2-Ma’ruza To’gri chiziq. To’g’ri chiziq kesmasining orthogonal proeksiyalari. Umumiy va xususiy vaziyatdagi to’g’ri chiziqlar. Reja

2-Ma’ruza
To’gri chiziq. To’g’ri chiziq kesmasining orthogonal proeksiyalari.
Umumiy va xususiy vaziyatdagi to’g’ri chiziqlar.
Reja:

1. 
   To’g’ri chiziq.
   
2. 
   To’g’ri chiziq proeksiyasining ortogonal proeksiyalari.
   
3. 
   Umumiy vaziyatdagi to’g’ri chiziqlar.
   
4. 
   Xususiy vaziyatdagi to’g’ri chiziqlar.
   

To`gri chiziq eng oddiy geometrik figura xisoblanadi. Ikki nuqta orasidagi eng qisqa masofa to`gri chiziq kesmasini beradi. To`gri chiziq ikki nuqta orqali aniqlanishiga ko`ra, epyurda to`g`ri chiziqlning proektsiyalarini yasash uchun nuqtalarning bir nomli proektsiyalarini o`zaro tutashtirish kerak. To`g`ri chiziq Н, V va W proektsiya tekisliklariga nisbatan ikki xil, ya`ni umumiy va xususiy vaziyatda joylashishi mumkin. (3.1-chizma)

3.1-chizma
Agar fazodagi to`g`ri chiziq uchchala proektsiya tekisliklariga nisbatan ogma ravishda joylashgan bo`lsa bunday to`g`ri chiziq umumiy vaziyatdagi to`g`ri chiziq deyiladi.
Agar fazodagi to`g`ri chiziq proektsiya tekisliklaridan biriga parallel eki perpendikulyar bo`lsa, bunday to`g`ri chiziq xususiy vaziyatdagi to`g`ri chiziq deyiladi. Proektsiya tekisliklarida etgan to`g`ri chiziqlar ham shu guruhga kiradi.
Umumiy vaziyatdagi to`g`ri chiziqning proektsiyalari
Umumiy vaziyatdagi to`g`ri chiziq kesmasining to`g`ri burchakli proektsiya hamma vaqt o`zidan qisqa bo`ladi, ya`ni [ab]<[АВ]; [а^/b^/]<[AВ]; [а^/b^/]<[АВ].(3.2,3.3-chizmalar)

3.2-chizma

3.3-chizma
Geometrik figuralarning belgilanishiga muvofiq to`g`ri chiziqlar а, b, с va boshqa yozma xarflar bilan belgilanadi. Agar to`g`ri chiziqlar chegaralangan bo`lsa, uchun xolda АВ, CD, EF ... tarzida belgilanadi. To`g`ri chiziqning barcha proektsiyalar tekisliklaridagi ortogonal proektsiyalari to`g`ri chiziq bo`ylab proektsiyalanadi. Shuning uchun to`g`ri chiziqning proektsiyalar tekisliklaridagi proektsiylarini uning bir- biridan farqli ikki ixtiyoriy nuqtasining proektsiyalari aniqlaydi.