2-боб. Ер ишлари технологияси ва механизациялаш § 10. Грунтларнинг ќурилиш ћоссалари


Download 3.39 Mb.
Pdf ko'rish
bet65/98
Sana18.11.2023
Hajmi3.39 Mb.
#1784689
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   98
Bog'liq
2.боб 10-26пр

§21.Грунт ташиш ишлари 
21.1. Транспорт турларининг таснифи ва уларни танлаш кўрсаткичлари 
Ќурилишда транспорт воситалари барча турдаги ишларда ќўлланилади, 
лекин улар ер ишларида ќўлланилишининг ўзига ћос хусусиятларга эгалиги 
транспорт воситаларида грунт ташишни алоћида курилиш жараёни деб 
карашни таќазо килади. 
Бу хусусият катта ћажмдаги грунт массалари нисбатан узок булмаган 
масофага кучирилишидан иборат, ваћоланки транспорт воситаларининг иши 
грунт иншоотининг тузилишига, курилиш майдонининг паст-баландлигига, 
ер ќазиш машиналарининг иш параметрларига узвий боглик. 
Барча ер ковлаш машиналари ва механизмлари (ер юмшаткич бундан 
мустасно) бир вактнинг узида ташувчи транспорт воситаси ћам эканлигини 
назарда тутиш лозим, уларнинг ёрдамида грунтларни ќуйидаги масофаларга 
кучириш мумкин: 
драглайн (умумий курилиш), тескари чўмичли
экскаваторлар билан - 20...25 м.гача 
тиркама скрепер билан -200…800 м.гача 
автоскрепер билан -3000 м.гача 
Грунтни транспорт воситалари билан ташиш зарурияти сув хужалиги 
курилиши шароитида йирик котлованлар ва чукур магистраль каналлар 
ковлашда; грунтни профилли кўтарма (сифатли тўкма, дамба, тўѓон) ва кайта 
кўмишга олиб борилганда юзага келади. Грунт ташишнинг ўзига хос 
схемалари 21.1.1-расмда кўрсатилган.
Сув хўжалиги ва мелиорация курилишида кўлланиладиган транспорт 
воситалари даврий ва узлуксиз бўлади. 
Даврий транспорт воситаларига рельсли - кенг ва тор изли, рельссиз -
автомобиль 
ва 
трактор, 
узлуксизларига 

гидравлик, 
конвейер 
(транспортерлар ёрдамида), осма транспорт воситалари киради. 
Грунт ташиш гидравлик воситалари (гидромеханизация), ќоидага кўра, 
грунтга гидравлик ишлов берилишида ва аћён-аћёнда механик ишлов бериш 


175 
билан кўшилган ћолда кўлланилишидан у курснинг тегишли булимида куриб 
чиќилади. 
21.1.1-расм. Грунт ташиш схемалари: 
а- рельссиз, даврий ишлайдиган транспорт воситаларида; б-лентали транспорёрда; в-
лентали транспорёрга оралиќ бункер орќали грунт солиш схемаси; г- грунтни лентали 
транспортёрдан ётќизиш жойига таќсимлаш схемаси; 1-грунт карьери; 2- тўѓри чўмичли 
экскаватор; 3- транспорт воситаси; 4-забойда грунт ташиш йўли; 5- карьердан чиќиш 
жойи; 6-грунт ташиш йўли магистрал участкаси; 7- йўлнинг тўкма устидан ўтган ќисми; 
8- тўкма; 9-кўчма грунт солиш бункери; 10-забойдаги лентали транспортёр; 11-магистрал 
транспортёр; 12- грунт тўкадиган транспортёр; 13-бульдозер; 14-эстакада. 
Осма транспорт воситалари жиддий тўсиќлар (дарё, ћаддан ташкари 
паст-баландликлар ва бошќалар) мавжуд булганда карьердан материалларни 
ташиш учун ќўлланилади. 
Грунт ташиш учун транспорт воситалари уларнинг техник-фойдаланиш 
кўрсаткичларига ва улар ќўлланиладиган шароитларга кура танланади 
(21.1.1-жадвал). 
Транспорт воситаларининг техник-фойдаланиш курсаткичларига юк 
кутариш кўрсатгичи (даврий транспорт воситалар учун), ћаракат тезлигининг 
имконияти, иш унумдорлиги, йўлларга талаблари (киялик чегараси, йўлнинг 
эгри жойларидаги радиуси чегараси, йўл копламаси ва бошкалар), транспорт 


176 
воситаларидан фойдаланиш ва йўл харажатлари, бошка юкларни хам ташиш 
имконияти, фойдаланишдаги соддалиги ва ишончлилиги киради. 
21.1.1-жадвал 

Download 3.39 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   98




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling