2-Ma’ruza Avtomatik boshqarish prinsiplari. Funksional va struktura sxemalari Reja

2-Ma’ruza
Avtomatik boshqarish prinsiplari. Funksional va struktura sxemalari
Reja:
1. Avtomatik boshqarish sistemalari vazifalari: stabilizatsiya, programmali boshqarish, kuzatish, o‘z-o‘zini rostlash.
2. Avtomatik boshqarish prinsiplari: qattiq boshqarish, toydiruvchi ta’sirni kompensatsiyalash, og‘iщ prinsipi, kombinatsiyalashgan prinsip.
Maqsadi:
Avtomatik boshqarish sistemalari vazifalari: stabilizatsiya, programmali boshqarish, kuzatish, o‘z-o‘zini rostlash, avtomatik boshqarish prinsiplari: qattiq boshqarish, toydiruvchi ta’sirni kompensatsiyalash, og‘iщ prinsipi, kombinatsiyalashgan prinsiplar bilan tanishtirish
Mavzuni va alohida savollarni o‘rganish uchun foydalanilgan va tavsiya etilgan adabiyotlar ro‘yxati:
1. Anximyuk V.P. – «Teoriya avtomaticheskogo upravleniya». Minsk; Vыsshaya shkola, 1979g, s.350.
2. «Teoriya avtomaticheskogo upravleniya» - ch.1., pod.red., prof. A.V. Netushina M., «Vыsshaya shkola», 1975g., s.400.
3. Sbornik zadach po teorii avtomaticheskogo regulirovaniya i upravleniy (pod.red. Besekarskogo V.A., M., «Nauka», 1978g., s.512).
4. Zadachnik po teorii avtomaticheskogo upravleniya – M., «Energiya», 1971g., s.380 (pod.red. A.S.SHatalova)
5. YUrevich E.I. – «Teoriya avtomaticheskogo upravleniya» - L., «Energiya», 1979g.
6. Metodicheskaya ukazaniya k prakticheskim zanyatiyam po kursu «Teoriya avtomaticheskogo upravleniya (spets Karimov X.G. Azizov A. spets. TashDTI, 1990).


Avtomatik boshkarish prinsiplari
Boshqarish ob’ektini bilgan holda, avtomatik boshqarish sistemasini qurish uchun biz qanday maqsadda va qanday usullar bilan ob’ektni boshqarish, boshqarish sistemasi oldida qo‘yilgan masalalarni bilishimiz zarur. Avtomatik boshqarish sistemalari tomonidan hal qilinadigan masalalarni quyidagicha guruhlarga bo‘lish mumkin.
1. Stabilizatsiya. Bu holda ob’ektni xarakterlovchi u yoki bu kattaliklarni berilgan aniqlikda ushlab turish zarur.
2. Programmani boshqarish. Bu holda boshqariladigan kattalikning o‘zgarish qonuni oldindan ma’lum va boshqarish sistemasi operatori tomonidan beriladi.
3. O‘zgarish qonuniyati oldindan ma’lum bo‘lgan kattalik o‘zgarishini kuzatish. Bu holda boshqariladigan kattalik berilgan aniqlik bilan o‘lchanadigan kattalik o‘zgarishlarini aks ettirishi lozim. Bunday boshqarish sistemalari kuzatuvchi sistema deyiladi.
4. Mustaqil moslashuvchi sistemalar.