2-§. Eneolit davri yodgorliklari
Download 17.79 Kb.
|
eneolit mis davri
- Bu sahifa navigatsiya:
- Songgi bosqichda qishloqlar yiriklashib, shaharlar qiyofasiga o ‘ta boshlagan. Shu jihatini inobatga olib, arxeologlar uni shahar
2-§. Eneolit davri yodgorliklari Olimlar tomonidan misga ishlov berishning 4 bosqichi aniqlangan: 1-bosqichda misga sovuq holda ishlov berilgan. Mis qizil rangda boMganligi sababli, dastlab undan turli taqinchoqlar yasaganlar. 2-bosqichda misga olov orqali ishlov berib, undan turli mehnat qurollarini yasaganlar. Misning olovda erish xususiyati tasoddifan topilgan. 3-bosqichda rudadan misni ajratib olish usuli kashf etilgan. 4-bosqichda mis bilan qalayning aralashmasidan qattiq metall, ya’ni bronza kashf etilgan. Misning erish xususiyati undan ancha kech ixtiro qilingan. Bu yaqin Sharqda, Janubiy Turkmaniston hududlarida mil. avv. IV ming yilliklarda, Evropa, Xitoy , 0 ‘zbekiston hududlarida mil.avv. III-II ming yilliklarda sodir bo’lgan B.A.Kuftin va V.M. Massonning janubiy Turkmanistonda olib borgan arxeologik tadqiqotlari asosida eneolit davrining rivojlanish bosqichlarini aniqladilar va eneolit davri rivojlanishi ilk, oMla, so ‘nggi bosqichlarga boMdilar. Ular tadqiqoti natijasiga ko‘ra, N o m o zg o h -l-ilk eneolit davriga, Namozgoh-2- o‘rta eneolit davriga , Namozgoh-3-so‘nggi eneolit davriga xosdir. Eneolit davrida sug'orma dehqonchilik va xonaki chorvachilik ibtidoiy xo‘jalikning asosini tashkil etgan. So'nggi bosqichda qishloqlar yiriklashib, shaharlar qiyofasiga o ‘ta boshlagan. Shu jihatini inobatga olib, arxeologlar uni shahar- largacha (protogorod) boMgan davr madaniyati belgilari deb hisob- laydilar. Eneolit davrida mehnat qurollari asosan, toshdan, hayvon suyaklaridan va qisman misdan yasalgan. Mis mehnat qurollari mavjud boMganligi eng qadimgi mehnat qurollarini kimyoviy tahlil qilish asosida isbotlandi. Dastlabki mis qurollar so f misdan yasalgan. Odamlar dastlab misni toshning bir turi deb, sovuq holda ishlov berganlar. Miloddan avvalgi IV ming yilliklardagina uning olovda erish xususiyati kashf etilgan. Sarazm m adaniyati eneolit davrining noyob yodgorligi hisob lanadi. Hozirgi Sarazm qishlog‘i Zarafshon vohasining yuqori qismida 0 ‘zbekiston bilan Tojikistonning chegara hududida joylashgan. Shu qishloqda istiqomat qiluvchi Ashurali Toyloqov 1976 yili o‘z tomorqasi va qo'shnilarining hovlilaridan topilgan sopol siniqlari, bronza bolta va pichoqlarni olib, Panjikent muzeyiga topshiradi. 2-§. Eneolit davri yodgorliklari Olimlar tomonidan misga ishlov berishning 4 bosqichi aniqlangan: 1-bosqichda misga sovuq holda ishlov berilgan. Mis qizil rangda boMganligi sababli, dastlab undan turli taqinchoqlar yasaganlar. 2-bosqichda misga olov orqali ishlov berib, undan turli mehnat qurollarini yasaganlar. Misning olovda erish xususiyati tasoddifan topilgan. 3-bosqichda rudadan misni ajratib olish usuli kashf etilgan. 4-bosqichda mis bilan qalayning aralashmasidan qattiq metall, ya’ni bronza kashf etilgan. Misning erish xususiyati undan ancha kech ixtiro qilingan. Bu yaqin Sharqda, Janubiy Turkmaniston hududlarida mil. avv. IV ming yilliklarda, Evropa, Xitoy , 0 ‘zbekiston hududlarida mil.avv. III-II ming yilliklarda sodir bo’lgan B.A.Kuftin va V.M. Massonning janubiy Turkmanistonda olib borgan arxeologik tadqiqotlari asosida eneolit davrining rivojlanish bosqichlarini aniqladilar va eneolit davri rivojlanishi ilk, oMla, so ‘nggi bosqichlarga boMdilar. Ular tadqiqoti natijasiga ko‘ra, N o m o zg o h -l-ilk eneolit davriga, Namozgoh-2- o‘rta eneolit davriga , Namozgoh-3-so‘nggi eneolit davriga xosdir. Eneolit davrida sug'orma dehqonchilik va xonaki chorvachilik ibtidoiy xo‘jalikning asosini tashkil etgan. Download 17.79 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling