2-маъруза (4 соат)

TOSHKENT DAVLAT AGRAR UNIVERSITETI
O‘simliklar himoyasi, agrokimyo va tuproqshunoslik fakul`teti
AGROKIMYO VA TUPROQSHUNOSLIK KAFEDRASI

TUPROQSHUNOSLIK VA AGROKIMYO FANI

M A V Z U:

O‘g‘itlar haqida tushuncha. Azotli o‘g‘itlar.

R E J A :

• Og`itlar haqida tushuncha
• Azotli o`g`itlar
• Azotning o`simliklar uchun ahamiyati
• Azotning tuproqdagi miqdori va o`zgarishi

O`g`itlar haqida tushuncha

Tarkibida o`simlik uchun zarur oziqa moddalarni tutuvchi va dehqon tomonidan tuproqqa kiritiladigan moddalar O`GITLAR deyiladi.

O`g`itlar haqida tushuncha

O`G`IT
MINERAL
ORGANIK (mahalliy)

O`g`itlar klassifikasiyasi

Mahalliy o`g`itlar

Mahalliy sharoitlarda (M: Fermer xo`jaligida) tayyorlanib, dalaning o`zida ishlatiladigan o`g`itlar mahalliy o`g`itlar hisoblanadi.

Mahalliy o`g`itlar

Mahalliy oʻgʻitlar - bevosita xoʻjaliklarning oʻzidan chiqadigan oʻgʻitlar.

Ularga: goʻng , goʻng shaltogʻi, koʻpgina organik moddalar, jumladan, oʻsimlik qoldiqlari, xoʻjalik chiqindilari va boshqalardan tayyorlangan turli kompostlar kiradi. M.O`-lar tuproqning fizikkimyoviy va biologik xossasini yaxshilaydi. Uning suv shimishini, fosfatlarning eruvchanligini oshiradi, suvda eriydigan tuzlar migrasiyasini kamaytiradi, oziq elementlarini yuvilishdan saqlaydi.

Mineral o`g`itlar

Mineral oʻgʻitlar - tarkibida oʻsimliklar uchun zarur oziq elementlari boʻlgan anorganik moddalar, asosan, tuzlar. Deyarli barcha Mineral oʻgʻitlar agronomik rudalardan kimyo sanoatida ishlab chiqariladi. Shuningdek, tabiiy tuzlar, natriyli selitra (chili selitrasi), sanoat chiqindilari ham ishlatiladi. Min.oʻ. 19-asrdan tarqala boshlagan. 20-asr oʻrtalaridan Min.oʻ.ni ishlab chiqarish va qoʻllash tez oʻsdi.