1. Xulosalarning tuzilishi va turlari To'g'ridan-to'g'ri deduktiv xulosalar

7. Sillogizm turlari
Oddiy kategorik sillogizmdan tashqari, sillogizmlarning boshqa turlari ham mavjud (shartli, ajratuvchi, shartli ajratuvchi va boshqalar).
Shartli sillogizmlar deyiladi, unda ikkala bino ham shartli bayonotlardir. Shartli – bu tuzilishga ega bo'lgan bayonot: "Agar A, keyin B", bu erda a asos, b esa oqibat deb ataladi.
Shartli sillogizm sxemasi:
Agar A, keyin V. Agar B, keyin S. Agar A, keyin S.
Shartli sillogizmdagi xulosa qoidaga asoslanadi: oqibatning natijasi asosning natijasidir. Shartli kategorik sillogizmlar deyiladi, unda binolardan biri shartli bayonot, ikkinchisi esa va xulosa kategorik bayonotlardir. Bunday sillogizm ishonchli va ehtimoliy bilimlarni berishi mumkin.
Haqiqiy bilimlarni beradigan sillogizmlarning umumiy shakli:
1. Agar A bo'lsa, unda B. 2. Agar A bo'lsa, unda B.
Ehtimoliy bilimlarni beradigan sillogizmlarning umumiy shakli:

1. Agar A bo'lsa, unda B.

2. Agar A bo'lsa, unda B.

Masalan,: Agar tarmoqda elektr toki bo'lmasa, u holda ampermetr ignasi nol belgida bo'ladi.
Ampermetrning o'qi nol belgisida emas. Tarmoqda elektr toki mavjud.
Xulosa ishonchli sillogizmning ikkinchi turiga to'g'ri keladi.
Ajratish sillogizm deb ataladi, unda binolar va xulosalar ajratuvchi gaplardir. Ajratish so'zlari tuzilishga ega:"yoki A yoki B". Ajratuvchi gaplarning ikki turi mavjud: eksklyuziv-ajratuvchi va eksklyuziv bo'lmagan-ajratuvchi. Ittifoq "yoki... yoki istisno-ajratuvchi gapda bir-biriga mos kelmaydigan gaplarni birlashtiradi, ular alternativalar deb ataladi. Istisno bo'lmagan gap "yoki" birikmasi bilan bog'langan mos keladigan gaplardan iborat.
Masalan,: Har bir teleskopda refrakter yoki reflektor mavjud. Har bir reflektor metall yoki oyna. Teleskopda refrakter yoki metall reflektor yoki oyna reflektori mavjud.
Bu ajratuvchi sillogizm bo'lib, uning posilkalari va xulosalari alternativalarni o'z ichiga oladi.
Ajratuvchi-kategorik sillogizm deb ataladi, unda binolardan biri ajratuvchi gap, ikkinchisi esa va xulosa kategorik gaplardir. Bunday sillogizm quyidagilarni o'z ichiga oladi.
Tanlovning ishonchliligini ta'minlash uchun ajratish hukmida barcha mumkin bo'lgan alternativalar berilishi kerak. Boshqacha qilib aytganda, bayonot mavzusining bo'linishi to'liq, to'liq bo'lishi kerak.
Masalan,: Burchaklar o'tkir yoki to'mtoq. Bu burchak o'tkir emas. Bu burchak to'mtoq.

Foydalanildan adabiyotlar
Xulosa. (s / f). Dictionary.com saytida ta'mirlanmagan. Dictionary.com saytidan 2017 yil 27-noyabrda olingan
Xulosa. (2017 yil, 8-noyabr). Merriam Webster.com saytida. 2017 yil 27-noyabrda merriam-webster.com saytidan olingan
otherreferats.allbest.ru
uz.warbletoncouncil.org