12-Mavzu: ijtimoiy infratuzilma va uzoq muddatli iqtisodiy ko‘rsatkichlar. Reja

Korporatsiyaning tanlagan rivojlanish strategiyasi shakli, unga mos keladigan ishlab chiqarish xarajatlari va daromadlar nisbatiga bo`liiq. Bunda bosqichlar

• Korporatsiyaning tanlagan rivojlanish strategiyasi shakli, unga mos keladigan ishlab chiqarish xarajatlari va daromadlar nisbatiga bo`liiq. Bunda bosqichlar
• 1) innovatsion mahsulot ishlab chiqarish bosqichi;
• 2) mahsulotni yetuklik, ya’ni uni mukammal ishlab chiqarish shakllangan bosqichi;
• 3) mahsulotni ommaviy tarzda ishlab chiqarish va chetga sotish bosqichi.

Valuta makoni gipotezasi L.Alfaro tomonidan ilgari surilgan boiib, investitsion qarorlarning retsipiyent-mamlakat milliy valutasi va uning o‘zgarishiga qay tarzda ta’sir ko‘rsatishini asoslashga xizmat qiladi. Ushbu gipoteza loyihani baholashda qo`llaniluvchi, kapitalning talab etiluvchi qaytimini ko‘paytiruvchi va xatar uchun mukofotga qo‘shiluvchi valuta mukofoti konsepsiyasini aks ettiradi. Gipotezaga muvofiq, milliy valutaning mustahkamlanishi sharoitida kapital eksporti oqimlari, milliy valutaning qadrsizlanishi holatida esa to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiyalar oqimi kuchayadi.

• Valuta makoni gipotezasi L.Alfaro tomonidan ilgari surilgan boiib, investitsion qarorlarning retsipiyent-mamlakat milliy valutasi va uning o‘zgarishiga qay tarzda ta’sir ko‘rsatishini asoslashga xizmat qiladi. Ushbu gipoteza loyihani baholashda qo`llaniluvchi, kapitalning talab etiluvchi qaytimini ko‘paytiruvchi va xatar uchun mukofotga qo‘shiluvchi valuta mukofoti konsepsiyasini aks ettiradi. Gipotezaga muvofiq, milliy valutaning mustahkamlanishi sharoitida kapital eksporti oqimlari, milliy valutaning qadrsizlanishi holatida esa to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiyalar oqimi kuchayadi.

Paradigma (grekcha — „namuna, andoza“) — ilmiy yutuqlar majmui. Paradigama u yoki bu davrda ilmiy hamjamiyat tomonidan tan olingan va yangi ilmiy tadqiqot uchun namuna asos boʻlib xizmat qilishi zarur. Mazkur tushunchani ilmiy muomalaga keng yoyilishida amerakalik tarixchi Tomas Kunning „Ilmiy inqiloblar strukturasi“ asari asosiy oʻrinni egallaydi. Tomas Kunning fikricha, paradigma ilmiy jamoatchilik birligini taʼminlaydi. Ilmiy namunani, universal qonunlarni konkret hodisalarga tadbiq etish asosida fan rivojlanadi. Umuman olganda, paradigmani ilmiy tan olingan va qaysidir davrda ilmiy tadqiqot uchun yoʻnaltirilgan bir yoki bir nechta fundamental yigʻindisi, deb taʼriflash mumkin. Shu boisdan ham ilmiy paradigma vositasida ilmiy muammolar oʻrtaga tashlanadi va uni yechish modeli namoyon boʻladi. Geosiyosiy paradigma esa tan olingan geosiyosiy nazariyalar orqali dunyoning geosiyosiy manzarasini ilmiy jihatdan aniqlash modelidir[1].
To‘g‘ridan-to‘g‘ri investitsiyalash jarayonlarini tadqiq qilish borasida eng mukammal majmuali yondashuvlardan biri-bu J. Danning (1981-y.)ning eklektik paradigmasi hisoblanadi. Mazkur paradigm investor va retsipiyent-mamlakatning OLI-ustunliklari to‘g‘ridanto‘g‘ri xorijiy investitsiyalarni amalga oshirishda eng muhim jihat hisoblanadi, deb uqtiradi:
O (ownership) - o‘ziga xos nomoddiy aktivlarga va ichki imkoniyatlarga egalik qilish bilan bog‘liq bo‘lgan ustunliklar;
I (internalization)- baynalmilallashuv doirasida kompaniya tuzilmalari va xususiy tarmoqlarining yuqori salohiyati bilan bog‘liq bo‘Igan ustunliklar;
L (location)-retsipiyent-mamlakatning nafaqat bozorlar va resurslari, balki investitsion iqlimni davlat tomonidan boshqarilishi bilan bog‘liq bo’lgan ustunliklar.