2-laboratoriya ishi mavzu: Triggerlar va registr sxemasini ishlash tamoyilini o’rganish Ishdan maqsad: rs, D

Sinxron RS-trigger. Elementar asinxron RS-triggerli yacheykalar - turli 
kombinatsion qurilmalarning asosi bo„lib hisoblanadi. Ular qatoriga hisoblagichlar, 
registrlar va chastota bo„luvchilari kiradi. Bu qurilmalarda takt signali yoki 
sinxronlash signali deb ataluvchi maxsus signal yordamida avval kiritilgan 
maTumotni chiqishga uzatish va keyingi xotira yacheykasiga yozib qo„yish kerak. 
Bunday rejimni amalga oshirish uchun RS-trigger qo„shimcha C (clock) takt kirishi 
bilan to„ldiriladi, va u sinxron trigger deb ataladi. 
Sinxron trigger ham maTumot, ham takt kirishlarida signal mavjud 
bo„lgandagina o„z holatini o„zgartiradi. Bunda sinxron trigger takt impulsining 
cho„qqisi, fronti yoki kesishi bilan boshharilishi mumkin. Impuls fronti yoki kesishi 
bilan o„z holatini o„zgartiradigan trigger kirishlari dinamik kirishlar deb ataladi. 
Agar trigger cho„qqiga etgan, ya‟ni katta uzanlikka ega bo„lgan signal bilan 
boshharilsa, bunday kirish statik deb ataladi. 
Sinxron RS-trigger asinxron trigger va ikkita HAM-EMAS elementidan 
tashkil topgan bo„lib, shular tufayli mantiqiy bir signali bir vaqtni o„zida C takt 
kirishiga va S yoki R ma‟lumot kirishlaridan biriga berilgandagina trigger o„z 
holatini o„zgartiradi. Sinxron RS-trigger tuzilma sxemasi va uning shartli belgisi 
mos ravishda 4.6-a va b rasmlarda keltirlgan. 
C, S va R to„g„ri kirishlarga ega bo„lgan trigger uchun ishlash qoidalari 
o„tishlar (haqiqiylik) jadvali yordamida ifodalanadi (4.3- jadval). Ko„rinib turibdi-

---

ki, kirishlar soni 3 ta bo„lganda, C, S va R kirish signallarining kombinatsiyasi 8 ga 
teng. 
4-jadvaldan kelib chiqib, takt kirishida “1” signali bo„lmaganda ma‟lumot 
kirishlarining ixtiyoriy kirish signali kombinatsiyasida RCS- trigger avvalgi 
ma‟lumotni eslab turish rejimida ishlaydi. Kirish signallarining S=R=C=1 
kombinatsiyasi mumkin emas, chunki bu holda, asinxron triggerning S' va R' 
kirishlarida bizga ma‟lum bo„lgan S'=R'=0 man etilgan kombinatsiya hosil bo„ladi. 
4-jadval 
Bu yerda, S' = CS, R' = C R. 
4-javdalni qo„llagan holda, sinxron RCS-trigger ishini ifodalovchi 
minimizaciyalangan MAF hosil bo„ladi