15-dars Kompyuterning dasturiy ta’minoti Kompyuter axborotni qayta ishlashi uchun unga ishini qanday va qay tartibda bajarishini aniq va ravshan ko’rsatish lozim bo’ladi

Grafik interfeys – dastur bilan ishlash jarayonida ekranda grafik tasvirlar aks ettiriladigan va uni “sichqoncha” yordamida boshqarish mumkin bo’ladigan muhit.

Yuz minglab dasturlar mavjud bo’lib,ularning har biri bilan turlicha ishlashga to’g’ri keladi.Ba’zi dasturlar klaviatura yordamida ishlashga,boshqalari ‘”sichqoncha” bilan ishlashga mo’ljallangan bo’lishi mumkin.Ba’zi dasturlar ma’lumotlarni ekranga matn shaklida chiqarsa,ba’zilar grafik shaklda,yana birlari esa umuman ekrandan foydalanmasdan tovush yoki nutq sifatida ma’lumot berishi mumkin.


Mustahkamlash uchun savollar:


1.Interfeys nima?
2.Interfeys turlarini sanang.
3.Interfeys protokoli nima?
4.Foydalanuvchi interfeysi nima?
5.Interfeys xususiyatlariga ko’ra qanday turlarga ajaratiladi?
6.Nografik interfeys deganda nimani tuhsunasiz?
7.Grafik interfeys deganda nimani tuhsunasiz?
17-dars

Operatsion sistema haqida tushuncha






Operatsion sistema-foydalanuvchi bilan kompyuter muloqotini va boshqa dasturlarning bajarilishini tashkil etishga mo’ljallangan o’zoro aloqador sistemali dasturlar majmuidir.
Kompyuter tok manbaiga ulangach,operatsion sistema eng avval yuklanadi va boshqa dasturlarning ishlashi uchun zamin yaratadi.Operatsion sistema inglizcha “operating system” so’zidan olingan bo’lib,u kompyuter qurilmalarini hamda boshqa dasturlarni ishlashini boshqaradigan kompyuterning dasturlar majmuasi hisoblanadi.Operatsion sistema birinchi tomondan kompyuter va uning qurilmalari o’rtasidagi vositachilikni bajarsa,ikkinchi tomondan foydalanuvchi bilan kompyuter muloqotida vositachilik qiladi.Operatsion sistema odatda diskning tashqi xotirasida saqlanadi.
Operatsion sistemalarni yaratilish tarixi kompyuterlarning birinchi avlodlaridan foydalanishga taqaladi.1940 yillarni boshida universal kompyuterlarni paydo bo’lishiga xizmat ko’rsatuvchi dasturlardan foydalanish saba bo’lgan.Bu dasturlar majmuasida foydalanuvchini ishini engillashtiruvchi dasturlar kiritilgan edi.Xizmat ko’rsatuvchi dasturlar ma’lumotlarni kiritish va olishdagi harakatlar sonini qisqartirdi.1950-1960 yillardan so’ng operatsion sistemaning vazifalarini aniqlash bilan birga va amalga oshirishga erishildi. Ya’ni,shunday dasturlar majmuasi yaratildiki,bu foydalanuvchining kompyuterdan foydalanish imkoniyatlarini kengaytirdi.