13-lekciya. Noqatlıq gruppalar
Download 155,59 Kb. Pdf ko'rish
|
13-lekciya
- Bu sahifa navigatsiya:
- Simmetriyalıq túrlendiriwler. Ulıwmalıq eskertiwler
200
13-lekciya. Noqatlıq gruppalar 201
Simmetriya principlerin kristallografiyanıń ózine tán ózgeshelikleriniń biri bolıp tabıladı. Bul principlerdi binalardıń qurılısında, buyımlardıń konstrukciyalarında basqa da tarawlarda professionallıq penen paydalanıw anıq túrde názerge taslanadı. Simmetriyanıń paydalanıwında tek aynalıq simmetriyanıń ǵana kózge túspegenligi, al onıń basqa da túrleriniń itibarǵa alınǵanlıǵın anıq bilemiz. 1.2.1-súwrette kúndelikli turmısta ayqın kórinetuǵın 45 graduslıq parket xarakterli mısal keltirilgen. Bul parket eki ólshemli jetkilikli dárejedegi joqarı dáwirli simmetriyaǵa iye. Rawajlanıwınıń dáslepki jıllarında simmetriya problemalarınıń islep shıǵılıwı kristallografiyalıq izertlew ushın úlken áhmiyetli orınǵa iye boldı. Gyuygens penen Gayuidiń jumıslarınan baslap XIX ásirdegi Brave, Fedorov, Shёnflis, Gessel, Kyuri, Gadolin, Barlou hám basqalardıń, bunnan keyin XX ásirde orınlanǵan basqa avtorlardıń jumıslarında bul ilimiy baǵdar bilimniń iri oblastınıń qáliplesiwine alıp keldi. Házirgi waqıtları kristallografiyaǵa baylanıslı túsinikler menen analitikalıq usıllardıń jetkilikli dárejede rawajlanǵan tarmaqlarǵa bólingen sisteması payda boldı. Bul tarmaqlar óz gezeginde ierarxiyalıq baylanıslarǵa, ulıwmalasqan simmetriyaǵa hám joqarı ólshemlerge iye keńisliklerge shıǵa aladı. Biz tómende bayanlawdıń logikası hám ámeliy jaqtan qollanıw ushın zárúrli bolǵan kristallografiyanıń principiallıq bólimin paydalanamız. Eń baslı tiykar sıpatında kristaldı diskret durıs noqatlıq sistema dep karaw kóz-qarasın qabıl etemiz. Ádettegi kórgizbeli formada kristallıq pánjereni traktovkalaw joqarıda keltirilip ótildi. Strukturalıq kristallografiyanı ayqın túrde meńgeriw ushın tiykarǵı túsiniklerdi hám simmetiya gruppasınıń algebrasın paydalanıw zárúr. 202
Download 155,59 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling