2-bob tortuv harakat tarkibining qoldiq resurslarini baholash bo‘yicha mavjud usul va yondashuvlar tahlili

2-BOB bo‘yicha xulosalar
Foydalanish jarayonida asosiy ramasiga, uskunali kuzov og‘irligining statik yuklamasi, tortuv (tormozlanish) kuchi va tortuv dvigatellarining momenti reaksiyasi va og‘irligidan tashqari katta dinamik vertikal va gorizontal yuklamalar ham ta’sir ko‘rsatadilar. Asosiylar ramalari xususiyatlaridan biri ularning o‘zgaruvchan zo‘riqishlar ta’sirida ishlashi bo‘lib, shunga bog‘liq ravishda ular toliqish mustahkamligiga ham hisoblanishi lozim. Hisob-kitobning ustuvor shakli tekshiruv hisobi bo‘lib, u mustahkamlik zaxirasi koeffitsientini aniqlash bilan bog‘liq. Bunday hisob-kitoblarni amalga oshirish uchun amaldagi statik va dinamik zo‘riqishlar qiymatlariga ega bo‘lish kerak. Statik zo‘riqishlar barcha asosiy yuklamalar: uskunalar o‘rnatilgan kuzov massasi, tortuv va tormoz kuchlanishlari, egri yo‘lga kirishdagi kuchlanishlardan iborat.
Asosiylar ramalarining mustahkamlik va massa ko‘rsatkichlari qator konstruktiv va texnologik omillar bilan aniqlanadi. Bu – birinchi navbatda asosiyning tanlab olingan prinsipial sxemasi bo‘lib, u uning ramasiga ta’sir qiladigan kuchlar tizimini belgilab beradi; rama yuk tushadigan asosiy elementlari va ushbu elementlarning bir-biri bilan ulanishining konstruktiv ijrosi, shuningdek zo‘riqishlarning yo‘l qo‘yiladigan darajasi. Asosiy ramasiga ta’sir qiladigan tashqi statik kuchlar qiymatlari va joylari teplovozning massa va tortuv ko‘rsatkichlari, kuzovning asosiychaga tayanchlari, tortuv kuchini asosiycha ramasidan uzatish uzeli konstruksiyalari, shuningdek tayanch reaksiyalarining joylashuvini belgilab beradigan ressorali osma tizimi konstruksiyasiga bog‘liq. Hisobiy sxemani tuzish jarayoni hisob-kitoblarning eng mas’uliyatli bosqichi bo‘lib, chunki eng kichik noaniqliklar ham bu bosqichda konstruksiyaning zo‘riqqan-deformatsiyalangan holatining hisob-kitobi natijalarida aks etishi mumkin va uning qattiqligi va mustahkamligini baholashda xatolarga olib kelishi mumkin.
Ushbu konstruktiv elementlar o‘zgaruvchan zo‘riqishlar ta’siriga duch kelganligi sababli toliqish darzlarining mo‘rt darzga o‘tib ketishi bilan bog‘liq muddatidan avval emirilishining oldini olish talab etiladi. Payvandli konstruksiyalardan foydalanish tajribasi ko‘rsatishicha, ularning emirilish o‘choqlari – asosan konstruktiv, texnologik nuqsonlar yoki ular foydalanish tufayli kelib chiqqan, nisbatan kichikroq darzsimon nuqsonlar bo‘lib keladi.
Texnologik nuqsonlarga ega bo‘lgan ulanmalardagi chegaraviy (o‘ta yuqori) yo‘l qo‘yiladigan zo‘riqishlar bu kabi konstruksiyalar uchun toliqish darzlarining, ular chuqurligi 2...3 mm bo‘lgan boshlang‘ich rivojlanish bosqichi bo‘yicha aniqlanishi lozim. Toliqish emirilishining ushbu mezonini qo‘llash uchun qalinligi 14…16 mm dan katta bo‘lgan konstruksiya elementlari uchun asosli deyish mumkin.