10-sinf III bob. Delphi muhitida zamonaviy ilovalar yaratish

Mavzu: Ilovalar yaratishning zamonaviy usullari
10-sinf
III bob. Delphi muhitida zamonaviy ilovalar yaratish


Zamonaviy ilovalar
Mashina kodi
Dastlab yaratilgan kompyuterlarda dastur bevosita mikroprotsessosrning buyruqlari - mashina kodi ketma-ketligi ko‘rinishida yozilgan.
Dasturlashning rivojlanish bosqichlari
Assembler
Mashina kodi
Dasturlashning rivojlanish bosqichlari
Mikroprotsessor buyruqlari uchun qisqa nomlar kiritilgan va maxsus dastur bunday nomlarni mashina kodiga o‘girib bergan. Bunday dasturlash Assembler tilida dasturlash deb atalgan.
Assembler
Yuqori darajadagi tillar
Mashina kodi
Dasturlashning rivojlanish bosqichlari
Kompyuterlar ommaviy ishlab chiqarila boshlangach, dasturlash uchun yuqori darajadagi dasturlash tillari yaratildi. Dastur matnini kompyuter tushunadigan mashina kodiga o‘girishni maxsus ishlab chiqilgan translyator deb ataluvchi dastur bajaradi.
Assembler
Yuqori darajadagi tillar
Tuzilmaviy dasturlash
Mashina kodi
Dasturlashning rivojlanish bosqichlari
Protsedura va funksiyalar orqali murakkab masalalarni kichik masalalarning yechimlari shaklida dasturlash tuzilmaviy dasturlash deb ataladi. Biz bilgan Paskal dasturlash tili ham shunday tillar jumlasiga kiradi.
Assembler
Yuqori darajadagi tillar
Tuzilmaviy dasturlash
Obyektga yondashgan va vizual dasturlash
Mashina kodi
Dasturlashning rivojlanish bosqichlari
Obyektga mo‘ljallangan dasturlashda protsedura va funksiyalarni birlashtirish imkoni paydo bo‘ldi. Yaratilgan amaliy dasturiy vositalarning imkoniyatlari oshdi. Dastur kodini yaratishda obyektlardan foydalanila boshlandi.
Bunday dasturlash visual dasturlash
deb ham ataladi.
Assembler
Yuqori darajadagi tillar
Tuzilmaviy dasturlash
Obyektga yondashgan va vizual dasturlash
Mashina kodi
Umumlashgan dasturlash
Dasturlashning rivojlanish bosqichlari
Hozirgi paytda umumlashgan dasturlash usuli ommaviylashib bormoqda. Endi yaratilayotgan dasturni bir paytning o‘zida xohlagan operatsion tizim uchun dasturlash va uning interfeysini kerakli tilda sozlash imkonini yaratish mumkin.

Zamonaviy dasturlash tillari

Kompyuter operatsion tizimlarini yozish uchun mo‘ljallangan til
C
JAVASCRIPT
JAVA
SCRATCH
PYTHON
PHP
Interfaol web-saytlarni yozish uchun mo‘ljallangan til
Dasturlashni o‘rganish uchun eng mos vizuallashgan dasturlash tili
Kompyuter, mobil telefon va planshetlar uchun dastur yozuvchi til
Turli masalalarni yechish, sun’iy intellect tizimlari uchun mo‘ljallangan dasturlash tili
Dinamik web-saytlar yaratish uchun mo‘ljallangan til
Delphi dasturlash muhiti
Delphi dasturlash muhitining 25dan ortiq versiyalari yaratilgan bo‘lib, ular quyidagi uch guruhga bo‘linadi:
Delphi1
– Delphi8
(1995-2003)
Delphi 2005
– Delphi 2010
(2005-2009)
Delphi XE1
– Delphi XE10
(2010-2017)
Delphi dasturlash muhiti
Delphi dasturlash muhitining asosiy dasturlash tili Object Pascal bo‘lsada, ko‘pchiligida C++, Assembler, oxirgi versiyalarda Java, ba’zi versiyalarida hatto PHPda ham dastur yozish mumkin.
Oxirgi versiyalari Windows ilovalari bilan birga Android va iOS ilovalarini ham yaratish imkonini beradi.
Paskalda tarmoqlanuvchi operator qatnashgan
dastur tuzing
Parol “Informatika” bo‘lsa, parolni to‘g‘ri ekanligini tekshiruvchi dastur tuzing.
var a:String;
If a=‘informatika’
then write (‘Parol to‘g‘ri’)
else write (‘Parol noto‘g‘ri’);
readln;
end.
Begin
write (‘Parolni kiriting:’);
readln(a);
Program Parol;
Yodda saqlang!
1. Vizual dasturlash eng zamonaviy dasturlash usuli hisoblanadi.
2. Dunyoda bir necha millon dasturlovchi o‘z faoliyatida Delphidan foydalanadi.


Mustaqil bajarish uchun topshiriqlar

2. Delphi dasturlash muhitining qanday versiyalari ishlab chiqilgan va ular necha guruhga bo‘linadi?
1. Savollarga javob bering (83-bet).