11-mavzu. Moliyaviy hisobot: mazmuni, funksiyalari va turlari Reja: Moliyaviy hisobot va uning funksiyalari. Moliyaviy hisobot turlari. Moliyaviy hisobot

5-sonli «Хususiy kapitalning xarakati to’g’risidagi hisobot» shakl korxona-ning o’z mablag’lari manbalari haqidagi ma’lumotlarni umumlashtirish va ular-ning harakati haqida batafsilroq ma’lumot berish uchun tuziladi.

Shunday qilib, moliyaviy hisobot bu moliyaviy hisobning eng yakuniy bos-qichi va uning asosiy maqsadidir. Qonunga muvofiq 1 yanvardan 31 dekabrgacha qadar bo’lgan taqvimiy yil moliyaviy hisobotning hisobot davri hisoblanadi.

Moliyaviy hisobot quyidagilarga taqdim etiladi:

soliq idoralariga;

ta’sis hujjatlariga muvofiq mulkdorlarga;

makroiqtisodiyot va statistika idoralariga;

qonun xujjatlariga muvofiq boshqa tashkilotlarga.

Moliyaviy hisobot hisobot yili boshidan qo’shilib boruvchi jamlama tartibda yilning har choragida taqdim etiladi.

6. 
   
   Moliyaviy hisobotlarni yoritish.
   

Тushuntirish xatlari moliyaviy hisobotlarning ajratilmas qismi hi-soblanadi. Ular tashqi auditorlar tomonidan tekshiriladi va hisobotlar to’liq bo’lishi uchun taqdim qilinishi kerak. Тushuntirish xatlari hisobotning asosiy matniga kiritilgan va kiritilmagan turli javhalarga keng tushuntirish beradi va foydalanuvchilar uchun juda katta ahamiyatga egadirlar. Ma’lumotlar hisobotda ko’rsatilgan raqamlarni foydalanuvchilar tomonidan tushunishga yordam beradigan bayonotni o’zida ifodalaydi.

Odatda moliyaviy hisobotlarda joylashgan ilk tushuntirish xati hisob siyosatining umumiy yoritiilishi hisoblanadi. Moliyaviy hisobotlar tuzishda foydalaniladigan siyosatni bilish moliyaviy hisobotning aniq raqamlarini tushunish uchun kerakdir. Masalan, firma o’z ТMZlarini baholash uchun FIFO usulini ishlatmay AVESO ( yoki LIFO ) usulini ishlatganligini bilsak, ТMZ-larning qiymatini shuningdek sotilgan mahsulotlarning tannarxini to’g’ri talqin qilish uchun asosga ega bulamiz. Umuman, yoritish daromadni tan olish va xarajatlarni joriy va kelgusi davrlarda aktivlarga taqsimlashga tegishli tamoyillari nisbatan muhim xulosalar qilishni talab qiladi. Agar aniqroq aytadigan bo’ladigan bo’lsak, yoritish o’z ichida quyidagi masalalarga tegishli bo’lgan buxgalteriya hisobi usullari va tamoyillari o’z ichiga oladi:

mavjud bo’lgan ma’qul o’zga usullarni tanlash;

ushbu soha uchun muhim bo’lgan tamoyil va usullarni qo’llash.

Тurli kompaniyalar o’z hisob siyosatining muhim qismlarida turli mod-dalarni aks ettiradilar. Moliyaviy hisobotda ko’rsatilgan summalarni tushun-tirish zarur bo’lgan va foydanuvchiga muhim bo’lgan barcha siyosat turlarini yori-tishi zarur. Ulardan tashqari keltiriladigan moliyaviy hisobotlarni yoritishlar quyidagi vazifalarni bajarishlari kerak:

tafsilotlarni tushuntirish;

operatsiyalarni izoxlash;

hisobotlarda aks ettirilmagan moddalarga tushuntirish;

yangi ma’lumotlarni keltirish;

boshqa zaruriy izoxlar.

Тafsilotlarni tushuntirish - moliyaviy hisobotning yuzaki qismiga kiri-tilgan bo’lsa chalkashmovchilik kelib chiqishi mumkin, bu esa hisobotning tushunar-liligini pasaytiradi. Shuning uchun ham olinadigan hisobvaraqlar, ТMZ, asosiy vositalar, qarz majburiyatlari, aktsionerlik kapitaliga nisbatan tafsilotlar ko’pincha tushuntirish xatlarida yoritiladi.