12-mavzu. Nafosat falsafasi (Estetika) Reja

Reklamaning estetik didni tarbiyalashdagi roli. So‘nggi paytlarda estetikani reklamasiz tasavvur qilib bo'lmaydi. U tobora ommaviylashib, ommaviy axborot vositalari orqali hayotning turli jabhalariga kirib bormoqda. Reklama mamlakat aholisining barcha qatlamlariga mo'ljallangan. U insonning mayl-istagini, didim, ehtiyojini, qiziqishlarini, voqea-hodisalarga munosabatini shakllantirish, ijobiy yoki salbiy ta’sir ko‘rsatish kuchiga ega. Reklamada go‘zallik, ulug‘vorlik, mo‘jizaviylik va kulgililik kabi estetik xususiyatlar in’ikosi etadi. Shu bois reklama ijodkori dizayner ko‘pincha rassomlik san’atidan xabardor mutaxassis bo‘ladi. U ijodkor sifatida betartib surat, matnlar, sarlavhalar va bo‘shliqdan tartibli xilma-xillikni yaratadi. Ana shu tartib reklama go‘zalligini ta’minlaydi, tomoshabinga, o‘quvchiga quvonch bag‘ishlaydi. Reklamada muayyan narsa-hodisaning badiiy qiyofasi yaratiladi, ko‘pincha mashhur yirik asardan yoki voqeadan «kichik asar» - ta’sirchan epizodlar bunyod etiladi, shundan kelib chiqib, unda axloqiy estetik ibtido katta o‘rin egallaydi. Badiiy qiyofaning mavjudligi esa, reklamani san’atga yaqinlashtiradi, uni muayyan ma’noda badiiy yaxlitlik darajasiga ko‘taradi. Undagi mubolag‘a usuli, lahzalik hayrat uyg‘otgani holda, kishini reklama qilinayotgan narsa-hodisaning mohiyatiga, foydalilik xususiyatiga sezdirmay olib kiradi. Reklamada rang estetikasi alohida ahamiyatga ega. Shu nuqtayi nazardan qaraganda, tashqi reklamalar atrof-muhitni go‘zallashtirish tamoyillari asosida joylashtiriladi va shaharlarimizga kunduzi ham, tunda ham o‘ziga xos chiroy bag‘ishlab turadi. Ayniqsa, tungi reklamalarda nurdan foydalanish ko‘pincha san’atkorona mahorat bilan amalga oshiriladi. Reklama, agar faqat foyda, sof iqtisodiy-ma’naviy jihatlar ko‘zlab ish tutsa, oddiy dallollik vositasiga aylanishi mumkin. Bunday hollarda tomoshabin diqqatini tortishga o‘ta urinish oqibatida behayo tasvirlar vujudga keladi. Vaholanki, u iqtisodiyotga asoslangan keng qamrovli ma’naviy hodisa, odamlar orasidagi ijtimoiy muloqot shakllaridan biridir. Shu bois reklama estetikasiga alohida e’tibor berish, unga aholi estetik didini, turmush darajasini yuksaltirishga xizmat qiladigan vosita sifatida qarash hozirgi kunning dolzarb vazifalaridandir. Oiladagi nafosat, odatda, maktabgacha ta’lim, maktab, o‘rta maxsus o‘quv yurtlaridagi estetik tarbiya bilan uyg‘un borilishi turmush madaniyatini yuksaltirishda muhim ahamiyat kasb . imli. Bunda oilaviy an’analar, ota-onaning namunaviyligi va farzandlarga r ilctik sharoit yaratib berishi katta rol o‘ynaydi. Ota yoki ona cholg‘u i .hoblaridan birini (dutormi, rubobmi, pianinomi) chalishni, professional darajada bo‘lmasa-da, bilishi, kitob o‘qishga ishtiyoqmandligi, vaqt topib farzandlarini qo‘g‘irchoq yoki yoshlar teatriga, sirkka, sport o‘yinlari loinoshalariga olib borishi bolalar estetik didining shakllanishiga, oila lurmushining estetiklashuviga imkon yaratadi, zero, «qush inida ko‘rganini i|iladi» degan maqol bejizga aytilgan emas. Afsuski, xalqimiz hayotida, Ayniqsa, qishloq sharoitida turmush nafosatiga e’tibor sust bo‘lib kelganini lan olish lozim. Lekin mustaqillik sharofati bilan turmush nafosatini qadamhaqadam oilalarga singdirish imkoni yaratildi. Endi ana shu imkoniyatdan loydalanish masalasi kun tartibiga chiqdi. Demak, turmush estetikasiga umummillat turmush madaniyatining uzviy va yetakchi qismi sifatida i|arab ish ko‘rishimiz zarur, zero, biz qurayotgan fuqarolik jamiyatini yuksak darajadagi turmush nafosatisiz tasawur qilish mushkul.
Reklamalarning estetik qiymati iste'molchilar e'tiborini jalb qilish va ularga ta'sir qilish imkoniyatiga ega. Estetik jihatdan jozibali va vizual jihatdan qiziqarli reklamalar odamlarning mahsulot yoki xizmatlarga qiziqishini oshirishi mumkin. Bu brend xabardorligi va sotishni oshirishi mumkin.
Yuqori estetik qiymatga ega bo'lgan reklamalar brendlarga raqobatchilardan ajralib turishiga yordam beradi. Muvaffaqiyatli foydalanilganda, estetik elementlar iste'molchilarga ijobiy ta'sir ko'rsatishi va brend imidjini mustahkamlashi mumkin. Misol uchun, reklamaning ranglari, grafikasi yoki dizayni iste'molchiga sifat yoki innovatsiya kabi brendning atributlari haqida aytib berish imkoniyatiga ega.
Bundan tashqari, yuqori estetik qiymatga ega reklamalar iste'molchi tajribasini yaxshilashi mumkin. Reklamalarni vizual tarzda yoqimli qilish tomoshabinning reklama bilan ko'proq shug'ullanishiga va ijobiy tajribaga ega bo'lishiga yordam beradi. Bu iste'molchining brend bilan bog'lanish ehtimolini oshiradi.
Natijada, reklamaning estetik qiymati iste'molchilarga sezilarli ta'sir ko'rsatadi. Estetik jihatdan jozibali va vizual jozibador reklamalar brendlarga e'tiborni jalb qilish, brend imidjini mustahkamlash va sotishni oshirishga yordam beradi.
Reklamaning estetik jihatlari va g’ayriestetik holatlar, reklamlarning tasvir qilish usuli, dizayn va shakli, rengi va fonu, musiqasi va ovozi kabi tarkibiy elementlarga bog'liqdir. Bu jihatlarni to'g'ri qo'llash orqali reklamning maqsadiga erishishda muhim ahamiyatga ega bo'ladi.
Estetik jihatlar reklamlarni chiroyli va qiziqarli qilishi uchun muhimdir. Reklamlar davlatning, kompaniyalarining yoki mahsulotlarning imidjini yaxshilash uchun estetik tasvirlar ishlatadi. Tasviqchi obrazni yaxshi qurish orqali reklam ko'rsatuvchisining xususiyatlari ham ta'sirchanligini oshiradi.
Reklamning g’ayriestetik holatlarida esa shuning aksincha, reklamlar tashqi ko'rinishiga nisbatan kamroq ahamiyat beradigan faktorlardir. Reklamni to'g'ri joyni tanlash, doimiyligini ta'minlash, tarqalishga yo'l qo'yadigan elementlar bilan ishlash muhimdir.
Estetika va g’ayriestetika holatlarning bir-biri bilan mos mashg'ulotida eng muhim birinchi amal - foydalanuvchilarni ehtimolbu farovonligi uchun reklamga qiziqtirishdir. Reklamning tasviri va dizayni, reklamning maqsadiga mos keladigan tarzda joylashishi, foydalanuvchilarni ehtimolbu sotuvdan qoniqtirishga yordam beradi.
Bundan tashqari, reklamning estetik jihatlari va g’ayriestetik holatlarining muhim ahamiyati reklamlarning xaridorlarga ta'siri uchun ham muhimdir. Reklamlar yaxshi tasvir va dizaynga ega bo'lgani bilan birgalikda foydalanuvchilar orasida ajoyib bir tasir qoldirishi mumkin. Reklam maqsadida foydalanuvchi xohishlarini o'rganib chiqish, ularni qo'llab-quvvatlash va talablariga javob berish imkonini beradi.
Shunday qilib, reklamaning estetik jihatlari va g’ayriestetik holatlarining to'g'ri va samarali ishlatilishi kompaniyalar uchun muhimdir. Qiziqarli tasvir va dizayn, tomosha qiluvchi renglar va fon, maqbul musiqalar hamda ovozlar reklamlarni efektiv yaratishga yordam beradi. Estetika bilan birgalikda g’ayriestetika holatlar ham foydalanuvchilar orasidagi ta'sirni oshiradi va reklamning maqsadiga erishishga yordam beradi.