2. Ballast koritasi plitasining hisobi

3.9. Qabul qilingan tо‘sin qovurg‘asi kengligi yetarliligini tekshirish
Tо‘sin kesimining ishchi balandligini taxminan belgilab olamiz:
, m. (3.30)
h₀≈0,85∙1,15=0,97 m
Qabul qilingan qovurg‘a kengligi yetarliligini quyidagi ifoda bilan tekshiriladi [9, 2.6-band]:
, m. (3.31)
b=965,95 /(0,3∙0,85∙17500∙0,97)=0.22 m
3.10. Qabul qilingan armaturani tо‘sin pastki belbog‘iga joylashtirish
Bir vertikal qatordagi armaturalar soni 8…10 tadan oshmasligi kerak.
Guruhdagi sterjenlar soni uchtadan bо‘lganida vertikal qatorlar oralig‘idagi sof masofa 6 sm dan kam bо‘lmasligi kerak [1, 3-band, 122]. Har 3...4 sterjendan sо‘ng vertikal qatorda, armatura “korotish”lari (kalta sterjenchalar) vositasida amalga oshiriladigan, bir diametrga teng bо‘lgan, bо‘sh oraliq qoldiriladi [1, 3-band, 122].
Armaturalash va armaturani tо‘sinning pastki belbog‘ida joylashtirish sxemalari 3.3...3.6-rasmlarda kо‘rsatilgan.
3.11. Tо‘sin kesimining ishchi balandligini aniqlash
Dastavval ishchi kesim о‘ta chо‘zilgan qirrasidan armaturadagi zо‘riqishlarning teng ta’sir qiluvchigacha bо‘lgan masofani aniqlash kerak [9, 22-b.]:
. (3.32)
a_s=
Kesimning ishchi balandligi [9, 22-b.] ifodasidan aniqlanadi.
=1,15- =1,02 m (3.33)
3.12. Tо‘sin о‘qiga tik kesimlarning mustahkamlik hisobi
Siqilgan belbog‘ tokchasining vutlar va qovurg‘alarni (vutlar balandligi chegarasidagi) e’tiborga olingan holda keltirilgan qalinligi hisoblab topiladi (3.3-rasm) [2, 10.2-band; 10, 4.7-band];
. (3.34)
h^’_f=(2,08∙0,19+0,3∙0,5+0,43∙0,3²)/2,08=0,28 m
Mazkur hisob-kitoblar konstruksiyani chegaraviy yuklar ta’sirida buzilishidan kafolatlaydi. Hisob-kitoblar chegaraviy muvozanat uslubi bо‘yicha tashqi yuklardan hisobiy zо‘riqishlarni chegaraviylari bilan taqqoslab olib boriladi [2, 10.2-band]. Hisob quyidagi nuqtai nazarga asoslangan: betonning chо‘zilishga qarshiligi nolga teng qabul qilinadi; betonning siqilgan sohasidagi zо‘riqish о‘qqa oid siqilishga hisobiy qarshiligi R_b bilan cheklanadi; betondagi siquvchi zо‘riqishlar epyurasi tо‘g‘ri tо‘rtburchak shaklidadir; armaturadagi chо‘zuvchi va siquvchi zо‘riqishlar birinchi guruh chegaraviy holatlar bо‘yicha hisoblarda R_S hisobiy qarshilik bilan cheklanadi [1, 3.55-band]. О‘ta sezilarli plastik deformatsiyalar namoyon bо‘lganida beton va armaturaning birdaniga buzilishi tahmin qilinadi [2, 10.2-band]. Betonning siqilgan sohasi balandligi [1, 3.62-band; 9, 2.7-band] ifodalari bо‘yicha aniqlanadi.
. (3.35)
x=330000∙0,02411 /(0,85∙17500∙2,08)=0,25 m.
Bunda quyidagi shart bajarilishi kerak [1, 3.61-band; 2, 10.2-band]:
; (3.36)
ξ=0,22/1,02=0,21
; (3.37)
ξ_u=0,88/[1+330∙(1-0,88/1,1)/500]=0,9962
, (3.38)
𝜔 =0,85-0,008∙17.5∙0,85=0,88.
bu yerda R_b – betonni siqilishga bо‘lgan hisobiy qarshiligi, MPa da olinadi.
; (3.39)
. (3.40)
(3.36) shartni tekshiramiz ξ=0,21<ξ_u=0,9962
xf bо‘lganida tо‘sin kesimi mustahkamligini quyidagi ifoda bilan tekshiriladi (3.1,b va 3.3,v-rasmlar) [1, 3.62-band; 2, 10.2-band]:
, (3.41)
M_u=0,85∙17500∙2,08∙0,22∙(1,02-0,5∙0,22)=2577,97 kN∙m
M_0,5l=2608,1 >M _u =2577,97
bu yerda M_u – beton siqilgan sohasi bilan qabul qiluvchi chegaraviy eguvchi moment.