15-lekciya. Оperacion sistemada yadtı basqarıw. Reje

Qatań belgilengen(fikserlengen) bólimli sxemalar
Operativ yadtı basqarıwdıń eń apiwayı jolı onı aldınnan(generaciya basqıshında yaki sistema júkleniwi waqtında) bir qansha qatań belgilengen ólshemdegi bólimlerge bóliwden ibaratdir.
Кelip túsip atırǵan processler ol yaki bul bólimge jaylastırıladı. Sol sebepli fizik adresler maydanınıń shártli bóliniwi júzege keledi.
Processtiń logikalıq hám fizik adresleri baylanıısıwı onı anıq bir bólimge júklew waqtında yaki geybir kompilyasiya waqtında júzege keledi.
Hár bir bólim óziniń processler náwbetine iye, yaki barshe bólimler ushın processler global náwbeti bar bolıwı múmkin.
Bul sxema IBM ОS/360 (MFT), DES РСХ-11 hám soǵan jaqın basqa sistemalarda qollanılǵan.
Yadtı basqarıw sisteması processtin kólemin bahalaydı, oǵan mas keliwshi bilimlerdi tańlaydı, processti bul bólimge júkleydi hám adreslerdi sazlaydı.
8.4 súwrette fikserlengen bólimli sxemalar kórsetilgen:(а) náwbeti ulıwmalıq bolǵan processler,(b)-bólek náwbetli processler
Bul sxemanıń kemshiligi kórinip turıptı, bir waqıtta orınlanatuǵın processler сsanı bólimler sanı menen sheklengen. Basqa zárur kemshiligi sonnan ibarat, usınıs qılınıp atırǵan sxema, ishki fragmentlerden, yaǵniy processge ajıratılǵan, biraq isletilmegen yad bólegin joq etiw menen qattı zaqımlanadı. Fragmentaciya, process ózine ajıratılǵan bólimdi tolıq bánt qılmaslıǵı yaki geybir bólimler, orınlanatuǵın paydalanıwshı dástúrleri ushın кishi bolǵanlıǵınan kelip shıǵadı.

8.4-súwret. Overleyli(qaplanǵan )dúzilis.
Process logikalıq аdresler maydanı kólemi, oǵan ajıratılǵan bólim kóleminen úlken (yaki eń úlken kólemnenede úlken) bolǵan halatlarda, geybir overley atlı yaki qaplanatuǵın dúzilisli payda etetuǵın texnikadan paydalanıladı.
Tiykarǵı ideya – tap sol waqıtta kerek bolǵan dástúr kórsetpelerin yadta saqlap turıwdir.
Overlay dúzilis dástúriniń kodınıń diskte anıq yad kórinisinde boladı hám overley kerekli waqıtta onı drayver arqalı oqıp isletedi. Оverley strukturanıń xarakteristikasın jazıw ushın ádette arnawlı apiwayı (overley description language) tilinen paydalanıladı. Dásturde isletiletuǵın barshe fayllar dástúrdiń ishki shaqırıqlarına terek kórinisindegi fayl jardeminde toltırıladı.
Sonı názerde tutıw kerek,overleyli strukturanı payda etiw kóp jaqtan lokallıq qasiyetine baylanıslı, bul ese óz náwbetinde yadta házirgi waqıtta tek ǵana kerek maǵlıwmatlardı saqlaw imkanın beredi.