19-mavzu Og„zaki muloqot va uning xususiyatlari

1- topshiriq. Ajratilgan soʽzlardagi xatolikni izohlang va ularni to‟gʻrilab 
daftaringizga ko‟chiring. Qo`shimchalarni o`rnida qoʻllamaslik nutq to`g`riligiga qay 
darajada putur yetkazishi to`gʻrisida fikr yuriting.
San`atning katta yoʻl chiqish uchun iqtidor, izlanish va mehnatning oʽzigina kifoya 
qilmaydi. Kishini ilgariga yetaklov “ichki kuch” ham boʻlishi zarur. Ustoz san`atkor 
Muhammadjon Mirzayev saboqlarini tinglashganim, bastakor Shavkat Mirzayev sinfiga tahsil 
olganim, bu ikkisining chin ustozlik mehri mendandagi “ichki kuch”ni yillar davomida ulgʻaytira 
bordi. Ovozning sozlash, talaffuz ustida ishlash, gʻazal matnini qayta-qayta o‟qish mazmunini 
tushuntirishga, so`z tugul har bir harfning aytilish qoidasi amal qilish… ularning bu 
talabchanligini oʽz samarasini berdi. 
2-topshiriq.“Oʻzbekistoning kelajagi porloq” mavzuida nutq tayyorlang. Frazeologik 
ibora, maqol, matallardan foydalaning. Nutq ko‟tarinki ohangga ega boʻlishi kerak. 

---

3-topshiriq.Lug„atdan foydalanib mutaxassisligingizga oid kichik atamalar lug„atini 
tuzing. Ularning ma‟nosini puxta o„zlashtiring. 
4-topshiriq. “Tushunchalar tahlili” metodi. 
Har bir tushunchaning tahlilini toping. 
№ 
Tushunchalar tahlili 
Tushunchalar 
1.
Kishilardagi tez va toʻgʻri fahmlay olish qobiliyati. 
Sabr 
2.
Qizim senga aytaman, qizlarga atalgan soʽzlar muallifi. 
Ixlos 
3.
Ayo doʻst biliglik izin izlagil, neni soʽzlasang, bilib 
Axmad 
soʽzlagil. 
Yugnakiy 
4.
Lahzalami daqiqalarga, daqiqalami soatga, soatni 
Тursunoy
kunlarga, kunlami haftalarga, haftalarni oylarga 
Sodiqova 
5.
Tashkiliy ishlarda bosh-qosh boʻladigan, oʽz fikrini 
Afandi 
Shaxs 
 
Vaqt 
6
Yaqin insonni boshqalardan qizgʻonish 
7.
Biror narsani oʻvlab topish, yaratish, yangilik kiritish 
Arxiv 
8.
Mumtoz she‟riyatda keng qoʻllangan badiiy tasvir 
Toshbaqa 
vositasi, “shaxslantirish” ma‟nosini anglatadi 
9.
Bosh kiyim 
Istirob 
10.
Kichkina dekcha. ichi toʻla mixcha 
Ninachi 
11.
Yorugʻlikning sinonimi 
Rashk 
12.
Kichkina boʻlishiga qaramay koʻp yeydigan hasharot 
Bola, lola 
13.
Gʻam, alam, qayg‟u, dardlar yigʻndisi 
Ravshan 
14.
Ona bilan ...., gul bilan .... 
Anor 
NAZORAT SAVOLLARİ: 
1. Muloqot va munosabat deganda nimani tushunasiz? 
2. Munosabat ifodalovchi vositalar haqida gapirib bering. 
3. Kommunikant «men»i va unga munosabat to‟g‟risida nimalar bilasiz? 

---

4. Tasir birliklari va munosabat nima? 
5. Tashqi tasir birliklari deganda nimani tushunasiz? 
6. İchki tasir birliklari deganda nimani tushunasiz?
7. Tashqi tasir birliklari vositasida ifodalanadigan munosabatga qanday misol keltira olasiz? 
8. İchki tasir birliklari vositasida ifodalanadigan munosabatga qanday misol keltira olasiz? 
9. Mavzuga doir qanday qo‟shimcha adabiyotlarni bilasiz? 
Muloqotda munosabat ifodalanishini nutq madaniyati bilan bevosita bog‟liq tomonlarini 
tushuntirib bering. 
Uyga vazifa. Savollarga javob bering. 
Savollar: 
1. 
Ogʻzaki muloqot xususiyatlari haqida fikringizni bildiring. 
2. 
Ogʻzaki muloqot afzalliklari va cheklovlari nimalardan iborat ? 
3. 
Ogʻzaki muloqotning ikki tomoni qaysilar? 
4. 
Verbal va noverbal muloqotning farqli jihatlari nimalarda ko‟rinadi?