10. Boshqa rejalar va tegishli modullarda hisob-kitoblarni shakllantirish uchun dastlabki ma'lumotlarni tayyorlash

---

76 
10. Boshqa rejalar va tegishli modullarda hisob-kitoblarni shakllantirish uchun 
dastlabki ma'lumotlarni tayyorlash. 
Keysni yechish uchun savollar 
1. Vaziyat tahlilini o'tkazing. 
2. Loyihalash bosqichida va amalga oshirish bosqichida ushbu korxonada axborot 
tizimini joriy etish algoritmini tavsiflang (har bir bosqich uchun kamida 5 etapni 
izohlang). 
3. Amalga oshirish jarayonida e'tibor berilishi kerak bo'lgan xavf va muammolarni 
ajratib ko'rsatish (kamida 10 punkt keltirilsin). 
AMALIY ISH UCHUN TOPSHIRIQLAR. 
Excel dasturida «Если» funksiyasidan foydalanish 
1 «Если» funksiyasida kiritilgan axborotni ma’lum bir qoida asosida qayta ishlash 
uchun kerak bo’ladi. 
2 Excel dasturida quydagi jadvalni kiritamiz: 
3 Kridit turi ustunini toldirish uchun «Если» funksiyasidan foydalanamiz . 
4 Aytaylik ustama foizi 20%gacha bo’lgan va 20% lik kridit «imtiyozli» 
5 Ustama foizi 50% gacha bo’lgan va 50 % lik kridit «oddiy» 
6 Ustama foizi 50% dan yuqori kridit «Yuqori foizli» bo’lsin 
7 Endi E2 yachaykani tanlab «Если» funksiyasiga murojat qilamiz: 

---

77 
8 «Значение_если ложь» qismida esa qayta «Если» funksiyasiga murojat qilamiz. 
9. Buning uchun funksiya qatoridan «Если» funksiyasini tanlaymiz va shartimizni 
yozamiz. 
Shartni davomini kiritish uchun yuqorida aytib o’tilganidek «Значение_если_ложь» 
qismida «Если» funksiyasiga qaytadan murojaat qilinadi, ya’ni shartni davomini 
kiritamiz: 

---

78 
10 Bunda qaytadan «Если» funksiyasi oynasi ochiladi. 
11 Endi unga keyingi shart kiritiladi: 
12. E2 yacheykada yaratilgan natijani yacheykaning o’ng burchagidan
+ belgisini 
pastga tortish orqali avtomatik to’ldirish yo’li bilan topiladi. 

---

79 
13. «Cчётесли» funksiyasi biror bir jadval ko’rinishdagi axborotlardagi alohida qiymatlar 
yoki ko’rsatkichlar sonini aniqlash uchun ishlatiladi. Buning uchun f
x
funksiyasiga kirib, 
«Вставка функции» darchasining kategoriya bo’limidan «Статистические» ni belgilab, 
«Счётесли» fuksiyasi tanlanadi. 
14. Misol uchun, yuqoridagi jadvaldan imtiyozli, oddiy va yuqori foizli kriditlar sonini 
aniqlash kerak bo’lsin. 
15.Buning uchun H2 yachaykaga kursor qo’yilib va «Cчётесли» funksiyasi tanlanadi
16. Ochilgan «Аргументы функции» darchasidagi «Диапазон» va «Критерий» ga 

---

80 
so’ralgan birliklar kiritiladi. 
17. Oddiy va yuqori foyizli kriditlar soni ham shu tartibda topiladi. 
18. Faqat diyapazonga $ belgisi, absolyut acheyka belgisi qoyish kerak bo’ladi, shunda 
keyingi kataklar kopiya qilish orqali toldirilishi mumkin. 
 
17-MAVZU.IQTISODIYOTDA AXBOROT TIZIMLARINING O‘ZARO 
INTEGRATSIYASI. 
 
KEYS-1. "Foton" sanoat korxonasini avtomatlashtirish jarayonida o’zaro integratsiyada 
ishlaydigan tizimlardan foydalanib iqtisodiy tahlil asosida samaradorlikni aniqlash