10 –Seminar mashg‘uloti Mavzu: Qon ketish turlari. Qon ketishni to‘xtatish usullari. Tashqi qon oqishini to‘xtatish

Birinchi tibbiy yordam:
Dala sharoitida o‘pkadan qon kelganda, bemorni tinchlantirib, keskin harakat qilgani qo‘ymay, o‘tirgan holatda shifoxonaga yuborish kerak.
Oshqozondan qon ketganda oshqozon sohasiga sovuq suv yoki muz solingan xolta qo‘yib, tinchlantirib, o‘tirgan holatda shifoxonaga yuborish kerak.
Buyrak va qovuqdan qon ketganda, shu joyga sovuq suvli xolta qo‘yib, yotgan holatda shifoxonaga borish kerak.
Burundan qon ketganda
Sabablari: burundan jarohat olish, jismoniy zo‘riqish, issiq urishi, atmosfera bosimi o‘zgarishi, dim havoda o‘tirish, xafaqon kasalligi kirizisi va boshqalar.
Birinchi tibbiy yordam:
1. Engashib o‘tirib, qon oqishiga yo‘l berish kerak, u uzoq davom etmaydi. Boshni yuqoriga ko‘tarmang, chunki qon oshqozonga tushib, qaytqildirishi mumkin.
2. Burun kataklarining yuqori qismini sal qattiq qisib 5 daqiqacha og‘izdan nafas oling.
3. Ikki qosh o‘rtasiga sovuq suv yoki muzli xolta kabilarni qo‘ying.
4. 3 % li periks – vodorod eritmasi shimdirilgan paxtani burunga qo‘ying.
5. Biroz vaqtdan so‘ng qon ketishi to‘htagach, tamponni olib tashlang, keskin xarakat qilmang, burun qoqmang.
6. Agar yuqoridagi usullar foyda bermasa, mo‘lroq bint olib, uni periks – vodorod yoki vazelinga botirib, burun ichiga tiqiladi va shifohonaga yuboriladi.
7. Qaynoq ichimlik, qaynoq taomlar iste’mol qilinmaydi. Ko‘p qon ketganda bemorning boshi pastga qarab yotqizilib, agar qorindan yaralangan bo‘lmasa, katta miqdorda tuzli yoki shakarli suv berish va zudlik bilan shifoxonaga yuborish kerak.
Qon to‘htatuvchi jgutni qo‘yish
Jgut – sanoatda ishlab chiqariladigan maxsus 1-1,5 metr uzunlikdagi rezina tasma, uning bir uchida temir zanjir qalqachalar, ikkinchi uchida esa temir ilgak bo‘ladi. Agar u bo‘lmasa o‘rniga ro‘malcha, rezinali naycha, tasma, ro‘mol kabilari ishlatish mumkin.
Jgutni bog‘lashda ehtiyot bo‘lish lozim. Agar o‘ta qattiq bog‘lansa, asab tolalari va tomirlar shikastlanishi mumkin. Jgut bo‘yinga, qo‘lga, elka suyagiga, oyoqda esa son suyagiga, faqat bitta suyakka qo‘yiladi. Shuning uchun bilak yoki boldir suyaklariga qo‘yilmaydi, chunki bu erlarda ikkita suyak bo‘lib, ular orasidan arteriya qon tomiri o‘tadi. Jgut bilan bu erlarda qonni to‘htatib bo‘lmaydi.
Mavzuni mustahkamlash yuzasidan savollar:
1.Tashqi qon oqishini qanday to‘xtatish mumkin.
2. Qon ketish turlari va to‘htatish usullari aytib bering.
3. Qon yo‘qotish engil, o‘rta va og‘ir darajada bo‘ladi
4. Qon oqishini to‘htatishning necha usulari bor.