1. Xulosalarning tuzilishi va turlari To'g'ridan-to'g'ri deduktiv xulosalar


Download 52.53 Kb.
bet3/4
Sana22.04.2023
Hajmi52.53 Kb.
#1380377
1   2   3   4
Bog'liq
Xulosa chiqarish tuzilishi.

5.Posilka qoidalari
1.Paketlardan biri ijobiy bo'lishi kerak.
2.Ikkita salbiy binodan xulosa chiqarilmaydi.
3.Agar binolardan biri salbiy bo'lsa, unda xulosa salbiy bo'lishi kerak.
6. Oddiy kategorik sillogizm figuralari va ularning qoidalari. Oddiy kategorik sillogizm usullari
Oddiy kategorik sillogizmda o'rta atama joylashgan joyga ko'ra to'rtta raqam ajratiladi. Sxematik ravishda ular quyidagicha tasvirlangan.
Har bir raqam uchun o'z qoidalari mavjud. Birinchi raqamda o'rta atama katta asosdagi sub'ekt va kichikdagi predikat hisoblanadi.
Birinchi raqam qoidalari


1.Katta paket umumiy bo'lishi kerak.

2.Kichikroq paket ijobiy bo'lishi kerak.

Ikkinchi raqamda o'rta atama ikkala shartda ham predikatdir.
Ikkinchi raqam qoidalari


1.Katta paket umumiy bo'lishi kerak.

2.Paketlardan biri salbiy bo'lishi kerak.

Uchinchi raqamda o'rta atama ikkala shartda ham mavzu hisoblanadi.
Uchinchi raqam qoidalari


1.Katta paket umumiy bo'lishi kerak.

2.Xulosa shaxsiy bo'lishi kerak.

Fikrlash amaliyotida to'rtinchi raqam juda kamdan-kam qo'llaniladi va odatda uni birinchi raqamga kamaytiradi, shuning uchun uning qoidalari bu erda ko'rib chiqilmaydi.


Binolar va xulosalar bo'lgan bayonotlarning sifati va soni bilan bir-biridan farq qiladigan raqamlar sillogizm usullari deb ataladi. Sillogizm qoidalariga moduslar mos keladi:
1-rasm: AAA, EAE, AJJ, EJO.
2-rasm: AEE, EAE, AOO, YOO.
3-rasm: AAJ, JAJ, AJJ, EAO, OAJ, EJO.
Modlarni bilish, agar binolar berilgan bo'lsa va sillogizm qurilgan raqam ma'lum bo'lsa, xulosa shaklini aniqlashga imkon beradi. Masalan, uchinchi raqamning AJA shakllarining posilkalari bilan xulosa qilish mumkinki, xulosa j shaklida bo'ladi.

Download 52.53 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling