2-Amaliy mashg‘ulot. Mavzu: Qobiq dasturlar. Xizmat ko‘rsatuvchi dasturlar (utilitalar) turlari va ulardan foydalanish. Qobiq-dastur

Faylni tez izlab topish
Fayl diskda joylashgan ixtiyoriy faylni topish uchun [Alt+F7] tugmalari bosiladi. So‘ng faylni izlash darchasi paydo bo‘ladi. Va izlanayotgan fayl nomi kiritiladi, so‘ngra [Enter] bosiladi. Fayl topilgandan so‘ng ruyxatga chiqaradi, bunda yunalish tugmalardan foydalanib ruyxatda faylni tanlab [Enter] tugmasi bosiladi. So‘ng bu faylni avtomatik ravishda kursor ajratib qo‘yadi. Fayl katalogda ixtiyoriy faylni tez izlab topish uchun [Alt] tugmasini bosib izlanayotgan faylning bosh xarflari kiritiladi. Xarflar kiritilganda faylni kursor ajratib qo‘yadi.
Boshqa katalokka tez o‘tish.
Bir diskdagi bir katalogdan boshqasiga o‘tish uchun [Alt+F10] tugmalarini bosish kerak. Natijada ekranda diskdagi kataloglar shaxobchasi namoyon bo‘ladi. Yunalish tugmalar bilan foydalanib kerakli katalogni tanlab [Enter] tugmasi bosilganda avtomatik ravishda tanlangan katalokga kursor o‘tib boradi. Katalog shaxobchasi oynasida katalogni tez topish uchun [Поиск] satrida katalogning birinchi ya’ni bosh xariflari kiritilganda kursor bu katalogni ajratib qo‘yadi. Agar bir xil katoglar bo‘lsa bunda [Ctrl+Enter] tugmalar yordamida keyingi katalokga o‘tish mumkin.
Disklar ruyxatini chap oynaga chiqarish uchun [Alt+F1] tugmalari bosiladi, o‘ng oynaga chiqarish uchun esa [Alt+F2] tugmalari bosiladi. So‘ngra yunalish tugmalari yordamida kerakli diskni ajratib [Enter] tugmasini bosish kerak.
Fayllarga atribut o‘rnatish.
Ajratilgan yoki to‘plamga kirgan fayllarga atribut o‘rnatish uchun [Ctrl+A] tugmalari yoki yukori tavfsiyanomadagi «Файл» bo‘limini tanlab ochilgan menyudagi «Атрибуты файлов» katorini tanlab [Enter] tumasi bosiladi. So‘ng «Атрибуты» nomli darcha paydo bo‘ladi. Bu darcha quyidagicha:
[ ] Толко для чтения (Read Only) – faqat o‘qish atributi.
[ ] Архивный (Archive) – arxivga joylashtirish uchun atribut.
[ ] Скрытый (Hidden) – yashirin atribut.
[ ] Системный (System) –sistemali atribut.
Bu darchasida yщэnalish tugmalardan foydalanib to‘rt burchak qavslarga o‘tib bo‘sh tugma (probel) bosiladi, natijada bu to‘rt burchak kavslarga [x] belgisi quyiladi. Agar takroran bo‘sh tugmasi bosilsa [x] belgisi yo‘qaladi. Atributlarni o‘rnatib yoki olib tashlangandan so‘ng [Tab] tugmasi yordamida «Установит» tugmasini tanlab [Enter] tugmasi bosiladi.