1 Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги фарғона давлат университети бобожонов нозимжон неъматжонович талабалар оммавий соғломлаштириш спорти ни воситалари ва машғулотлари. (монография)

 
 
 

---

54 
III БОБ. ТАЛАБАЛАРНИНГ ОММАВИЙ 
СОҒЛОМЛАШТИРИШ СПОРТИ ВОСИТАЛАРИ ВА УНИНГ 
МАШҒУЛОТЛАРИНИНГ МОНИТОРИНГИ. 
Мамлакатимиз талаба ѐшларининг оммавий соғломлаштириш спорти ўз 
олдига бўлажак мутахасисларнинг касбий назарий ва касбий амалий тайѐргарлиги 
орқали юқори натижаларга эришиш орқали ижодий меҳнатга ва ватан мудофасига 
тайѐрлаш, организмини умрининг турли ѐши даврида зарур бўлган функционал 
тайѐргарлигини умрининг охиригача зарурий тонусда ушлаш орқали узоқ, соғлом, 
касалликларсиз яшашга оид назарий билимлар ва амалий малакалари заҳирасини 
бойитишни б о ш м а қ с а д қилиб олган.
Мамлакатимиз оммавий соғломлаштириш спорти жисмоний тарбия 
тизимимизнинг–соғломлаштириш, тарбиялаш, жисмоний билим беришдек 
умумий вазифаларини ҳал қилишга йўналтирилган.
Махсус адабиѐтларнинг тахлили ―соғломлаштириш спорти‖ асосан 
шуғулланувчининг жисмоний (ҳаракат) сифатларни ривожлантиришни назарда 
тутмаслигини, унинг органлари ва тузилмаларини ѐшига муносиб даражадаги 
организми эришган саломатлиги ѐки функционал тайѐргарлиги даражсини 
туширмай ушлаш учун хизмат қилади. Талабалик йиллари соғломлаштириш 
спортининг назарий билимлари ва машғулотларининг шаклларини мазмуни ва 
ташкилланишига оид билимларни эгаллашлари давр талаби. 
Шунга кўра тадқиқотларимизни олдинги бобимизда такидлаган ФарДУ 
нинг иқтисод, табиѐт факультетларининг 3 курсларидан иборат тажриба - синов 
гуруҳларини шакллантириб жами 70 нафар, уларни оммавий соғломлаштириш 
спорти воситалари ва уларнинг машғулотларига оид назарий билимлари 
даражасининг мониторингини мақсад қилдик.
Чунки муаммони ҳозирги ҳолатни ўрганиш мамлакатимиз талаба 
ѐшларининг ўқув муассасаларидаги тахсили жараѐнининг самарадорлиги, 
кейинчалик мустақил ҳаѐтга қадам қўйгандан сўнги даврида ўзининг 
саломатлигини 
маромли 
ушлаш 
билимларининг 
даражаси, 
соғлом, 
касалликларсиз узоқ умир кўришнинг жисмоний маданият фан дастури 

---

55 
даражасидаги билимларини аниқлаш билан боғлиқ. Улар таҳсил олаѐтган Олий 
таълим вазирлиги тавсия қилган жисмоний маданият фани дастурлари 2018 йили 
мамлакатмиз Президенти ташаббуси билан яратилган амалдаги давлат 
дастурининг талаблари мослиги – мувофиқлигини қиѐсладик. 
Президентимиз фармони орқали ―Жисмоний маданияти ва оммавий 
спортни янада ривожлантириш давлат дастури‖(2017,июнь) билан мувофиқлиги 
(айниқса, 5-банди)ни – ―Оммавий спорт ва оммавий комплекс спорт мусобақа 
ларини ўтказиш, уни тизимини янада яхшилаш, такомиллаштириш ва улар орқали 
иқтидорлиларни танлаш, саралаш ва тарбиялаш‖ вазифасини ҳал қилиш ―Токио-
2020‖ олимпиадасига тайѐргарлик‖ бўйича назарда тутилган вазифалар билан 
мувофиқлигини аниқлаш ишларимиз натижаси биз кутган натижани бермади (3). 
Қайд қилинган дастурнинг биринчи бандида ‖Оммавий спортни ташкиллаш 
ва уни бошқаруви тизимини ривожлантириш қонунларини янада такомиллаш 
тириш ― масаласини кўтарилган, яратилиши лозим бўлган худудий дастурлар 
мутасадди Вазирликларнинг дастури вазифасидир деб белгилаб қўйилган.
Қарор мамлакат оммавий спорти, аниқса, талаба ѐшлар оммавий спортининг 
моддий техник базасини янада мустаҳкамлаш, соҳага оид улкан ишларни амалга 
оширадиган кадрлар тайѐрлаш, қайта тайѐрлаш ва малакасини оширишни такомил 
лаштириш, соҳа мутахасисларининг илмий-назарий салоҳиятини кўтариш, 
ахборот технологиялари, интернетдан фойдаланишни кенг жорий қилишдек 
кўламига кўра кенг жисмоний маданиятини оширадиган масалалар, муаммоларни 
кўтарилганлиги ўз вақтида. Лекин, қарорнинг фақат биринчи бўлимидаги амалга 
оширилиши лозим бўлган ишлар фақат шу кунлик муаммо эмаслиги такидланган. 
Шунга кўра талабалар оммавий спорти, машғулотлари ва уларнинг амалдаги 
соғломлаштириш воситаларидан фойдаланишнинг замонавий шакллари,уларга 
оид амалдаги назарий билимларни талабалар томонидан ўзлаштирилишнинг 
мониторинги талаба ѐшларнинг жисмоний маданиятлилигини кўрсаткичи 
сифатида мамлакатимизда давлат сиѐсати даражасига кўтарилган.