2 amaliy mashg‘ulot sharli tegirmon Hisobi Ishdan ko‘zlangan maqsad

3. Hisob tenglamalari.
Barabanning aylanishlar sonining tezligi.
Baraban bilan aylanayotgan sharlarning xar biriga tik pastga yo‘naltirilgan og‘irlik kuchi G va radius bo‘yicha yo‘nalgan markazdan qochuvchi P kuch ta’sir ko‘rsatadi.
2 -rasm.Barabannning aylanishlar tezligini xisoblash uchun sxema.
Ular
(2.1)
tenglamalar orqali xisoblanadi (2-rasm).
Bu erda: m- sharning vazni, kg; G- sharning og‘irlik kuchi, u mg ga teng, N;
g - og‘irlik kuchining tezlanishi, m/s²;  – sharning markazini aylanish burchak tezligi, rad/s; n – sharning aylanishlar tezligi soni, s^-1; υ – sharning aylanma tezligi, m/s.
Agar G=P bo‘lsa sharni ajrash sharti mavjud bo‘ladi;
; (2.2)
bundan 90⁰ dan 0⁰ bo‘lgan ajratish burchaklari uchun aylanishlar chastotasi n (c^-1) xisob tenglamalarini chiqarib olamiz.
(2.3)
α=0 bo‘lganda, tezliklarni kritik qiymati olinadi, bu xolatda sharlar barabandan ajralmasdan aylanib, foydali ishni bajarmaydi.
(2.4)
bu erda, D - qoplamali tegirmon barabanining ichki diametri, m. Nazariyada =54⁰ 40’ qiymatida tik proeksiyaning eng kattasi bo‘ladi (cos 54⁰ 40’) va uni tenglamaga qo‘ysak, optimal (maqbul) qiymatlar olamiz;
SHarli tegirmonlarning samaradorligi maydalovchi jismlar bilan barabanning to‘ldirilish darajasiga bog‘liq, u esa to‘ldirilish koeffitsienti k_z orqali ifodalanadi. To‘ldirilish koeffitsienti yuklangan qatlamni tinch xolatidagi ko‘ndalang qirqimini F barabanning ko‘ndalang qirqimiga nisbatidan topiladi yoki yuklanish vaznining uning barabandagi vazniga nisbatidan;
; ;
(2.6)
bu erda: m- maydalovchi jismlarining vazni, kg; R - qoplamali barabanning ichki radiusi, m; L- to‘siqlarning enining uzunligi, m; k_p – barabanning ishchi uzunligi, m; L_p - kameralar orasidagi to‘siqlarning eni, m; z - to‘siqlarning soni; D_b- qoplamasiz barabanning ichki diametri, m; k_p- maydalash jismlarning yumshatilish koeffitsienti (po‘lat sharlar va toshlar uchun k_p=0,575 po‘lat silindrlar uchun k_p=0,55); - maydalovchi jismlar zichligi (po‘lat uchun =7850 kg/m³; kremniy toshlari uchun =2600 kg/m³).
Maydalash jismlari kam bo‘lganda, (a) aylanish tezligi kritik qiymatidan bir necha barobar katta bo‘lganida xam, effektiv tuyishni ta’minlana olmaydi, chunki sharlarning etarli darajada tirkagichi bo‘lmay, ular sirpanib tushib, zarur balandlikka ko‘tarila olmaydi (3a-rasm).