2- laboratoriya ishi

Ishni bajarish tartibi:

1. 
   EXMni elektr tarmoqqa ulang va ishga tushiring.
   
2. 
   Qbasic.exe fayilini ochib, magnit.bas dasturini ishga tushuring.
   
3. 
   shift+ ni bosing.
   
4. 
   ekranda mashiqlar ketma-ketligi (menyu)paydo bo’ladi.
   
5. 
   Menyuda bajarilishi zarur mashiq tartib raqami tanlanib bosiladi.
   

1. 
   mashiq
   

1. 
   Bunda ekranda ixtiyoriy o’zgarmas “ ” tezlik bilan harakat qilayotgan electron traektoriyasi kuzatiladi (B=canst, E=canst).
   
2. 
   Klavyaturadagi ixtiyoriy tugmani bosib asosiy menyuga o’ting.
   
3. 
   2-mashiqqa o’tish uchun 2raqamini bosing.
   

2. 
   mashiq
   

1. 
   Tezliklar qiymatlali berilgan jadvaldan (magnit maydon o’zgarmas bo’lgan xol uchun ) ixtiyoriy tezlikni tanlang.
   
2. 
   Bunda EXM manitorida doimiy magnit maydon induktsiya vektori ( ) ga tik yo’nalishda ma’lum bir tezlik bilan tushayotgan elektronning xarakat traektoriyasi (aylana ) kuzatiladi
   
3. 
   Boshlang’ich tezliklar xar xil qiymatlar berib traektoriya radiusining o’zgarishini kuzating.
   
4. 
   Radius qiymatlarini manitorda koordinata o’klaridan foydalanib toping.
   
   
   

3. 
   mashiq
   

Asosiy menyuda 3 raqamini bosib 3-mashiqga o’ting
1.O’zgarmas boshlang’ich tezlikda ( =canst)traektoriya radiusining o’zgarishining magnit maydon induktsiya vektori ( ) bog’liqligini aniqlang.Traektoriya radiusini aniqlang.

4. 
   mashiq
   

1.2,3-mashiqlardan aylana radiusi eng katta, magnit maydon induktsiya eng kichik bo’lgan xolni(traektoriya tanlang)
2.Magnit induktsiya vektori (B)ni va boshlang’ich tezlik ( ) ni doimiy saqlagan xolda elektr maydon kuchlanganligini (E) oshirib borib traektoriya
o’zgarishini kuzating.
3.Ekranda to’g’ri chiziqli traektoriyaning paydo bo’lishi elektronga ta’sir qiluvchi kuchlar tenglashganida darak beradi.
bundan ekan.
4. tenglikdan “ ” ni topib (6) tenglamaga qo’yilsa ( )ni topish uchun ishchi formula xosil bo’ladi: =
5. Ishchi formulaga ekrandan o’lchab olingan E= xamda 2- va3-mashqlardan aniqlangan electron radiusining ( ), magnit induktsiya vektorining ( ) qiymatlarini qo’yib elektronning solishtirma zaryadi ( )ni toping va uni adabiyotlarda ma’lum bo’lga qiymati bilan solishtiring .