2-Ma’ruza. Идеал газ конунлари, ҳолат тенгламалари ва термик коэффициентлар

2-Ma’ruza. Идеал газ конунлари, ҳолат тенгламалари ва термик коэффициентлар

• REJA
• 1. Boyl - Mariott qonuni.
• 2. Gey - Lyussak qonuni.
• 3. Sharl qonuni.
• 4. Hajmiy nisbatlar qonuni.
• 5. Avogadro qonuni va undan kelib chiqadigan xulosalar
• 6. Gazlarning nisbiy zichligi.
• 7. Parstial bosimlar qonuni. Gazlar aralashmasi-ning tarkibiy qismlari konstentrastiyasini turli xil ifodalash usullari

Boyl - Mariott qonuni

• Makroskopik jismlar holatining harorat o’zgarmay turadigan sharoitidagi o’zgarish jarayoniga izotermik jarayon deb ataladi.
• Boyl - Mariott qonuni - o’zgarmas haroratda gazning bosimi hajmiga teskari proporstional bo’ladi.

Gey - Lyussak qonuni

• Termodinamik sistema holatining bosimi o’zgar-may turadigan sharoitdagi o’zgarish jarayoniga izobarik jarayon deyiladi.
• Gey - Lyussak qonuni - o’zgarmas bosimda gazlarning hajmi haroratga tug’ri proporstional bo’ladi.

Termodinamik sistema holatining hajm o’zgarmay turadigan sharoitdagi o’zgarish jarayoniga izoxorik jarayon deyiladi.

• Termodinamik sistema holatining hajm o’zgarmay turadigan sharoitdagi o’zgarish jarayoniga izoxorik jarayon deyiladi.
• Sharl qonuni - hajm o’zgarmas bo’lganda harorat bosimga to’g’ri proporstional. V=const;

• Sharl qonuni

• Hajmiy nisbatlar qonuni

Gazlar aralashmasining tarkibini turlicha ifodalash mumkin:

• Gazlar aralashmasining tarkibini turlicha ifodalash mumkin:
• A) Hajmiy ulushlarda – hajmiy ulush bu gazlar aralashmasining 100 hajmidagi egallagan hajmi.
• Gazlar aralashmasining hajmiy birliklarda (1 m3, 1 l yoki 1 ml da) gi massa miqdori.
• B) Massa ulushlarda – bu gazlar aralashmasining 100 og’irlik qismidagi har bir gazning massa miqdori.
• S) mol ulushlarda – bu gazlar aralashmasida bir gazning mol miqdori-ning gazlarning umumiy miqdoriga nisbatiga tengdir.

Gazlarning nisbiy zichligi

• Gazlarning nisbiy zichligi - biror gazning boshqa gazdan necha marta og’ir ekanligini ko’rsatadi.

Parsial bosimlar qonuni

• gazlar aralashmasining umumiy bosimi ayrim-ayrim gazlarning parstial bosimi yig’indisiga teng:
• P = P1 + P2 + P3 + P4 + …. + Pn
• P – gazlar aralashmasining bosimi; P1, P2, P3, P4 … + Pn – ayrim gazlarning parstial bosimi. Bu qonun Daltonning parstial bosimlar qonuni deb ataladi.
• Aralashmadagi gazning parstial bosimi aralashma egallagan hajmda shu gazning yolg’iz o’zi ko’r-satadigan bosimiga teng.

Mendeleev - Klapeyron qonuni- istalgan sharoit uchun gazlarning parametrini va miqdori, massasi va molekulyar massasini topishga bag’ishlangan

Эътиборларингиз учун раҳмат!!!

• Эътиборларингиз учун раҳмат!!!