1-Mavzu: mavzu. Bolalar psixologiyasi va psixodiagnostikasi fanining
predmeti.
Reja:
1. Bolalar psixologiyasi fanining predmeti, maqsadi va vazifalari.
2.Bolalar psixologiyasi fanining asosiy kategoriyalari
3. Bolalar psixologiyasi fanining boshqa fanlar bilan aloqasi.
4. Bolalar psixologiyasi: nazariya va amaliyot
Tayanch tushunchalar: Ontogenez,
filogenez, sensor, senzitivdavr,
kognitsiya, kognitiv rivojlanish, yosh dinamikasi, metod, tamoyillar.
1. Bolalar psixologiyasi fanining predmeti, maqsadi va vazifalari.
Bolalar psixologiyasi – psixologiya fanining aloxida tarmog‘I bo‘lib,
u turli
yosh davrlarida bola psixik taraqqiyotining qonuniyatlarini,
shuningdek, bir yosh
bosqichidan boshqasiga o‘tish qonuniyatlarini o‘rganadi.
Bolalar psixologiyasi fanining asosiy e’tibori tugilgandan yetuklik davrigacha
inson psixikasi va ongining qanday rivojlanishiga qaratilgan. D.B.Elkonin
yozganidek, bola jamiyat a’zosi va shaxs
sifatida shakllanib borar ekan, uning
psixikasi rivojlanib, olamni aks ettirish qobiliyati go’daklikdan yetuklik davrigacha
murakkablashib va takomillashib boradi. Ushbu jarayonning o’ziga xos
xususiyatlari, uning qonuniyatlarini bolalar psixologiyasi tadqiq etadi. Bola
rivojlanishining turli tomonlarini xar xil fanlar o‘rganadi:
Tyg‘ilgandan yetuklik davrigacha bola psixik taraqqiyotini o’rganish esa
psixologik bilimlarning maxsus soxasi –bolalar psixologiyasining zimmasidadir.
Chunki bolalar psixologiyasi bola psixik
tarakqiyotining konuniyatlari,
rivojlanishniig turli bosqichlarida bola psixikasiga xos xususiyatlar xakidagi fandir.
L.F.Obuxova ta’kidlaganidek, bolalar psixologiyasi fanining predmeti tarixan
uzgarib borgan.
Bugyngi kunda bolalar psixologiyasi fanining predmeti ontogenezdagi psixik
anatomiya
etnografiya
gigiena
fiziologiya
oliynervfaoliyatifizio
logiyasi
tarakqiyotning
umumiy konuniyatlarini, yosh davrlarini,
bir yosh davridan
boshqasiga utishsabablarini aniklashdan iborat Agar pediatr bolalarning jismoniy
salomatligi bilan shug’ullansa, bolalar psixologi bola psixikasining kanchalik turri
rivojlanayotgani va faoliyat kursatayotganini, bordi-yu, bu sohada kamchilik bulsa,
uni nimaning xisobiga kompensatsiyalash mumkinligini o’rganadi.
Xozirgi kunda bolalar psixologiyasi fani predmetining
kengayib borishi
kuzatilmoqda. Bu xodisa bolaning xomila davridagi rivojlanishini tobora chuqurroq
o’rganish natijasida ruy bermoqda.