Диннинг моҳияти, тузилиши ва функциялари
2-мавзу. Диннинг моҳияти, тузилиши ва функциялари.
Режа
- Диннинг моҳияти ва жамиятдаги функциялари
- Динлар таснифи
Диннинг моҳияти ва жамиятдаги функциялари
- бу диннинг жамиятдаги ҳаракат усули
Функция
- бу функцияни бажариш натижаларининг жами йиғиндиси
Роль
Дин
легитимираллаштириш-легитимирални олиб ташлаш.
дунёқарашни шакллантириш
компенсатор
коммуникатив,
регулятив
интеграллаш-дезинтеграллаш
маданиятни тарғиб қилиш (культуротранслирующая)
Диннинг функциялари
динда инсон, жамият, табиатга нисбатан аниқ бир қарашларнинг турлари мавжудлиги туфайли амалга оширилади. Дин ҳаётни (мавжудотни) маълум нуқтаи назардан тушуниш (дунёни тўла ва ундаги айрим ҳодиса ва жараёнларни алоҳида тушунтириш), дунёни кузатиш (ҳис қилиш ва идрок этиш орқали дунёни акс эттириш), дунёни ҳис қилиш (ҳиссий қабул қилиш ёки рад этиш), дунёвий муносабат (баҳо бериш). Диний дунёқараш Яратганга нисбатан энг олий туйғу ва мезонларни белгилайди.
Дунёқарашни шакллантириш
одамларнинг онгини қайта шаклланишини, ҳам турмушнинг объектив шарт-шароитларини ўзгартиришдаги чекланиш, қарам бўлиш ва ожизликни тўлдиради. Руҳий эркинлик орқали реал жабр-зулм бартараф этилади; ижтимоий гуруҳлар гуноҳга ботиш ва азоб чекиш борасида тенг ҳуқуқлик бўлади; диний ташкилотлар томонидан бериладиган хайр-эҳсонлар, меҳр-шафқат, тарбия, даромадларни қайта тақсимлаш мазлумларнинг мусибатини енгиллаштиради
Компенсатор функция
ҳам диний, ҳам диний бўлмаган фаолият ва муносабатларда вужудга келади, ахборот алмашиш, ўзаро таъсир кўрсатиш, инсонни инсон томонидан идрок этиш жараёнларини ўз ичига олади. Диний онг икки хил мулоқотни белгилайди: диндорларнинг ўзаро бир-бирлари билан мулоқоти ва диндорларнинг ибодат, намоз, медитация, махфий қарашлар пайтидаги медиатор ва воситачилари томонидан гипостазир жонзотлар (худо, фаришта, ўлганларнинг руҳи, авлиёлар ва б.) билан мулоқоти
Do'stlaringiz bilan baham: |
