16-variant pisa xalqaro baholash dasturlariga doir test namunalari


Download 221.72 Kb.
bet5/5
Sana31.01.2024
Hajmi221.72 Kb.
#1828615
1   2   3   4   5
Darsimiz shiori: “MATEMATIKA-AQL CHARXI”
-Mana darsimizning ikkinchi bosqichidan o’tib raketamizning tana qismini joylashtirdik.
III Yangi mavzu bayoni
Barchamiz daftarimizga bugungi sana va mavzuni yozib olamiz.Yangi mavzu “Uch xonali sonni ikki xonali songa qoldiqli bo’lish ”.
Hozir hammamiz diqqatimizni bir joyga jamlab ekranga qaraymiz va yangi mavzu bayonini tinglaymiz.
Darslik bilan ishlash
686-misol




4

8

3

7

8







5

9

2

8

4







2

9

1

9

2




4

6

8

6










5

8

8

7










2

7

6

3










1

5q



















4q
















1

5q



































































687-misol






6

8

2

96




5

1

1

63




3

4

0

37




5

8

1

72




6

7

2

7




5

0

4

8




3

3

3

9




5

7

6

8







1

0q













7q













7q













5q


































































688-masala
1-avtomat dastgoh 1 soatda-69 ta
? ta
2-avtomat dastgoh 1 soatda-84 ta
Bir kunda bitta dastgoh-552 ta o’yinchoq
Yechish: 1)552:69=8ta(1-dastgohda 2)84*8=672ta(2-dastgohda)
3)552+672=1224 ta(ikkala dastgohda)
Javob: ikkala avtomat dastgoh birgalikda 1224 ta o’yinchoq yasashgan.


689-masala(og’zaki)
O’quvchilarning ikki guruhi 100 qop kartoshka terishdi. Agar bir guruh 2450kg va ikkinchi guruh 2550kg kartoshka tergan bo’lsa,har bir guruh necha qopdan kartoshka tergan?

Ikkala guruh-100 qop


Birinchi guruh-2450 kg
Ikkinchi guruh-2550 kg
Har bir guruh-?
Yechish: 1) 2450+2550=5000 kg(hamma terilgan kartoshkalar)
2)5000:100=50 kg(1 ta qopdagi kartoshka)
3)2450:50=49qop(1-guruhning tergan kartoshkasi)
4)2550:50=51 qop(2-guruhning tergan kartoshkasi)
Javob: birinchi guruh 49 qop, ikkinchi guruh 51 qop kartoshka tergan
Darslikdagi vazifalarni bajarib raketamizning o’ng va chap qanotlarini ham o’z o’rniga mahkamladik.
Dam olish daqiqasi
“Bu meniki” ta’limiy o’yinini o’ynash orqali dam olish daqiqasi o’tkaziladi.


IV.O’tilgan mavzuni mustahkamlash
“Boshqotirma”. Berilgan misollarni yechib so’zlarni to’g’ri joylashtira olsak gap hosil bo’ladi.

I guruh: “Bilimdonlar”



1000-5000-=

50+45=

200*2=

9*9=

50:5=

8*8=

M

Q

U

O

A

I

120:60=

700-200=

10*2=

50+36=

100:20=




Z

M

R

S

D







86

400

20

500

81

95

5

10

500

64

2

S

U

R

M

O

Q

D

A

M

I

Z

II guruh: “Zukkolar”

72:8=

50+49=

100:5=

6*4=

36:4=

9*5=

A

I

T

M

A

D

30:10=

29-20=

0:80=

90:3=

99*1=




V

A

N

Z

I







3

9

20

9

0

99

24

99

30

45

9

V

A

T

A

N

I

M

I

Z

D

A

III guruh: “Ziyraklar”



40:2=

100-14=

750-40=

70*1=

410+300=

50-5=

X

B

A

T

A

O

50+14=

83*0=

9*5=

50+45=

86*0=

50+36=

L

I

O

Y

I

B

100:2=

8*8=

79:1=










R

L

K












86

710

20

70

0

95

45

50

86

45

64

710

64

0

79

B

A

X

T

I

Y

O

R

B

O

L

A

L

I

K

IV guruh: “Topqirlar”

10*2=

90*1=

100:5=

6*8=

72:8=

0*65=

9*5=

I

A

I

Sh

G

T

N




9

90

48

0

20

45

20

G

A

Sh

T

I

N

I

Guruhlar berilgan so’zlarni joylashtirib quyidagi jumlani hosil qiladilar.
VATANIMIZDA BAXTIYOR BOLALIK GASHTINI SURMOQDAMIZ”.
Raketamizning oynasini joylashtiramiz
V.Uyga vazifa: 690-691-masala, misol
690-masala
Sayyohlar kemada 83 soat suzishdi. Bu vaqtni sutka va soatlarda ifodalang.
1sutka=24 soat
83:24=3sutka 11 soat
691-misol

70009-X==29368+19046 4214:X=623:89


70009-X=48414 4214:X=7
X=70009-48414 X=4214:7
X=21595 X=602
Tekshirish: Tekshirish:
70009-21595=29368+19046 4214:602=623:89
48414=48414 7=7
Raketamizni eshigini joylashtirib ichkariga kiramizda eshiklarni mahkamlab yopamiz.
VI.Darsni yakunlash:
Darsda faol qatnashgan o’quvchilar va guruhlarni rag’batlantirish.
Mana sizlar bilan darsimizdagi barcha bosqichlarni muvofaqiyatli bosib o’tib raketamizning oyga uchirishga tayyor holatga keltirdik. Endi oyga sayohat qilamiz.


4. 4-sinf uchun matematikadan 10 test tuzing.
1.Oʻnli kasrlarni taqqoslashdagi qaysi misollar toʻgʻri bajarilgan?
a)4,28<4,21
b) 7,48>8,16
d)1,46<1,96
2.Tenlamaning javobi nechaga teng.
45025+x=641x100
a)19075 b)18075 d) 17075
3.346 va 356 sonlari orasida nechta juft va toq sonlar mavjud.
a)5ta juft va 5ta yoʻq sonlar
b) 5 ta juft va 4 ta toq sonlar
d) 4 ta juft va 5 ta toq sonlar
4. Sirti koʻpburchaklardan iborat boʻlgan shakl nima deb ataladi?
a)uchburchak b) koʻpyoq d) yon
5. Toʻgʻri burchakli parallelepipedga misollar koʻrsatilgan qatorni belgilang?
a) qand qutisi, gʻisht, yashil
b) oyna, ruchka, daftar
d) telefon, kosa,doira
6. Hamma yoqlari kvadratdan iborat toʻgʻri burchakli parallelepiped nima deb ataladi?
a) toʻrtburchak b)kub d) konus
7. Tomoni 1mm boʻlgan kvadrat nima deb ataladi?
a)kub b) parallelepiped d) kvadrat millimetr
8. Tomoni 1 m boʻlgan kvadrat nima deb ataladi?
a) kvadrat metr
b) millimetr
d) kvadrat santimetr
9. Tomoni 1 km boʻlgan kvadrat nima deb ataladi?
a) kvadrat metr b) kvadrat millimetr d) kvadrat kilometr
10. Tuya 4 kunda 80 km yoʻl yurdi. Tuya qanday tezlik bilan yurgan?
a)15 b) 21 d)20
11. Darchani toʻldiring.
400kv.dm = ∆ kv.m
a) 5kv.m
b) 3kv.m
d) 4 kv.m
12. Bir kub detsimetrga sigʻadigan suyuqlikning hajmi necha litrga teng?
a)2 litrga b)1 litrga d)3 litrga
13. Qayiq 6 soatda 66 km masofani suzib oʻtadi. Agarda qayiqning tezligi 4 km/h ga kamaysa, u shu vaqt ichida necha kilometr masofani oʻtadi.
a) 44 km. b)42 km d)45 km
14. 48984:52 misolning javobi nechaga teng?
a) 942 b) 952 d) 962
15. Agar mototsikl haydovchisi 76 km/h tezlik bilan yursa, oralaridagi masofa 230 km boʻlgan ikki shahar orasini 3 soatda oʻta oladimi?
a)oʻta olmaydi b) oʻta oladi
d) yechib koʻring


5. Yo’lni hisoblashga doir 5 masala yechish.
1-masala
Piyoda kishi har soatda baravardan yo’l bosib, 3 soatda 12 km yurgani ma‘lum 
bo’lsa, u qanday tezlik bilan yurgan? O’quvchilar o’qituvchi yordamida masala 
shartini tahlil qilish bilan bir vaqtda masalani jadvalga yozishni o’rganadilar. – 
Masalada nima ma‘lum? (Piyoda kishi yo’lda 3 soat bo’lgani.) – 3 soat - 
tushuntiradi o’qituvchi - bu piyoda kishining yurgan vaqti. – Masalada yana nima 
ma‘lum? (Piyoda kishi 3 soatda 12 km o’tgani.) – 12 km – piyoda o’tgan yo’l yoki 
masofa. – Masalada nimani bilish talab qilinadi? (Piyoda bir soatda qancha yo’l 
o’tgani.) Masalani analiz qilish jarayonida o’qituvchi masalaning sharti jadvalga 
qanday yozilishini ko’rsatadi: 
Tezlik Vaqt Masofa ?
3 soat 12 km Bunday xulosa chiqariladi: agar masofa va harakat vaqti ma‘lum 
bo’lsa, tezlikni topish mumkin. Tezlik masofaning vaqtga bo‘linganiga teng. 
b) Tezlik va harakat vaqtiga ko„ra masofani topishga doir masalalar. Misol uchun 
bunday masalaning yechilishini qaraymiz: 
―Piyoda kishi soatiga 6 km tezlik bilan 3 soat yo’lda bo’ldi. Piyoda kishi qancha 
masofa o’tgan? 
Masala shartini chizma yordamida ham hal qilish mumkin. Shunga o’xshash bir 
qator masalalarni yechish natijasida o’quvchilar bunday xulosaga kelishadi: 
agar tezlik va harakat vaqti ma‘lum bo’lsa, u holda masofani topish mumkin. 
Masofa tezlik bilan vaqtning ko’paytmasiga teng. Ma‘lum tezlik va masofaga ko’ra 
harakat vaqtini topishga doir bir qator masalalarni yuqoridagidyek qarab bunday 
xulosaga keladilar: agar tezlik va masofa ma‘lum bo’lsa, u holda harakat vaqtini 
topish mumkin. Vaqt masofaning tezlikka bo’linganiga teng. Tezlikning o'lchov 
birliklarini yozganda avval uzunlik birligi yozilib, so'ng qiya chiziq «/» (yoki «-») 
qo'yiladi va qiya chiziq tagiga vaqt yoziladi. Masala yechimini shunday yozish 
mumkin: Yechish.
1) 70km/soat • 2 soat =140km. Javob: 140km. 
2) 70 km/soat • 3 soat=210 km. 
Javob: 210 km. 
2-masala
Masala. Anvar va Ravshan A qishloqdan bir vaqtda bir xil yo’nalishda velosipedlarda yo’lga chiqishdi. Anvarning tezligi 12 km/soat, Ravshanniki esa 15 km/soat. Ularning bir-biridan uzoqlash-ish tezligini toping.
Yechish. 1 soatda Ravshan Anvardan 15km- 12km = 3 km oldinda boladi. Demak, ularning bir-biridan uzoqlanish tezligi 3 km/soat ekan.
Javob: 3 km/soat.
3-masala
O’quvchilar daryoda katyerda sayr qilishdi. Hammasi bo’lib 66 km suzishdi. Ular soatiga 18 km tezlik bilan 2 soat, qolgan yo’lni soatiga 15 km tezlik bilan suzishdi. O’quvchilar necha soat yo’lga bo’lishgan. Ushbu masala uchun quyidagi shartni byeraylik.
Yechish: 1) o’quvchilar katyerda 18km soat tezlik bilan 2 soatda necha kilometr masofani suzishdi.
18 * 2 =36(km)
2) O’quvchilar katyerda 15 km soat tezlik bilan qancha masofaga suzishdi?
66 -36 =30 (km)
3) O’quvchilar 30 kilometr masofani 15 km soat tezlik bilan necha soatda bosib o’tishdi?
30 : 15 =2 (soatda)
4) O’quvchilar necha soat yo’lda bo’lishgan?
2 + 2 =4 (soat)
Javob: 4 soat.
4-masala
Poyezd 80 km/soat tezlik bilan 3 soat yurdi. U necha kilometr yo’l yurdi?
Yechish: 80 km/soat ∙ 3 soat = 240 km.
Javob: U 240 kilometr yol yurdi.
5-masala
Mashina 1 soatda 72 km yo’l yurdi. U 1 minutda qancha masofa o’tadi?
Ushbu masalada yirikroq birlikdan kichikroq birlikka o’tish masalasi qo’yiladi. Albatta harakatga doir masalalarni o’quvchilar yechar ekanlar ismli sonlarni bir-biriga aylantirishni o’rganib bormog’i darkor.
Yuqoridagi masala yechimi quyidagicha:
1) 1 kilometr necha metr? 1km=1000 m
2) 72 kilometr necha metr? 72km=72∙1km=72∙1000m=72000m.
3) 1 soat necha minut? 1 soat=60 minut.
4) Mashina 1 minutda qancha masofani o’tadi?
72000:60=1200m=1km 200m
Javob: Mashina 1 minutda 1200 metr yo’l yurdi.



Download 221.72 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling