17-Ma’ruza. Mеhnаtgа hаq to’lаshning shаkllari va usullаri

Жами

840

1. 
   Иш вақтидан фойдаланиш коэффициенти.
   
2. 
   Фойдали иш билан ўртача бандлик даражаси.
   
3. 
   Ишлаб чиқаришнинг ва ходимнинг айби билан содир бўлган танаффуслар салмоғи.
   
4. 
   Ишлаб чиқариш ва ходимнинг айби билан содир бўлган танаффусларни йўқотиш натижасида меҳнат унумдорлигини ошириш даражаси.
   

Бу масалани ечимини топиш учун 26-чи масалада келтирилган 1-чи ва 2-чи формулалардан, 31-чи масаладаги 2-чи формуладан ва ниҳоят ишлаб чиқариш ва ходимнинг айби билан содир бўлган танаффусларни йўқотиш натижасида меҳнат унумдорлигини ошишини ҳисоблаш учун қуйидаги формула тавсия этилади.

К_иа.ича.= Т_иа+Т_{ича *}100;
Т_оп.ҳақ.

Операция элементла рининг номлари	Фиксаж нуқталари	Ж-Жорий Д-Даво мийлик	Кузатувнинг дастлабки 5-та тартиб рақамлари					Яро=ли эле ментлар сони		Давомийлик йиғиндиси		Ўртача давомийлик		Барқарор лик коэффици енти
			1	2	3	4	5							Хақи қий	Режа даги
Мижоздан паттани олиб уни махкамлаш	Мижозга қўл кўтарилиши паттадан кўл узилиши	Ж	24	305	5-55	8-49	11-27									2,3
		Д
Бўш қутичани стол устига қўйиш	Қутини столга тегиши	Ж	37	3-17	6-15	8-59	11-38									1,6
		Д
Пойабзални олиб текшириб, қутича ичига солиш	Жойлашган қутидан қўл узилиши	Ж	2-12	4-15	7-48	10-20	13-09									1,1
		Д
Қутичанинг қалпоғини бекитиш	Қалпоғидан қўл узилиши	Ж	2-19	5-04	7-56	10-38	13-16									2,0
		Д
Қутичани боғлаб мижозга узатиш	Қутининг мижознинг қўлига тегиши	Ж	2-40	5-27	8-22	11-05	13-38									2,3
		Д

Бу ерда: Киа.ича – ишчининг ва ишлаб чиқаришнинг айби билан содир бўлган танаффусларни йўқотиш натижасида меҳнат унумдорлигини ошириш даражаси.

2 - МАСАЛА.
«Ҳарид қилинган пойабзални мижозга топшириш» операциясини дастлабки 5 - марта хронометраж ўтказилганда, қуйида – 7 жадвалда келтирилган маълумотлар юзага келди.
7 жадвал
Хронометраж кузатув варақасининг – хронокартанинг ички томони

1. 
   Операциянинг ҳар бир элементи учун давомийлик вақтлари аниқлансин?
   
2. 
   Операциянинг ҳар бир элементи учун яро=ли элементлар сони аниқлансин?
   
3. 
   Операциянинг ҳар бир элементи учун давомийлик йиғиндиси аниқлансин?
   
4. 
   Операциянинг ҳар бир элементи учун ўртача давомийлик вақти аниқлансин?
   
5. 
   Операциянинг ҳар бир элементи учун хақиқий барқарорлик коэффициенти аниқлансин?
   

17-amaliy mashg’ulot bo’yicha tavsiya etilgan adabiyotlar

1. 
   «O’zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo’yicha Harakatlar strategiyasi to’g’risida»gi O’zbekiston Respublikasining 7-fevral 2017 yildagi 4947 – sonli farmoni. .–T.: “О‘zbekiston”, 2017 yil
   

2. Абдураxманов К. «Меҳнат иқтисодиёти». Дарслик. Т.: Мехнат. 2009 – 763 бет
3. Назаров А. «Меҳнатни ташкил этиш ва нормалаш». Дарслик. Т.: ТДИУ. 2007 – 256 бет
4. Акильбеков Т.А. «Паxта тозалаш корxоналарида меҳнатни илмий ташкил этиш ва нормалаштириш ». Т:. ТТЕСИ 2003 йил
5. Yuldashev S.N., Ibragimova X.M., Fayziev B.X. Mehnatni tashkil qilish va me’yorlash. O’quv qo’llanma. – T.: TTYeSI, 2017. –166 bet.
6. Ortiqov A. Sanoat iqtisodiyoti. Darslik.–T.: TDIU, 2013. –248 bit.
7. Abdurahmonov Q.X., Xolmuminov Sh. R., Zokirova N.K. Personalni boshqarish. Darslik. –T.: O’qituvchi, 2008. –656 bit.