Bozor muvaffaqiyatsizliklari bilan shug`ullanuvchi siyosiy chora-tadbirlar kabi tashqi ta’sirlar ham ko`p shakllarda keladi. Mana bir necha misol: - Bozor muvaffaqiyatsizliklari bilan shug`ullanuvchi siyosiy chora-tadbirlar kabi tashqi ta’sirlar ham ko`p shakllarda keladi. Mana bir necha misol:
- Avtomobildan chiqadigan tutun salbiy tashqi ta’sir, chunki bu boshqa odamlar nafas oladigan havoni zaxarlantiradi. Bu tashqi ta’sir natijasida, haydovchilar juda ko`p havoni ifloslantiradilar. Bu muammoni hal qilish uchun federal hukumat avtomobillar uchun ifloslantirish me'yorlarini o`rnatishga harakat qiladi. Bundan tashqari, haydovchilar sonini kamaytirish uchun benzinga ham soliq joriy etadi.
- Tarixiy binolarni qayta ta’mirlash ijobiy tashqi ta’sir bo`ladi, chunki odamlar bu yerda aylanib yurganda bu binolar ifodalaydigan tarix hissi va go`zallikdan bahramand bo`lishi mumkin. Bino egalari ta’mirlashdan so`ng to`liq foyda ololmaydi va shuning uchun ham tezda eski binolarni tark etadi. Ko`pchilik mahalliy hukumatlar tarixiy binolar vayronalarini tartibga solish va ularni qayta tiklash bilan shug`ullanuvchilarga soliq imtiyozlari berish yo`li bilan bu muammoni hal qilish uchun javob topadilar.
Huruvchi itlar salbiy tashqi ta’sir paydo qiladi, chunki shovqindan qo`shnilar bezovta bo`ladi. It egalari shovqinning to`liq harajatini ko`tarmaydi va shuning uchun o`z itlari hurishining oldini olish uchun juda oz ehtiyot choralarini ko`radilar. Mahalliy hukumatlar "tinchlikni bezovta qilish" ni noqonuniy deb bu muammoni hal qiladilar. - Huruvchi itlar salbiy tashqi ta’sir paydo qiladi, chunki shovqindan qo`shnilar bezovta bo`ladi. It egalari shovqinning to`liq harajatini ko`tarmaydi va shuning uchun o`z itlari hurishining oldini olish uchun juda oz ehtiyot choralarini ko`radilar. Mahalliy hukumatlar "tinchlikni bezovta qilish" ni noqonuniy deb bu muammoni hal qiladilar.
- Yangi texnologiyalarni tadqiq qilish ijobiy tashqi ta’sir bo`ladi, chunki bu boshqa odamlar foydalanishi mumkin bo`lgan bilimni yaratadi. Ixtirochilar o`z ixtirolaridan to`liq foyda olishi mumkin emasligi bois, tadqiqot qilish uchun juda kam resurslarini yo`naltirishga moyil bo`ladilar. Federal hukumat ixtirochilarga cheklangan vaqt uchun ularning ixtirolaridan maxsus foydalanish imkonini beradigan patent tizimi orqali qisman bu muammoni bartaraf etadi.
- Bu holatlarning har birida, ba’zi qaror qiluvchilar o`z xatti-harakatining tashqi ta'sirini hisobga olmay qoladilar. Hukumat boshqa odamlar manfaatlarini himoya qilish uchun bu xatti-harakatga ta'sir qiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
