2-Mavzu: Axborot kompyuter texnologiyalarini tadbiq qilishning texnik vositalari reja

Tashqi xotira

Qattiq disk Videoadapter
Monitorning ishini maxsus plata boshqarib, uni videoadapter yoki videokarta deb ataydilar. Birinchi kompyuterlarda videokarta bo`lmagan. Tezkor xotirada ekran uchun xotiradan joy ajratilib, unga protsessor tasvir haqida ma’lumot kiritgan. Monoxrom monitorlardan rangli monitorga o`tgandan va ekran imkoniyatlari ortgandan so`ng, grafik ma’lumotlarga videoxotiradan joy yetmay qoldi, protsessor esa tasvirlarni qayta ishlashga ulgirmadi. Ekranni boshqarishga taaluqli barcha operatsiyalar alohida bir blokka o`tkazildi – bu videoadapterdir.
Videoadapter alohida plat ko`rinishida bo`lib, sistema plataning ma’lum bir slotiga o`rnatiladi (hozirgi zamon ShK bu AGP slotidir). Videoadapter videokontrollyor, videoprotsessor va videoxotira funktsiyalarini bajaradi.
ShK lar paydo bo`lgandan boshlab videoadapterlar o`zgarib bordi:

• MDA (Monochrom Display Adapter) – monoxrom,

  
  

• CGA (Color Graphics Adapter) – 4 xil rangli,

  
  

• EGA (Enchanced Graphics Adapter) – 16 xil rangli,

  
  

• VGA (Video Graphics Array) – 256 xil rangli,

  
  

• SVGA (Super VGA) – 16,7 mln. xil ranggacha.

  
  

Hozirgi kunda IBM PC kompyuterlari asosan SVGA monitorlari bilan, NOTEBOOK lar esa suyuqkristalli monitorlar bilan ta’minlangan.

Super kompyuterlar Katta kompyuterlar Mini kompyuterlar Shaxsiy kompyuterlar Noutbuk kompyuterlar Sistema bloki – Mikroprotsessor

Tezkor xotira Doimiy xotira Kesh xotira. Videoxotira. Shinalar

Tashqi xotira

Qattiq disk Videoadapter

Klaviatura



Klaviatura – bu kiritish qurilmasi bo`lib, matnli, raqamli, simvolli ma’lumotlarni hamda boshqaruv buyruqlarini kiritish uchun xizmat qiladi. Monitor va klaviatura foydalanuvchining oddiy interfeys kombinatsiyasini ta’minlaydi: klaviatura yordamida kompyuter tizimi boshqariladi, monitor yordamida esa natijalar olinadi.
Klaviatura ShK ning asosiy standart qurilmasi bo`lgani uchun uning asosiy funktsiyalarini boshqaruvchi maxsus tizim dasturlar (drayverlar) talab qilinmaydi. Klaviatura bilan ishlashga kerak bo`lgan dasturiy ta’minot doimiy xotiraning mikro sixemasida joylashgan. Shuning uchun ham, ShK ishga tushirilishi bilan klavish bosilsa tasir etadi. Klaviaturasiz kompyuterda xususan, operatsion sistemasida ishlab bo`lmaydi. Ular yordamida operatsion sistemaga va uning boshqaruvi ostida ishlaydigan dasturlarga buyruqlar, shuningdek, bu dasturlarga kerak bo`lgan ma’lumotlar kiritiladi. Standart ShK larda klaviatura alohida bir konstruktiv blokdir, prototip ShK larda esa korpusning bir qismidir.

Klaviatura tugmachalar soni va joylashishiga ko`ra turli xil kompyuterlarda har xil bo`lishi mumkin, lekin ularning vazifasi o`zgarmaydi. IBM PC klaviaturalari ikki xilda ishlab chiqariladi: 101 va 105 klavishli. Hozirgi paytda klaviaturalarning quyidagi turlari ishlab chiqarilmoqda:

•