12 mavzu. Sun’iy neyron tarmoqlariga kirish. Bir va ko’p sathli neyron tarmoqlari va ularning turlari

12-ma’ruza uchun testlar

1. Neyronli tarmoqlar bo’yicha birinchi tadqiqotlar nechanchi yilda va qaysi olimlar tomonidan olib borilgan?

а) 1943 yilda Makkolok va У. Pitts tomonidan;
b) 1962 yilda Makkolok va Xomblad tomonidan;
с) 1962 yilda У. Pitts va Ostergal tomonidan;
e) 1982 yilda va Ostergal va Xomblad tomonidan.
2. “Perseptron” neyronli tarmoqi nechanchi yilda va qaysi olim tomonidan yaratilgan?
а) 1962 yilda Rozenblatt tomonidan;
b) 1964 yilda Makkolok tomonidan;
с) 1982 yilda У. Pitts tomonidan;
e) 1970 yilda Xomblad tomonidan.
3. Дж. Xopfild tomonidan neyronli tarmoqlar nechanchi yilda yaratilgan?
а) 1982 yilda;
b) 1964 yilda;
с) 1982 yilda;
e) 1970 yilda.
4.“Neyronli tarmoqlar modellari va ularni o’rganish algoritmlari” nomli maqola nechanchi yilda va qaysi olim tomonidan chop etilgan?
а) 1986 yilda Дж. Hinton tomonidan;
b) 1964 yilda Makkolok tomonidan;
с) 1984 yilda У. Pitts tomonidan;
e) 1986 yilda Xomblad tomonidan.
5. Hozirgi vaqtda Rossiyada neyrotexnologiyalar sohasida uchta kuchli ilmiy maktab qaysi olimlar raxbarligida shakllangan?
а) A.I.Galushkin, A.V.Chechkin va A.N.Gorbanlar tomonidan;
b) A.V.Chechkin, A.Xomblad va A.N.Gorbanlar tomonidan;
с) У. Pitts, D.Makkolok va Ivanovlar tomonidan;
e) S.Xomblad, D.Andreev va A.Brovkinlar tomonidan.
6. Inson miyasi nechta neyronlardan va ular o’rtasidagi aloqalar nechtadan iborat?
а) 10¹⁰-10¹¹ neyronlardan va 10²² gacha aloqalardan iborat;
b) 10¹⁵-10¹⁷ neyronlardan va 10²⁴ gacha aloqalardan iborat;
с) 10¹⁷-10²⁰ neyronlardan va 10²⁵ gacha aloqalardan iborat;
e) 10¹⁸-10²⁰ neyronlardan va 10²⁷ gacha aloqalardan iborat.
7. Sun’iy neyronlardan neyrotarmoqlarni qurish va qo’llashda ularni dasturiy ifodalsh uchun………….., fizik ifodalash uchun esa - ………… yaratiladi.
а) neyropaketlar; neyrokompyuterlar;
b) neyropaketlar; sinapslar;
с) neyronlar; neyrokompyuterlar;
e) driggerlar; neyronlar.
8. Elektr faolliklikka ega boʻlgan va organizmni operativ boshqaradigan tirik organizmlar nerv hujayralarining alohida turi –bu ………… hisoblanadi.
а) neyron;
b) sinaps;
с) akson;
e) soma.
9. Neyron tarkibiga nimalar kiradi? dan iborat : soma (tan), dendritlar - kirish axborotlarni va akson - chiqish axborotlarni uzatadigan oʻsimtalardan iborat boʻladi..
а) dendritlar, akson, soma;
b) neyropaketlar; neyrokompyuterlar, sinaps;
с) dendritlar, akson, neyrokompyuterlar;
e) driggerlar, akson, soma.
10. Neyrotarmoqli hisoblashlarning afzalligi to’g’ri ko’rsatilgan javobni ko’rsating?
а) b) va e) javoblar to’g’ri.
b) Masalalarni matematik usullar yoradamida formallashtirish va uni yechish uchun matematik apparati mavjud boʻlmaganda;
с) Masalalarni matematik usullar yordamida formallashtirish mumkin boʻlganda;
e) Formallashtiriladigan masalani yechishning matematik apparati juda katta resurs(vaqt, texnika, energiya va boshqa)larni talab qilganda.
11. Neyrotarmoq texnologiyasini qoʻllashning bosqichlarini to’g’ri ko’rsating ?
а) b) va e) javoblar to’g’ri.
b) Muammoni aniq ta’riflash;
с) Boshlangʻich ma’lumotlarni aniqlash va tayyorlash, tizimga ma’lumotlarni kiritish, testdan oʻtkazish;
e) Boshlangʻich ma’lumotlarni aniqlash va almashtirish.
12. Neyrotizimlarning eng muhim elementlari to’g’ri ko’rsatilgan javobni ko’rasting?
а) Adaptivli summator, signalni chiziqsiz o’zgartirtkich, shoxlash nuqtasi;
b) Chiziqli aloqa-sinaps, kirish signallari;
с) Soma, chiqish signallari;
e) Sinaps, drigger.
13.Taktlar sonining ishlashi oldindan chegaralangan bo’lsa-bu……………tarmoq.
а) qatlamli;
b) chiziqli;
с) dinamik;
e) bo’lakli.
14. Neyrotarmoqlarni obyektlarni anglab olishga o’rgatishning umumiy sxemasi nechta bosqichdan iborat ?
а) 6;
b) 5;
с) 7;
e) 4.
15. Nazariy jihatdan ……………. sonini cheksiz ko’paytirish natijasida hammavaqt berilgan o’rgatuvchi tanlovda neyrotarmoqlarni to’liq o’rgatishga erishish mumkin.
а) neyronlar va tarmoqlar;
b) sinapslar va tarmoqlar;
с) somalar va sinapslar;
e) driggerlar va sinapslar.
16. Neyron tarmoqlar yordamida asosan qanday tipdagi masalalar yechiladi ?
а) Sinflash, klasterlash, approksimatsiyalash, avtoassotsiatsiya;
b) Differensiallash, klasterlash, integrallash, avtoassotsiatsiya;
с) Bo’laklash, ketma-ket izlash, to’plamlarni qo’shish;
e) To’plamlarni ko’paytisrish, mantiqiy amallar bajarish, sinflash.
17. Neyron tarmoqlarni obyektlarni anglab olishga oʻrgatuvchi usullarning turlarini to’g’ri ko’rsating ?
а) Tashqi muhit bilan aloqa, topologik va vaznlarni oʻzgartirish, kirishga qoʻyiladigan talablar, stoxastik va determinallilik asosida;
b) Differensiallash, klasterlash, integrallash, avtoassotsiatsiya asosida;
с) Bo’laklash, ketma-ket izlash, to’plamlarni qo’shish asosida;
e) To’plamlarni ko’paytisrish, mantiqiy amallar bajarish, sinflash asosida.
18. Neyron tarmoqlarni obyektlarni anglab olishga tashqi muhit bilan aloqa asosida oʻrgatishning turlari to’gri ko’rsatilgan javobni aniqlang ?
а) Supervizorli, supervizorsiz va tasdiqlash bilan o’rgatish;
b) Differensiallash, klasterlash va integrallash bilan o’rgatish;
с) Supervizorli, ketma-ket izlash, to’plamlarni qo’shish bilan o’rgatish;
e) To’plamlarni ko’paytisrish, mantiqiy amallar bilan o’rgatish.
19. Neyron tarmoqlarni obyektlarni anglab olishga topologik va vaznlarni oʻzgartirish asosida oʻrgatishning turlari to’gri ko’rsatilgan javobni aniqlang ?
а) Faqat topologik oʻzgarishlarni, faqat vaznlarning oʻzgarishlarini, topologik va vaznlarning oʻzgarishlarini hisobga olib oʻrgatish;
b) Faqat topologik oʻzgarishlarni hisobga olib oʻrgatish;
с) Supervizorli, vaznlarning oʻzgarishlarini hisobga olib oʻrgatish;
e) Faqat vaznlarning oʻzgarishlarini hisobga olib oʻrgatish.
20. Neyron tarmoqlarni obyektlarni anglab olishga stoxastik va determinalli oʻrgatishning turlari to’gri ko’rsatilgan javobni aniqlang ?
а) Oʻxshashliklarga va buyruq-asoslarga asoslangan oʻrgatish;
b) topologik oʻzgarishlar va oʻxshashliklarga asoslangan oʻrgatish ;
с) Supervizorli va vaznlarning oʻzgarishlariga asoslangan oʻrgatish;
e) Buyruq-asoslarga va topologik oʻzgarishlarga asoslangan oʻrgatish.
21. Toʻgʻri bogʻlanishli neyronli tarmoqlarda odatda uch turdagi qanday neyronlar qatlamlari mavjud bo’ladi ?
а) Kiruvchi, yashirin va chiquvchi neyronli qatlamlar;
b) Topologik , oʻxshashlik va chiquvchi neyronli qatlamlar;
с) Supervizorli, vaznli va sinapsli neyronli qatlamlar;
e) Buyruq-asosli, topologik va kiruvchi neyronli qatlamlar.
22. Kirishlarda axborotni uzatish usuliga koʻra neyron tarmoqlar qanday turlarga bo’linadi ?
а) kirishga, chiqishga va kirish neyronlarining kuchiga qarab signallarni uzatuvchi neyron tarmoqlarga bo’linadi;
b) Topologik, oʻxshashlik va chiquvchi signallarni uzatuvchi neyron tarmoqlarga bo’linadi;
с) Supervizorli, vaznli va sinapsli signallarni uzatuvchi neyron tarmoqlarga bo’linadi;
e) Buyruq-asosli, topologik va kiruvchi signallarni uzatuvchi neyron tarmoqlarga bo’linadi.
23. Chiqishlarda axborotni uzatish usuliga koʻra neyron tarmoqlar qanday turlarga bo’linadi ?
а) chiqish neyronlariga va chiqish neyronlarining kuchiga qarab signallarni qabul qiluvchi neyronli tarmoqlarga bo’linadi;
b) Topologik, oʻxshashlik va chiquvchi signallarni uzatuvchi neyron tarmoqlarga bo’linadi;
с) Supervizorli, vaznli va sinapsli signallarni uzatuvchi neyron tarmoqlarga bo’linadi;
e) Buyruq-asosli, topologik va kiruvchi signallarni uzatuvchi neyron tarmoqlarga bo’linadi.
24. Oʻrgatishni tashkil etishga koʻra neyron tarmoqlar qanday turlarga boʻlinadi?
а) Oʻqituvchili va oʻqituvchisiz o’rgatadigan neyronli tarmoqlarga bo’linadi;
b) Topologikli va chiquvchi signallarsiz neyron tarmoqlarga bo’linadi;
с) Supervizorli va vaznli neyron tarmoqlarga bo’linadi;
e) Buyruq-asosli va topologikli neyron tarmoqlarga bo’linadi.
25. Har bir neyronning chiqishi barcha boshqa neyronlar kirishlari bilan, uning kirishlari esa qolgan neyronlar chiqishlari bilan bogʻlangan bo’lsa–bu …………. . neyron tarmoq deyiladi.
а) toʻliq bogʻlangan;
b) topologikli;
с) supervizorli;
e) toʻliq bogʻlanmagan.
26. Neyron guruhlarining tegishli alohida qatlam va darajalarda joylashgan tarmogʻi–bu …………. . neyron tarmoq bo’ladi.
а) iyerarxikli;
b) topologikli;
с) supervizorli;
e) toʻliq bogʻlangan.
27. Bogʻlanish yoʻnalishlari boʻyicha teskari aloqasiz tarmoq-bu ............. neyron tarmoq bo’ladi.
а) norekurrent;
b) topologikli;
с) supervizorli;
e) toʻliq bogʻlangan.
28. Bogʻlanish yoʻnalishlari boʻyicha teskari aloqalai tarmoq-bu ............. neyron tarmoq bo’ladi.
а) rekurrent;
b) to’liq va topologikli;
с) supervizorli;
e) toʻliq bogʻlangan.
29. Agar rekurrent neyron tarmoqda oʻzining bir qatlamdagi neyronlar oʻrtasida tormozlaydigan aloqalari boʻlsa, u holda bunday tarmoqni ............ tormozlanishli neyron tarmoq deb ataydi.
а) lateralli;
b) to’liq va topologikli;
с) rekurrent;
e) toʻliq bogʻlangan.
30. Bir nechta hisoblanuvchi neyronlar qatlamlaridan iborat boʻlgan tarmoqlar-bu …………..neyron to’lar bo’ladi.
а) koʻp qatlamli;
b) to’liq va topologikli;
с) rekurrent;
e) lateralli va toʻliq bogʻlangan.
31. Xopfild modeli holatida energetik funksiya qaysi formula bilan tavsiflanadi ?
а) ;
b) ;
c) ;
e) .
32. Mak-Kallokk va U. Pits neyronli tarmoqiining formal modeli qaysi formula bilan tavsiflanadi ?
а)
b) ;
c) ;
e) .
33. Perseptron deb qanday funksiyaning qiymatini hisoblovchi qurilmaga aytiladi ?
а)
b) ;
c) ;
e) .
34. Perseptron nechta qatlamli bo’lishi mumkin ?
а) ko’pqatlamli;
b) faqat bir qatlamli;
c) faqat ikki qatlamli;
e) faqat nol qatlamli.
35. Insonda assotsiatsiya paydo bo’lishi uchun u obyekt haqida qanday axborotlarni olishi mumkin bo’ladi?
a) to’liq bo’lmagan ba’zi axborotlarni;
b) to’liq bo’lgan axborotlarni;
c) bir qiymatli axborotlarni;
e) ko’p qiymatli axborotlarni.
36. ………………………-bu noto’liq va qisman noishonchli axborotlar asosida “oldindan tanish bo’lgan” obyekt haqida yetarli to’liq tavsifni tiklashga imkoniyat yaratadi.
a) Assotsiativli xotira;
b) Noassotsiativli xotira;
c) Noishonchli xotira;
e) Birqiymatli xotira.
37. Xopfild neyronli tarmoqlari ………….……va………………hisoblanadi.
a) bir qatlamli; teskari aloqali;
b) bir qatlamli; to’g‘ri aloqali;
c) ko‘p qatlamli; teskari aloqali;
e) ko‘p qatlamli; to’g‘ri aloqali.
38. Xopfild neyronli tarmoqlari ………….…xotirali hisoblanadi.
a) Assotsiativ;
b) Noassotsiativ;
c) Noishonchli;
e) Birqiymatli.
39. Diskret vaqtda ishlaydigan Xopfild tarmogʻida obyektlarning yaqinlik oʻlchovi sifatida mos vektorlarning skalyar koʻpaytmasi……………….formula bilan hisoblanadi.
a)
b) ;
c) ;
e) .
40. Xemming neyron tarmoqlarining goyasi ……………. obyektdan boshqa barcha …………. obyektlargacha bo’lgan Xemming …………….topishdan iborat.
a) testlanayotgan; etalon; masofasini;
b) testlanayotgan; etalon; radiusini;
c) testlanayotgan; etalon; diametrini;
e) testlanayotgan; etalon; darajasini.
41. Xemming masofasi deb ikkita binar qiymat qabul qiluvchi vektorlarning …………farqlar soniga aytiladi.
a) bitlardagi;
b) baytlardagi;
c) eng katta;
e) eng kichik.
42. Xemming neyron tarmoqining kirishdagi ………. obyektgacha ………. masofaga ega bo’lgan etalon obyektni tanlashi kerak va natijada tarmoqda ushbu etalon obyektga mos keluvchi ………….chiqish faollashadi.
a) noma’lum; minimal; bitta;
b) noma’lum; maxsimal; bitta;
c) noma’lum; minimal; ikkita;
e) noma’lum; minimal; uchta.
43. Ikkiyo’nalishli assotsiativli xotira (IAX) ………qatlamlamli bo‘lib, ikkinchi qatlam ………..signallari birinchi qatlam ………. signallariga teskari aloqa bo’yicha qo’shiladi.
a) ikki; chiqish; kirish;
b) bir; chiqish; kirish;
c) ikki; kirish; kirish;
e) ikki; kirish; chiqish.
44. Xebba tarmoqi bo’yicha o’rgatishning signalli usuli bo’yicha o’rgatishda vaznlarning o’zgarishini aniqlovchi qoidani ko’rsating ?
a)
b)
c)
e)
45. Koxonen tarmoqlari sinflash masalasini ……………… yechadigan tarmoqlar hisoblanadi.
a) o’qituvchisiz;
b) o’qituvchili;
c) etalon tanlovli;
e) chiziqli;
46. Koxonen tarmoqlari yordamida sinflash masalasini yechishda nuqtalar to’plamini Evklid masofasining ……….. bo’yicha bir-biriga ………. bo’lgan ……….singlarga ajratish talab qilinadi.
a) kvadrati; yaqin; k ta;
b) kubi; uzoq; k ta;
c) yarmi; o‘xshashmas; minimal;
e) soni; maksimal; minimal.
47. Koxonen tarmoqlari yordamida sinflash masalasini yechish uchun ta shunday k nuqtalarni topish kerakki, ular uchun …………………. bo’lsin.
a) minimal;
b) maksimal;
c) minimal;
e) maksimal.
48. Koxonen tarmoqlari yordamida nuqtalar to’plamini K ta sinflarga ajratuvchi qoidani ko’rsating ?
. a) ;
b) ;
c) ;
e) .
49. Koxonen algoritmi bo’yicha o’rgatishda kiruvchi obyektlar va ularning vaznli koeffitsiyentlarining qiymatlarini normallashtirish qoidasini ko’rsating ?
. a) ;
b) ;
c) ;
e) .
50. Kirish va chiqishlarda ishlatiladigan signallarga qarab neyron toʻrlar …............. turlarga boʻlinadi.
a) analogli va binar;
b) raqamli va tasodifiy;
c) analogsiz va uzluksiz;
e) analogli va uzluksiz.
51. Vaqtni modellashtirish boʻyicha neyron toʻrlar …............. vaqtli turlarga boʻlinadi.
a) uzluksiz va diskret;
b) uzilikli va tasodifiy;
c) analogsiz va uzluksiz;
e) analogli va uzlukli.
52. Bir qatlamli neyron tarmoq - bu ................... turdagi tarmoqdir.
a) sodda, iyerarxik, norekurrent;
b) sodda va toʻgʻri aloqasiz, teskari aloqali;
c) teskari aloqasiz, toʻgʻri aloqali va iyerarxik;

e) toʻgʻri aloqasiz, toʻgʻri aloqali va sodda

1^ Bu yerda neyron toʻr va neyron tarmoq tushunchalari bir xil ma’noli