2. Banklar hisob-operatsion apparatining tuzilishi. “Front ofis” va “Bek ofis”ga bo‟lingan buxgalteriya tuzilmasining xususiyatlari

 
 
 
 
 
 
 
 

---

53 
1-jadval. 
Aktiv hisobvaraq bo‗yicha operatsiyalarni aks ettiruvchi jadval 
Debet 
Summa 
Kredit 
Summa 
1. 
Kun boshiga bo‗lgan 
boshlang‗ich qoldiq (saldo) 
2. 
Mablag‗larning kelishi 
a) ....... 
b) ....... 
v) ....... 
3. 
Mablag‗larning kelishi 
bo‗yicha aylanmalar summasi 
(a+b+v) 
Kun oxiriga bo‗lgan qoldiq 
(1+3-5) 
.............
.... 
.............
.... 
.............
.... 
1. Mablag‗larning hisobdan 
chiqarilishi 
a) ........... 
b) ........... 
v) ............ 
5. Mablag‗larni hisobdan 
chiqarilish bo‗yicha 
aylanmalar summasi (a+b+v) 
......
............. 
......
............. 
......
............. 
Ushbu jadvalda ko‗rib turganimizdek, hisobvaraq ikki qismdan iborat bo‗lib, 
uning debetida kun boshiga bo‗lgan qoldiq aks ettirilgan (1). Kun davomida turli 
operatsiyalar bo‗yicha hisobvaraqqa kelib tushgan mablag‗lar (2) jamlanib ―debet‖ 
bo‗yicha aylanmalarni (3) hosil qiladi. Hisobvaraqdan tovarlar, xizmatlar va 
notovar oper
atsiyalar bo‗yicha to‗lovlar, ya‘ni mablag‗larning hisobdan 
chiqarilishi (4) hamda shu barcha to‗lovlar bo‗yicha umumiy aylanmalar (5) 
hisobvaraqning kredit tomonida aks ettirildi. Endi kun oxiriga bo‗lgan qoldiqni (6) 
topish uchun boshlang‗ich qoldiq summasiga kun bo‗yi kelib tushgan mablag‗lar 
bo‗yicha aylanmalar summasini qo‗shib, kun bo‗yi hisobdan chiqarilgan 
mablag‗lar yig‗indisini ifodalovchi aylanmalar summasini ayiramiz. Shunday qilib, 
aktiv hisobvaraq bo‗yicha kun oxiriga bo‗lgan qoldiq summasini hisoblab 
chiqarish mumkin.