11-sinf 1-bilet atom tuzilishi. Atom tarkibidagi elektronlarning pogʻona va pogʻonachalarga joylashishi

2-savol javobi: 2.5 M 0.4 l HCl eritmasidagi H+ ionining miqdorini aniqlang (£=85 %) 
C=n/V; n=c*V=2,5*0,4=1 mol 
1 x = 1 mol
HCl = H
+
+ Cl
-
1 
1 
1_________100% 
0,85=x_____85% 
3. Elektrolitlarni elektr oʻtkazuvchanligini tajribada bajaring va ularni izohlang. 
Elektrolit va noelektrolitlar haqida tushunchaga ega bo‘lishdan oldin bir tajribani ko‘rib chiqamiz. Buning uchun 
rasmda ko‘rsatilgan asbob yordamida osh tuzining konsentrlangan eritmasidan tok o‘tkazib ko‘ramiz. 
Natijada lampochka yorug‘ yonadi. Suyultirilgan holatda ham lampochka yorug‘ligi deyarli o‘zgarmaydi. Shu
tajribani NaOH, HCl, KCl, KOH, HNO
3
eritmalarida takrorlaganimizda lampochka yorug‘ yonadi. 
NH
4
OH, H
2
SO
4
, CH
3
COOH bilan bajarilgan tajribalarda ularning konsentrlangan eritmalaridan tok o‘tkazilsa 
lampochka yonmaydi, ularning eritmalari suyultirilsa lampochka yonadi va qanchalik suyultirib borilsa shunchalik 
lampochka yorug‘ yonadi, ya’ni ravshanlashib boradi. Demak, bun day eritmalar faqat o‘ta suyultirilgandagina to‘liq 
dissotsiatsiyalanadi va o‘zidan elektr tokini yaxshi o‘tkazadi. Agar bir xil konsentratsiyali har xil eritmalarni elektr 
o‘tkazuvchanligini solishtirib ko‘rilsa, ularning dissotsiatsiyalanish qobiliyati turlicha ekanligiga ishonch hosil qilish 
mumkin. Masalan, NaOH, KOH, HCl, HNO
3
larning 0,1 M li eritmalarida molekulalarning ko‘proq qismi ionlarga
ajralgan bo‘lsa, NH
4
OH, H
2
S, CH
3
COOH larning 0,1 M li eritmalari deyarli dissotsiyalanmaydi yoki juda oz qismi 
ionlarga ajraladi. Moddalarning elektr tokini o‘tkazish yoki o‘tkazmasligiga qarab ikki guruhga bo‘lish mumkin. 
1. Elektrolitlar. 
2. Noelektrolitlar. 
Eritmalari yoki suyuqlanmalari elektr tokini o‘tkazadigan moddalar elektrolitlar deyiladi. Elektrolitlarga suvda 
eriydigan kislotalar, ishqorlar va tuzlar kiradi. 
17-BILET 
1. Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarining eritma muhitiga bog’liqligini misollar bilan tushuntiring. 
2. 22.4 % (£=1g/mol) li eritmaning molyar konsentratsiyasi 4 M boʻlsa, moddaning molekulyar massasini 
aniqlang. 

---

3. Suvda erimaydigan asoslar hosil qilish tajribalarini bajaring va ularni izohlang.