2- laboratoriya ishi turli manbalardan olib kelingan neftlarning bir –biridan farqli tomonlarini aniqlash. Neft mahsulotlarining tarkibidagi oltingugurtni aniqlash

Aniqlash usuli.
Neft mahsuloti benzinni taxlil qilish uchun 0,05dan 0,2gr gacha miqdorda namuna tarozida o`lchab olinishi kerak. Shu jarayonda ishlatiladigan chinnidan tayyorlangan qayiqcha vaznining o`lchab xatoligi 0,0002gr. ortmasligi lozim. Namuna qayiqchaning hamma qismlarida bir xilda tekis taksimlangan bo`lishi kerak, keyin qayiqchaga yaxshi maydalangan qo`shimcha tarzda 900 – 950 ⁰C da toblantirilgan qum solinadi.
Neft koksini yoqish vaqtida bunday qilish kerak emas. Tayyorlangan qayiqchaga kvarsdan tayyorlangan naycha o`rnatilib, pechning oldingi tomoniga o`rnatiladi. Tiqin orqali naychaning ochiq qismini tezda yopib uni vakum – nasosga ulaymiz. Nasos orqali havoni surish tezligi 500ml/min bo`lishi kerak. Qachonki pech temperaturasi 900 <sup>0</sup>C ga yеtganda yonish boshlanadi. Doimiy tarzda pechdan chikayotgan issiqlik qayiqcha tomon intila boradi. Namunaning to`la yonishi uchun 30 – 40 min. Isitish yеtarlidir. Shu vaqt o`tgandan keyin pech va vakum – nasos uchirilib, absorber ham ajratiladi. So`ngra 26ml distillangan suv bilan birlashtiruvchi kvars naycha tirsakli qismi yuvilib absorberga solinadi.
Bundan so`ng absorberni tarkibini o`yuvchi natriy eritmasi bilan 0,02n. Mikrobyuritka yordamida 8 tomchi aralashgan indikator tomizilib rangi to qizil- binafshadan ko`ng`ir yashil ranga kirguncha titrlaydilar. Xuddi shunday usul orqali neft mahsulotlarida tajribalar o`tkaziladi.
Tarkibidagi oltingugurtni quyidagi formula bilan xisoblanadi.(mass.%).

V -o`yuvchi natriyning 0,02n teng hajmi, tajriba uchun titrlashga sarflanadigan.
V<sub>1</sub> -tekshiriladigan tajriba uchun hajm, ml
0,00032 – 2li 0,02n.o`yuvchi natriy eritmasiga teng bo`lgan oltingugurt, gr.
G – neft mahsulotining namunasi, gr.
Joriy nazorat savollari:

1. 
   Neft va neft mahsulotlari tarkibidagi oltingugurt miqdori qanday aniqlash mumkin?
   
2. 
   Turli manbalardan olib kelingan neftlarning bir –biridan farkli tomonlarini qanday aniqlash mumkin ?
   
3. 
   Neft va neft mahsulotlari tarkibidagi oltingugurt miqdorini naychada yondirish uslubi bilan qanday aniqlash mumkin?
   

4. Neft va neft mahsulotlari tarkibidagi oltingugurt miqdorini naychada yondirish uslubida foydalaniladigan reaktivlar ?