13 variant Tashqi savdo siyosatining mohiyati va vositalari

13 variant

1.Tashqi savdo siyosatining mohiyati va vositalari

2.To’lov balansi tushunchasi va uning tuzulishi

3.Keynsning makroiqtisodiy muvozanat nazariyasi

Bajardi: Ma’rufjonova Gavharoy

1.Tashqi savdo siyosatining mohiyati va vositalari

Tashqi savdo siyosati – byudjet-soliq siyosatining tashqi savdo hajmlarini soliqlar, subsidiyalar, valyuta nazorati va import yoki eksportni to’g’ridan-to’g’ri cheklashlar orqali tartibga solishni o’z ichiga olgan nisbatan mustaqil yo’nalishidir.

Tashqi savdoni cheklash borasida olib borilayotgan har qanday chora-tadbirlar qisqa muddatli samara beradi. Uzoq davrda esa, faqat erkin savdogina iqtisodiy resurslarni samarali joylashtirish imkonini beradi Tashqi savdoni cheklash usullarining 50 dan oshiqroq turi mavjud. Ularning ayrimlari davlat g’aznasini to’ldirishga yo’naltirilgan bo’lsa, ba‘zilari umuman importni cheklashga va yana boshqasi esa eksportni cheklashga yoki rag’batlantirishga yo’naltirilgan.

Amaliyotda tashqi savdoni tartibga solishning ta‘rif va nota‘rif usullaridan foydalaniladi Import bojlari davlat byudjetini to’ldirish maqsadida va ichki bozorlarga tushadigan chet el tovarlari oqimini tartibga solish uchun belgilanadi. Mahalliy ishlab chiqaruvchilar bojxona tariflarini joriy qilishdan foyda ko’rishadi, chunki ularning tovarlari tariflarga Bo’ysunmaydi, buning natijasida ular jahon bozoriga nisbatan yuqori narxlarda tovar ishlab chiqarishi mumkin. Davlat ham g’alaba qozonadi. Ushbu yutuq import qiymati mahsulotining tarif qiymati bo’yicha qiymati bilan belgilanadi. Bu xaridorlardan davlatga o’tkazmalarning bir turi.

Eksport bojlari mamlakat ichida talab ko’p bo’lgan mahsulotlar taqchilligining oldini olish maqsadida belgilanadi. Eksport tarif stavkalari tovarlar turiga qarab belgilanadi.

Savdo embargosi - davlat tomonidan tovarlarning ayrim turlarini
istalgan mamlakatga olib kirishni yoki istalgan mamlakatdan olib
chiqishni taqiqlash. Bunday iqtisodiy sanksiyalar iqtisodiy manfaatlar
uchun emas, balki siyosiy sabablarga ko’ra amalga oshiriladi. Savdo
embargosi BMT qaroriga binoan bir mamlakatga taalluqli yoki jamoaviy
xarakterga ega bo’lishi mumkin. Savdo aloqalarini cheklaydigan
embargo unda ishtirok etayotgan barcha mamlakatlarga iqtisodiy zarar etkazadi. Shu bilan birga, savdo embargosiga qo’shilmaydigan
mamlakatlar ma'lum foyda keltirishi mumkin, chunki ularning tovarlari
eksportining o’sishi uchun sharoitlar yuzaga keladi.
Import tarifining joriy etilishi tufayli narx tovarning Pw
dan Pd ga ko’payishi, natijada tovarga talab Qd dan Qd decrease ga kamayadi va ichki taklif Qs dan Qs ′ gacha ko’tariladi. Importning umumiy hajmi kamayib, Qd ′ - Qs difference farqni hosil qiladi.Mamlakat iqtisodiyoti ochiq bo’lgani va importga cheklovlar yo’qligi tufayli milliy bozordagi narxlar jahon bozori narxlari Rw bilan bir xil. Importga tarif joriy qilinishi natijasida ichki baholar Rw dan Rd ga qadar kotariladi. Natijada:
Rd = Rw+( Rw× Tarif stavkasi)