13-amaliy mashgʻulot. Mavzu: Analizning xromotografik usullariga doir masala va misollar yechish


Download 271.66 Kb.
Pdf ko'rish
Sana01.05.2023
Hajmi271.66 Kb.
#1418454
Bog'liq
13-amaliy mashg\'ulot



13-amaliy mashgʻulot. 
Mavzu: Analizning xromotografik usullariga doir masala va 
misollar yechish. 
1-masala. Namuna yuborilgan joydan yutilmaydigan komponent
chiqishi orasidagi masofa 2,3 mm, 2-metilfenol chiqish joyigacha 51
mm. 2-metilfenol xromatografik choʻqqisining asosi eni 7 mm. Kolonka
uzunligi 3 metr. Nazariy tarelkalar ekvivalent balandligini aniqlang. 
2-masala
Xromatogrammada 
pentan 
va 
geksanning 
tutilish
vaqtlari mos ravishda 37 va 54 sekund. Ularning xromatografik choʻqqi
yarim balandliklaridagi eni mos ravishda pentan uchun 4,7 s va geksan
uchun 6,8 s. Moddalarning bir-biridan ajratish kriteriyasini aniqlang
( R
1
). 
3-masala.Nazariy 
tarelkalar 
soni 
200 
boʻlgan, 
diagramma
lentasining tezligi 720 mm/soat, xromatografik yarim choʻqqi eni 3 mm,
gaz oqimining tezligi 30 ml/minut holat uchun komponentning tutilish
vaqti va tutilish hajmi qiymatlarini aniqlang. 
4-masala. Harakatsiz fazaning massasi 3.829 g boʻlgan kolonkada
propanning xromatogrammasi olingan. Gaz oqimining tezligi 60
ml/min, diagramma lentasining tezligi 720 mm/ soat. Kolonka harorati
120 °C, xonaning havo harorati 24 °C (shu haroratda suvning parsial 
bosimi 23,1 mm. sim. ust.), atmosfera bosimi 762 mm. sim. ust .
Namunani yuborishi bilan yutilmaydigan komponent va propannning
xromatografik choʻqqilari orasidagi masofa 0.8 va 3.4 mm ni tashkil
etadi. Nisbiy tutilish hajm qiymatlarini hisoblab toping. 


5-masala. Metanolning xromatografik choʻqqisi asosining eni (µ)
16 mm ni tashkil etadi. Xromatogrammadagi namuna kiritilgandan
metanol xromatografik choʻqqisi orasidagi masofa 8 sm. Kolonkaning
nazariy tarelkalar sonini aniqlang. 
6-masala. Harakatli faza geliyning oqim tezligi 30 ml/minut. Agar
ushbu kolonkada geliyning tutilish vaqti 40 sekund va is gazining
tutilish vaqti 6 minut boʻlsa, is gazining tutilish hajmi va tuzatilgan
tutilish vaqtlarini hisoblab toping. Geliy ushbu kolonkada deyarli
yutilmaydi. 
7-masala
Aralashma 
tarkibida 
metan 
va 
is 
gazi 
mavjud.
Keltirilgan sharoitlarda ushbu moddalarning xromatografik kolonkada
tutilish vaqtlari mos ravishda 5,50 va 7,00 minutga teng. Ularning
xromatografik choʻqqilarining yarim balandlikdagi enlari mos ravishda
30 va 95 sekund. Ushbu moddalarning ajralish kriteriyasini aniqlang.
Xromatografik choʻqqi simmetrik koʻrinishga ega. 
8-masala. Etanol xromatografik choʻqqisining asosining eni 20
mm. Etanol uchun kolonkaning nazariy tarelkalar soni 2000 ga teng.
Diagramma lentasining tezligi 1200 mm/soat. Etanolning minutlarda
tutilish vaqtini hisoblang. 
9-masala. Xromatogrammada tutilish vaqti 0,84 minut boʻlgan
choʻqqi (yutilmaydigan N komponent) 10,6 minutda chiqqan choʻqqi (B
komponent) va 11,08 minutda chiqqan yana bir choʻqqi (G komponent)
hosil boʻldi. B va G komponent choʻqqilari asosining eni mos ravishda
0,56 va 0,59 minut. Kolonkaning uzunligi-28,3 sm, turgʻun fazaning
hajmi -12,3 ml, harakatli fazaniki esa 17,6 ml. Quyidagi kattaliklarni 


hisoblang: a) kolonkaning nazariy tarelkalar sonini; b) nazariy 
tarelkalarning ekvivalent balandligini, B va G komponentlar uchun 
tutilish koeffitsiyentini; g) B va G komponentlar uchun taqsimlanish 
koeffitsiyentini; d) B va G komponentlar choʻqqilarining selektivlik 
koeffitsiyentini. 
10-masala. Harakatsiz fazaning hajmi 1,5 ml va yutilmaydigan 
moddaning tutilish hajmi 2,5 ml boʻlgan xromatografik kolonkada B va 
G moddalarning taqsimlanish koeffiensiyentlari mos ravishda 5,0 va 15,0 
ga teng. Kolonkaning nazariy tarelkalar soni 20 teng. Ushbu sharoitda B 
va G moddalarning ajralishi mumkin yoki mumkin emasligini hisoblab 
chiqing. Moddalarni bir-biridan ajratish uchun nazariy tarelkalar 
qiymatini hisoblang.

Download 271.66 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling