2-amaliy ish Jabranganlarga birinchi tibbiy yordam ko‘rsatish. Ishdan maqsad

Qon ketganda birinchi tibbiy yordam
Yordam berish sharoitlari va tibbiyot xodimininig malakasiga ko‘raqon oqishini tuxtatish vaqtinchalik yoki uzil- kesil bo’lishi mumkin.
Qon oqishini vaqtincha tuxtatish usullari.
- Bosib turuvchi bo‘glam- qo‘l oyoqni immobilizatsiya qilib bva balandga kutarib , bosib turuvchi bog‘lab quyiladi. Bunda jaroxatga doza bir necha qavat steril quyiladi va uninig ustidan maxkam bintlanadi yoki jgut quyiladi.
- Qulni bug‘imidan bukish-taqim, elka, son arteriyalari jarohatlanganida yuz beradigan qon oqishi ba’zan oyoq- qulni maksimal bukish yoki bo‘glam tortib quyish yo‘li bilan tuxtatiladi.
- Jarohatda tomirni bosib turish - qo‘lga steril qo‘lqop kiyiladi va jarohat spirt yoki yod bilan artiladi. Kursatkich barmoq jarohatga kiritiladi va sizib chiqayotgan qon tomirini bosib qon ketishi tuxtatiladi.
- Jarohatni tarang tamponlash- buning uchun tampon olinib, uni kornsang bilan birin-ketin va tarang qilib tuldirish orqali qon tuxtatiladi. Odatda bu usul burun jarohatlarida kuzatiladi.
- Qonab turgan tomirga qisqich qo‘yish – oyoq, qo‘l, chanoq, qorin bo‘shlig‘ida chuqur joylashgan tomirlardan oqayotgan qonni tuxtatish uchun qo‘llaniladi. Bunda jarohat orqali qisqich yoki kornsang kiritilib, qonayotgan qon tomirini qisib qon tuxtatiladi.
- Tomir bo‘ylab bosib turish – bu usulda ayrim yirik arteriyalardan oqayotgan qonni tuxtatish tomirni usha yirik arteriyalardan oqayotgan qonni tuxtatish tomirni usha tomir yaqinida joylashgan suyakka bosish yo‘li bilan amalga oshiriladi: umrov osti arteriyasini umrov suyagi ostida joylashgan nuqtadagi qovurg‘aga bosiladi. Uyqu arteriyasi barmoq bilan bo‘yin umurtqasininig kundalang usimtasiga, Son arteriyasi Pupart boylamidan pastroqqa kov suyagininig gorizontal suyagining tarmoG‘iga tarmoG‘iga bosiladi.
Jgut bog‘lash - bu arterial qon ketishi ni tuxtatishda asosiy usul xisoblanadi. Arterial qon ketishida jgut jarohatga nisbatan markaziy tomonga qo‘yiladi. Jgut solishdan oldin jgut solinadigan terini qisib qo‘ymaslik uchun oyoq yoki qo‘lga sochiq yoki bint uraladi. Jgutni cho‘zib o yoq atrofidan aylantiriladi ,jgut uchlari maxkamlanadi va jgut solingan vaqt yozilgan qog‘oz qistiriladi.
Jgut to‘g‘ri solinganida oyoqninig jgutdan chetrog‘idagi qismi oqaradi, jgutdan pastda puls yuqoladi qon oqishi tuxtaydi . Arteriyaga quyilgan jgut ko‘pi bilan 1.5-2 soat qoldirilishi mumkin.
Maxsus jgut bo‘lmaganda tasma, ro‘molcha, tizimcha kabilar ishlatiladi. Yasama jgutninig bosish kuchini oshirish uchun unga tayoqcha suqiladi va burash yol’i bilan qon oqishi uzil- kesil to‘xtatiladi.Venoz qon oqishida venoz jguti deb ataladigan jgut ishlatiladi. Uni shikastlangan joydan pastroqqa chamasi 6 soat muddatga solinadi va u qattiq tortilmaydi. Bunda oyoq yoki qo‘l ko‘karadi, arteriyada puls saqlanib qoladi , qon oqishi tuxtaydi.