2-laboratotiya mashguloti

2-rasm. Eyilishini aniqlash МT-393 qurilmasi 
Mashinaning ikki ish rejimi ko’zda tutilgan: uzluksiz va davriy. 
Polzunni ilgarlanma qaytma xarakati 30…100 mm chegarasida suriluvchi 
tayanchlar 12 va 13 ni sozlash bilan beriladi. Sinov boshlashdan oldin elastic 
elementlar tarirovka qilinadi. Tutqichdagi 8 kontur namunalar yagona ishqalanish 
yuza xosil qilish uchun mashina komplektida beriladigan maxsus moslamada 
ishlab moslanadi.
Mashina o’zgartiriluvchi elastic elementlar to’plami, namuna tutqichlar, 
shuningdek o’zgartiriluvchi yuklar bilan komplektlangan, namunalarni 200 C 
gacha temperature sinash uchun termokamera 11, qizdirgich 3, polzundagi 
qizdirgich 14 bilan ta’minlangan.

---

 
3-Rasm. SМТ-2 tribometri 
SМТ-2, diskli mashina turli materiallarning o’zaro qoplanish koefitsentini 
no’lga yaqin bo’lganda ishqalanish kaefitsentini va yeyilish jadalligini aniqlash 
uchun mo’ljallangan. 
4-rasm. Eyilishini aniqlash SМТ-2 mashinasi:a-prinsipial sxemasi; b-
na’munalarni o’rnatish 
 
Yeyiluvchi yuza 9 (metal disk, setka va x. k) 10-diskka maxkamlanadi (4-rasm). 
Disk aylanma xarakatga ponatasmali uzatma 13 va ikki bosqichli tezliklar qutisi 16 
orqali tezlikni oxista o’zgartiruvchi o’zgarmas to’k elektrodvigateli 14 dan 
keltiriladi. 11-muftani 15-tutqich bilan qo’shib kerakli ishni tezliklar diapazoni 
o’rnatiladi. Bunda cherviyakli ilashma 12 ni tashlab o’tuvchi to’g’ri uzatmaga eng 
kichik ishqalanish momenti diopazoni to’g’ri keladi. Uchta barmoqsimon namuna 
8 bir biriga 120
0
burchak ostida sangali tutqich 7 ga maxkamlanadi. Tutqich esa 6 
vint va konussimon 18 uzatma yordamida turli ishqalanish radiuslariga surilishi 
mumkin. Disk 17 tutqich 7 bilan sharikli yo’naltiruvchi 19 bo’ylab 22 – karetkaga 
nisbatan ilgarilanma xarakatlanuvchi qo’zg’aluvchi korpus 21 dagi val 20 ni 
sharikli padshivniklariga o’rnatiladi. 24 tutqichni burash orqali karetka disk 10 ga 
yaqinlashadi yoki undan uzoqlashadi. Sinov jarayonida namunalar 23 tayanch 
sharikli podshibnigi orqali membranali pnevmatik uzatma 1 bilan siqiladi. Xosil 
bo’lgan ishqalanish momenti, 3 – richag va sozlovchi qurilma 2 yordamida, 
ko’rpusga bikr maxkamlangan tarirovkalangan elastic element 4 bilan qabul 
qilinadi. Chiziqli yeyilishni o’lchash uchun induktiv datchik 5 xizmat qiladi, 
ishqalanish zo’nasidagi temperaturani o’lchash uchun esa mashina olti ta 
termopara o’rnatish imkoniyatiga ega. МДП-1 mashinasining pulti unifikatsya 
qilingan bo’lib, МФТ-1 mashinasidagi apparatura bilan jixozlangan va xuddi 
shunday imkoniyatlarga ega.

---