
- 5 ga
44 Agar (naqd pul / depozit) koeffitsienti pasaysa, boshqa sharoitlar ozgarmagan holda:
- pul taklifi kamayadi

45 Agar pul bazasi (MV) 300 mlrd somga, depozitlarni majburiy zahiralash normasi 0,1 ga, deponentlash koeffitsienti esa 0,2 ga teng bolsa, pul taklifi miqdorini aniqlang.

- 1200 mlrd som
46 Pulga tansaksion talab osadi, agar:
- nominal YAIM kopaysa
47 Aytalik, naqd pulga talab depozitlarning 10 %iga teng bolsin. Depozitlarni majburiy zahiralash normasi 0,15 ga teng. Agar Markaziy Bank pul taklifini 880 mlrd. somga oshirmoqchi bolsa, pul bazasini...
- 200 mlrd. somga kopaytirishi kerak
48 Iqtisodiyot quyidagi malumotlar bilan ifodalangan: istemol xarajatlari S=-100+0.8Yd; Investitsiyalar I=200; davlat xarajatlari G=800; Soliq stavkasi t=0.2. Agar hukumat soliq stavkalarini oshirish va davlat xarajatlarini kamaytirish orqali davlat byudjetini balanslashtirish togrisida qaror qabul qilsa, unda:
- YAIM 2500dan kam boladi
49 Resurslar toliq band bolgan iqtisodiyotda hukumat davlat xarajatlarini 15 mlrd. songa oshirishga qaror qildi. Daromadlarning muvozanatli darajasi 500 mlrd. som, istemolga chegaraviy moyillik 0,75, davlat byudjetiga sof soliq tushumlari avtonom, ya抧i daromadlar darajasiga bogliq emas. Ortiqcha yalpi taklifni yuzaga keltirmaslik va baholar darajasining barqarorligini saqlab turish uchun byudjetga soliq tushumlarini qanchaga kopaytirish lozim?
- 25 mlrd somga
50 Agar iqtisodiyot muvozanat holatida turgan bolsa, takidlash mumkinki:
- barcha keltirilgan javoblar notogri
51 Quyida keltirilgan fikrlarning qaysi biri notogri?
- soliq stavkalarining pasaytirilishi inflyasiya surati kotarilishi ehtimolini toliq bartaraf qiladi
52 Davlat xarajatlarining osishi real YAIMni kopayishiga olib keladi, qachonki:
- davlat xarajatlarining ortishi nodavlat sektorining shunga teng miqdordagi xarajatlari kamayishiga olib kelmasa
53 Majburiy zahiralash normasi 12%, ortiqcha rezervlar depozitlar summasining 3 %ini tashkil etadi. Agar jami rezervlar 45 mlrd somni, naqd pullar esa 150 mlrd. somni tashkil etsa, depozitlar hajmi teng boladi:
- 300 mlrd. somga
54 Depozitlarni majburiy zahiralash normasining oshirilishi:
- pul multiplikartorining pasayishi hisobiga pul taklifini kamaytiradi
55 Depozitlarni majburiy zahiralash normasi 0,25 ga teng. Ochiq bozordagi operatsiyalar orqali Markaziy Bank pul taklifini maksimal 440 mlrd. somga oshirishi mumkin. Bu uchun esa Markaziy Bank:
- 110 mlrd. somlik obligatsiyalarni sotib olishi kerak
56 Markaziy Bank pul taklifini kamaytirishga qaror qilsa, u holda:
- qayta moliyalash stavkasini ko憈aradi
57 Ochiq bozordagi operatsiyalar-bu:
- Markaziy Bank tomonidan davlat qimmatli qogozlarini sotib olish-sotish
58 IS-LM modelida davlat xarajatlari (G) va pul taklifi (M) shunday holatda ozgardiki, bunda daromad miqdori (U) saqlanib qoldi, (R) foiz stavkasi esa kopaydi. Bu holatda shuni qayd etish mumkinki:
- G kopayadi, M kamayadi
59 Iqtisodiyot quyidagi malumotlar bilan ifodalangan: muvozanatli ishlab chiqarish hajmi U=5000; istemol funksiyasi S=500+0,6(U-T); Soliqlar T=600; davlat xarajatlari 1000; investitsiya funksiyasi: I=2160-10000R. Bu holatda muvozanatning real foiz stavkasi teng boladi:
- 13%
60 Agar istemolga chegaraviy moyillik 0,75 ga teng bolsa, soliqlarning 100 birlikka kamayishi natijasida:
- IS egri chizigi ongga 300 birlikka siljiydi
61 Iqtisodiyot quyidagi korsatkichlar vositasida berilgan:
Y=C+I+G+Xn; C=100+0,9Yd ; I=200-500R;
Xn= 100-0,12Y-500R; M=(0,8Y-2000R) P;
G=200; t=0,2; Ms = 800; P=1.
Bunday vaziyatda LM egri chizigi tenglamasi quyidagi korinishda boladi:
- Y=1000+2500R
62 Soliq. stavkasi (t) va muomaladagi pul massasi (M) ozgarishi natijasida foiz stavkasi (R) oz xolicha qoldi daromad (U) osdi. Qayd qilish mumkinki:
- M osdi, t kamaydi
63 Iqtisodiyot quyidagi korsatkichlar vositasida berilgan:
Y=C+I+G+Xn; C=100+0,9Yd; I=200-500R; Xn= 100-0,12Y-500R;
M=(0,8Y-2000R) P; G=200; t=0,2; Ms =800; P=1.
Bunday vaziyatda IS egri chizigi tenglamasi quyidagi korinishda boladi:
- Y=1500-2500R
64 Agar iqtisodiyot likvidlilik tuzogi holatida turgan bolsa, u holda:
-iqtisodiy agentlar naqd pullarni saqlab turishni afzal korishadi
65 IS LM egri chiziqlarining kesishish nuqtasida:
- ishlab chiqarish va foiz stavkasi darajalari ham tovar, ham pul bozoridagi muvozanat shartlarini qanoatlantiradi
66 Hukumat soliqlarni oshirgan vaziyatda, foiz stavkasini ozgarmasdan turishini taminlab turish uchun Markaziy Bank:
- pul taklifini kamaytiradi
67 Hukumat soliqlarni oshirgan sharoitda Markaziy Bank pul taklifini pasaytirsa:
- muvozanatli daromad darajasi albatta kamayadi
68 Quyida sanab otilganlarning qaysisi potensial YAIM osishining omili hisoblanadi?
- keltirilgan barcha javoblar togri
69 Toliq bandlikka erishgan iqtisodiyotda iqtisodiy osishning yuqori suratlari taminlanishi uchun:
- jamgarish va investitsiya meyorlari katta bolishi lozim

70 Solou modelida bir ish bilan band xodimga togri keluvchi ishlab chiqarish hajmining barqaror osishi izohlanadi:

- texnologik taraqqiyot bilan
71 Ishlab chiqarish funksiyasi va jamgarish meyori ozgarmas, aholi sonining osishi hamda texnologik taraqqiyot suratlari doimiy bolgan sharoritda iqtisodiyotda kapitalning chiqib ketish (amortizatsiya) meyori oshirilsa:
- bitta xodimga togri keluvchi kapital zahirasining barqaror darajasi pasayadi
72 Intensiv iqtisodiy osishning manbai bolib hisoblanadi:
- yangi avlod stanogidan foydalanish natijasida mehnat unumdorligining oshishi
73 Solou modeliga kora aholi sonining osish surati n ga, texnologik taraqqiyot darajasi esa g ga teng bolsa barqaror holatdagi yalpi ishlab chiqarishning osish surati teng boladi:
- n+g ga
74 Tarixan ishchi kuchining qishloq xojaligidan sanoatga kochib osishi:
- ortacha mehnat unumdorliging osishiga olib keladi
75 Iqtisodiy osishning Domar va Xarrod modellarida investitsiyalar:
- ham yalpi talab, ham yalpi taklif komponenti hisoblanadi

76 Domar modeliga kora iqtisodiy osish:

- jamgarish meyori va kapital unumdorligini ostirish hisobiga taminlanadi
77 Quyidagi takidlarning qaysi biri notogri?
- iqtisodiy osishni klassik kesmadagi yalpi taklif egri chizigining hamda ishlab chiqarish imkoniyatlari egri chizigining chapga siljishi korinishida tasvirlash mumkin
78 A mamlakat barcha resurslardan foydalangan holda 200 birlikdagi X tovarini yoki 350 birlikdagi U tovarni ishlab chiqara oladi. V mamlakat esa 450 birldikdagi X tovarini yoki 600 birlikdagi U tovarini ishlab chiqarish imkoniyatiga ega. Bu holda:
- A mamlakat savdo munosabatlarini ornatganidan song X tovarni import qiladi
79 A mamlakat bir birlik resursdan foydalangan holda 2 t. paxta yoki 8 tonna bugdoy ishlab chiqara oladi. B mamlakat esa bir birlik resursdan foydalanib 4 t. paxta yoki 10 t. bugdoy ishlab chiqarishi mumkin. Bunday holatda:
- B mamlakat paxta eksport qiladi va bugdoy import qiladi
80 Xeksher-Olin teoremasini tavsiflovchi quyidagi fikrlarning qaysi biri notogri?
- mamlakatlar, ishlab chiqarilish jarayonida ozlarida ortiqcha bolgan omillar intensiv foydalinadigan mahsulotlarni import qiladi
81 Agarda eksport hajmi 80, import hajmi 60ga teng bolsa, tashqi savdo aylanmasi qysi miqdorga teng boladi?
- 140
82 Import kvotalari togrisidagi qaysi takid notogri?
- kvota, tarifdan farqli olaroq, davlatga hech qachon foyda keltirmaydi
83 Import tariflarining kiritilishi olib kelishi mumkin:
- importiga tarif kiritilgan tovarni mamlakatda ishlab chiqarish hajmi osishiga, bu tovar importining va ichki istemolining qisqarishiga
84 Eksportga subsidiyalar:
- byudjetdan moliyalashtirish imkoniyatlariga bogliq ravishda cheklangan
85 Eksport bojlarining kiritilishi quyidagiarning qaysi biriga olib kelmaydi?
- mamlakat istemolchilarining baholarning pasayishi hamda ushbu tovarni istemol qilish qisqarishi natijasida yoqotishlariga
86 Import tariflarini kiritishni yoqlovchi argument bolib hisoblanmaydi:
- import tovarlarini ichki bozorda sotish hajmini kopaytirish zarurati
87 Agar mamlakatga importga tolov uchun xorijiy valyuta zarur bolsa-yu, aktivlarni sotish yoki xorijdan qarz olish imkoniyati bolmasa muammoni echishning maqbulroq yoli:
- koproq tovarlar ishlab chiqarish va xorijga sotish
88 Agarda joriy operatsiyalar boycha balans qoldigi minus 60 ni, kapital harakati schyoti qoldigi plyus 50ni tashkil etsa, umumiy balansni nolga keltirish uchun rasmiy rezervlardan jalb qilinadigan tushumlar qanchani tashkil etishi lozim?
- 10
89 Mamlakat tolov balansining joriy operatsiyalar schyoti tarkibiga kirmaydi:
- mamlakatning chet-eldagi aktivlaridagi ozgarishlar

90 Agar A mamlakat fuqarosi V mamlakat davlat xazina obligatsiyasini 100 ming dollarga sotib olsa, bu operatsiya tolov balansida quyidagicha aks ettiriladi:

- moliyaviy schet boyicha aktiv kopaytiriladi
91 Agar A mamlakat V mamlakatga yangi burgulash uskunasini sotsa, bu operatsiya A mamlakatning tolov balansida quyidagicha aks ettiriladi:
- joriy operatsiyalar scheti aktivi kopaytiladi
92 Boshqa sharoitlar ozgarmagan vaziyatda milliy valyutaga bolgan talab kopayadi, qachonki:
- bu mamlakatda boshqa mamlakatlarga qaraganda real foiz stavkasi nisbatan yuqori, inflyasiya darajasi esa nisbatan past bolsa
93 Agar mamlakatda milliy valyutaning real almashinuv kursi kotarilsa, boshqa sharoitlar ozgarmagan holda :
- barcha javoblarda keltirilgan holatlar roy beradi
94 Agar Markaziy Bank milliy valyutani revalvatsiya qilsa :
- eksportga yonaltirilgan mahsulot ishlab chiqaruvchi tarmoqlar zarar koradi
95 Somning arzonlashuvi natijasida:
- Ozbekistondan mahsulot import qilish chet elliklar uchun arzonlashadi
96 Valyuta tushumini ishlab chiqaruvchilar ortasida ornatilgan meyorlar boyicha taqsimlashdan iborat bolgan valyuta nazorati chorasi olib kelishi mumkin:
- importning qisqarishi va tolov balansi holatini vaqtincha yaxshilanishiga
97 Milliy valyuta almashinuv kursining sezilarli pasayishi mamlakat eksporti va importi hajmiga qanday tasir korsatadi:
- eksport kopayadi, import esa kamayadi