2-Мавзу: “Дастурий таъминотни тестлаш ва текшириш” фанига кириш (Давоми)

---

2-Мавзу: “Дастурий таъминотни тестлаш ва 
текшириш” фанига кириш (Давоми)
Режа:
1.
Дастурий таъминот верификацияси; 
2.
Дастурий таъминот валидацияси; 
3.
Дастурий таъминотни тестлаш турлари. 

---

Тестлаш жараёни билан боғлиқ бўлган баъзи бир тушунча ва 
таърифлар  
 
Тестлаш – дастурий таъминотдаги хатоликни аниқлаш мақсадида 
амалга ошириладиган жараён. 
Тест маълумотлари – тизимни текшириш учун фойдаланиладиган 
кириш маълумотлари. 
Тест кейс – тизимни текшириш учун кириш ва унга мос кутилаётган 
чиқиш қийматлар мажмуаси; 
Яхши тест кейс – бу дастурий таъминотдаги хозиргача аниқланмаган 
хатоликларни аниқлаш эхтимоллиги юқори бўлган тест кейс.
Мувофаққиятли тест – бу дастурий таъминотни текшириш 
жараёнида илгари аниқланмаган хатоликларни аниқловчи тестдир.
Хатолик - бу дастурий таъминотдаги ички нуқсон бўлиб, мазкур 
дастурдан дойдаланиш нотўғри натижаларга олиб келади; 
Рад қилиш – дастурий таъминотдаги нуқсонлар натижасида 
кутилмаган натижага олиб келадиган тизимни башорат қилиб 
бўлмайдиган ҳолати. 

---

Верификация қилишда ДТ ишлаб чиқиш ва кузатиш жараёнида 
артефактларни бошқа олдин яратилган ёки фойдаланилган 
артефактларга 
мослиги, 
мазкур 
артефактларни 
қоида 
ва 
стандартларга мослигини текширади. Хусусан, верификация қилишда 
ДТ стандартларга, Техник топшириққа мослиги текширилади, 
ечимлар, дастур коди, фойдаланувчи хужжатлари ва ДТни 
функциялари текширилади.
Верификация ва валидация 

---

ДТ валидациясида ДТ ишлаб чиқиш ва уни кузатишдаги 
артефактларининг 
мазкур 
ДТдан 
фойдаланувчилар 
ва 
буюртмачилар талаб ва эҳтиёжларига мослиги текширилади. 
Мазкур талаб ва эҳтиёжлар кўпинча хужжатлаштирилмаган 
бўлади. Агар талаблар хужжатлаштирилган бўлса, у ҳолда бу 
талаблар артефакт бўлиб ҳисобланади. Шулардан келиб чиққан 
ҳолда, 
валидация 
верификацияга 
нисбатан 
камроқ 
шакллантирилган фаолият ҳисобланади. Валидация ҳар доим 
буюртмачилар вакиллари, фойдаланувчилар, предмет соҳасининг 
бизнес-аналитиклари ёки экспертлар ва бошқа манфаатдор 
шахслар иштирокида ўтказилади.  

---

---

Дастурий таъминотни тестлаш турлари 

Unit
Testing: 
 Қисм тизим
(модул, компонента) мустақил равишда тестланади;
 
 ДТ и/ч лар орқали амалга оширилади; 
 Мақсад: Қисм тизим тўғри ишлаб чиқилганлиги (код тўғри) ва қўйилган 
вазифани амалга ошираётганлигига ишонч хосил қилиш.

Integration
Testing: 
 Қисмтизимлар биргаликда ишлаши тестланади; 
 ДТ и/ч лар орқали амалга оширилади; 
 Мақсад: Қисмтизимлар орасидаги 
ўзаро муносабатлар
текширилади. 

System
Testing: 
 Тизим яхлит
ҳолда текширилади.
 ДТ и/ч лар орқали амалга оширилади; 
 Мақсад: Тизим унга қўйилган 
талабларни (функционал ва глобал)
қаноатлантиришига ишонч ҳосил қилиш 

Acceptance 
Testing: 
 ДТ и/ч томонидан тақдим 
тизимини баҳолаш
; 
 Мижозлар томонидан амалга оширилади.
 Мақсад: Буюртмачилар 
талаблари
қаноатлантирилганлиги ва фойдаланишга 
тайёрлигига
ишонч ҳосил қилиш. 

---

V моделда тестлаш босқичлари 

---

Дастурий таъминотни тестлаш йўллари 
Black-box
 Testing; 

Focus: If for any given input, we can predict the output, 
then the module passes the test. 
 Almost always impossible to generate all possible inputs ("test 
cases") 

Goal: Reduce number of test cases by equivalence 
partitioning: 
 
White-box
 Testing 

Four types of white-box testing 
 Statement Testing 
 Loop Testing 
 Path Testing 
 Branch Testing